زمین لرزه تاریخی ۸۵۶ AD کومس : مروری بر مطالعات پارینه لرزه شناسی سامانه گسلی آستانه، البرز مرکزی

چکیدهگسل آستانه به طور کلاسیک به عنوان سرچشمه ویرانگرترین رخداد لرزه ای تاریخ در شمال خاوری ایران، زمین لرزه۸۵۶ کومس با بزرگای تخمینی بین ۴/۷ تا ۹/۷ توصیف می شود.در این مقاله بر پایه نتایج به دست آمده از پژوهش های پارینه لرزه شناسی برآمده از ترانشه های AT۱ AT۴ , AT۳ , AT۲, و AT۵ در راستای گسل آستانه به تعیین بزرگای لرزه های گذشته و دوره بازگشت آنها می پردازیم. مطالعه ی پارینه لرزه شناسی در راستای گسله در دو ساختگاه کفه گلی پلایا و گرابن، شواهدی از رخداد ۵ تا ۸ زمین لرزه را در گذشته را ارائه می نماید که با استفاده از تاریخ گذاری لومینسانس و رادیوکربن تعیین سن شده اند. جوانترین گسیخت لرزه ای در ترانشه AT۵ در بازه ی زمانی BP ۲۰ ± ۷۰۰ سال و ۱۴۰ ± ۱۳۷۰ سال سن IRSL دیده شد که می تواند منطبق بر گسیخت تاریخی زلزله کومس باشد. واکاوی و اندازه گیری ریخت شناسی تجزیه و تحلیل در امتداد پهنه گسل جابه جایی هم ارز ۳/۰± ۹/۳ متر را برای زمین لرزه پیش از آخر برآورد می نماید. گسیختگی سطحی نشان دهنده بزرگای گشتاوری بین ۳/۷ و ۵/۷ قابل مقایسه با بزرگی تخمینی برای رخداد تاریخی کومس است. توزیع رخدادهای گذشته در طول زمان نشانگر یک الگوی لرزه ای شبه دوره ای با دوره بازگشت میانه ۲۳۰ ± ۱۸۰۰ سال می باشد.