تحلیل مضمونی نگاره معراج پیامبر (ص) منسوب به عبدالرزاق به روش آیکونولوژی

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 49

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ISLART-20-51_001

تاریخ نمایه سازی: 8 اسفند 1402

چکیده مقاله:

نگارگر، در بازنمودهای تصویری روایت و داستان های ادبی در هر دوره تاریخی متاثر از مذهب، فلسفه، ادبیات، علم و سیاست و زندگی اجتماعی و فرهنگ همان دوره بوده است که در مواردی به دلیل مولف بودن نگارگر، معنای دیگری به یک اثر بخشیده می شود. یکی از آثار شاخص نگارگری ایران نگاره­های خمسه ­­نظامی کتابخانه بریتانیا در مکتب پسین هرات است که به نظر می رسد نگارگران معنای دیگری را در نگاره‎ها خلق کرده اند که در حقیقت نشان دهنده مولف بودن نگارگر در ترسیم صحنه‎های خمسه ­نظامی در آن دوران است. از نگاره‎هایی که نگارگر به عنوان مولف یک اثر معنای افزوده ای را ایجاد نموده، تصویر نگاره معراج پیامبر منتسب به عبدالرزاق را می­توان نام برد که هدفمند برگزیده شده است. هدف این پژوهش شناسایی معنای لایه های پنهان در نگاره معراج پیامبر به روش آیکونولوژی بوده بنابراین این تحقیق بر مبنای هدف در زمره پژوهش های بنیادین است و براساس ماهیت توصیفی تحلیلی می باشد. نگارندگان تلاش دارند با مطالعات اسنادی به طرح این پرسش بپردازند که «چه لایه های معنایی پنهان در نگاره معراج پیامبر در نسخه خمسه ­نظامی بریتانیا وجود دارد؟ نتایج حاصل نشان می دهد که هرچند نگاره قواعد زیبایی شناختی نگارگری ایرانی را رعایت کرده اما با ممزوج کردن مضامین ادبی و مذهبی و با تحلیلی ناب درباره امامان شیعی نوع نگرش خود و اوضاع حاکم بر جامعه را جهت دستیابی به تفکرات تشیع و تصوف مصور نموده است و در این نگاره ­به­وضوح شاهد نشان دادن مضامین افزوده توسط نقاش در ارتباط با عرفان، صوفی گری و همچنین اعتقاد به شیعه دوازده امامی هستیم.اهداف پژوهش:شناسایی معنای لایه های پنهان در نگاره معراج پیامبر به روش آیکونولوژی.بررسی مضامین افزوده توسط نقاش در نگاره معراج پیامبر.سوالات پژوهش:چه لایه های معنایی پنهان در نگاره معراج پیامبر در نسخه خمسه­نظامی بریتانیا وجود دارد؟نقاش در نگاره معراج پیامبر، چه مضامینی در ارتباط با عرفان، صوفی گری و اعتقادات شیعی افزوده است؟

کلیدواژه ها:

نویسندگان

سهند اله یاری

دانشجوی دکترای تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی، گروه هنر اسلامی، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.

مرتضی افشاری

دانشیار گروه هنر اسلامی، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.

خشایار قاضی زاده

دانشیار گروه هنر اسلامی، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریمآرنولد، تامس. (۱۳۸۹). سیر و صور نقاشی ایران. ترجمه ...
  • آژند، یعقوب. (۱۳۸۲). تاریخ ایرانیان دوره تیموری. تهران: جامی ...
  • آژند، یعقوب. (۱۳۸۷). مکتب هرات. تهران: فرهنگستان هنر ...
  • احمدی، بهرام؛ وزیری بزرگ، رقیه. (۱۳۹۷). «بررسی نگاره معراج پیامبر ...
  • اخوانی، سعید؛ محمودی، فتانه. (۱۳۹۸). «واکاوی لایه بلوک باشی در ...
  • اعتمادی، الهام. (۱۳۹۸). «خوانش آیکونولوژیک مجنون در نگاره های دوران ...
  • بلوک باشی، علی. (۱۳۹۲). مدخل برگزیده؛ امام علی (ع) در ...
  • جامی، مولانا عبدالرحمن بن احمد. (۱۳۳۶). نفحات الانس. تهران: محمودی ...
  • جعفری دهکردی، ناهید. (۱۳۹۶). از سمند رزم تا اسبان جان ...
  • خاقانی شروانی، افضل الدین بدیل بن علی. (۱۳۵۷). دیوان. تهران: ...
  • شاردن، ژان باتیست سیمون. (۱۳۴۵). سیاحت نامه شاردن. جلد چهارم. ...
  • شکری، حسن؛ جعفری دهکردی، ناهید و ایزدی دهکردی، سیده. (۱۳۹۹). ...
  • شین دشتگل، هلنا. (۱۳۹۱). معراج نگاری نسخه های خطی تا ...
  • ضیف، شوقی. (۱۳۶۴). تاریخ ادبی عرب (العصر الجاهلی). ترجمه: علیرضا ...
  • عبدی، ناهید. (۱۳۹۱). درآمدی بر آیکونولوژی. تهران: نشر سخن ...
  • عطار نیشابوری، شیخ فریدالدین. (۱۳۵۱). الهی نامه. تهران: زوار ...
  • فرخی سیستانی. (۱۳۶۳). دیوان. تهران: زوار ...
  • قشیری، عبدالکریم بن هوزان. (۱۳۹۱). رساله قشیریه. ترجمه: ابوعلی حسن ...
  • لوسکایا، ن. و. پیگو. (۱۳۷۲). اعراب حدود مرزهای روم شرقی ...
  • مجلسی، الشیخ محمدباقر. (۱۴۰۳). بحارالانوار، الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار. ...
  • نصر، سید حسین. (۱۳۸۹). هنر و معنویت اسلامی. ترجمه: رحیم ...
  • نظامی. جمال الدین. (۱۳۳۴). نامه مخزن الاسرار حکیم نظامی گنجه‎ای. ...
  • نظامی، جمال الدین. (۱۳۷۷). هفت پیکر. تهران: طوس ...
  • نوری الطبرسی، الشیخ حسین. (۱۴۰۸). مستدرک الوسائل، جلد سوم. قم: ...
  • واعظ کاشفی، حسین. (۱۳۵۰). فتوت نامه سلطانی. تهران: انتشارات بنیاد ...
  • همایون، غلامعلی. (۱۳۴۶). مراسم تاج گذاری در زمان شاهنشاهان صفویه ...
  • یوسف جمالی، محمدکریم. (۱۳۸۵). تاریخ تحولات ایران عصر صفوی. اصفهان: ...
  • Panofsky,E. (۱۹۷۲). Studies in iconology: humanistic themes in art og ...
  • نمایش کامل مراجع