تبیین موقعیت زمین ساختی-فرسایشی بلندی های البرز شرقی واقع در شمال پلایای دامغان در طی کواترنری

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 42

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_NQUA-8-1_003

تاریخ نمایه سازی: 9 اسفند 1402

چکیده مقاله:

ارتفاعات البرز شرقی واقع در شمال پلایای دامغان، به سبب وجود گسل­های متعدد همچون گسل آستانه، دامغان، تزره و عطاری جزء نواحی فعال زمین­ساختی ایران به شمار می­رود. هدف اصلی در این پژوهش شناسایی تغییرات زمین­ساختی و فرسایشی این بخش از ارتفاعات البرز و نواحی اطراف آن شامل پلایای دامغان در قالب پیدایش محورهای فرایش و فرورفتگی در طی کواترنری می­باشد که منجر به شکل­گیری لندفرم­های متعددی شده­است.  در این راستا،  از روش تحلیل و بررسی نقشه های همپایه و تفریقی برمبنای ناهنجاری­های ایجاد شده در رده­های آبراهه­ای متاثر از فرایندهای فرایشی و فرسایشی فعال در کواترنری استفاده به عمل آمد. بررسی­های انجام­شده بر روی منطقه مورد مطالعه نشان­می­دهد که دو  عامل زمین­ساخت فعال و سنگ­شناسی بر روی ساختارهای مورفولوژیک و لندفرم­های منطقه تاثیر بسیار زیادی دارند. نتایج نشان می­دهد که گسل­های منطقه در طی کواترنری فعال بوده و با  سازوکارهای متفاوت رانده و امتدادلغز که در برخی نواحی دارای جایگاه­های تراکششی و ترافشارشی نیز بوده­اند، مجموعه­ای از لندفرم­های فرایش­یافته یا فروافتاده را در ناحیه دامغان به وجود آورده­اند. برخی از این لندفرم­ها نشانگر عدم تطابق ساختاری البرز متاثر از فعالیت گسل­های ناحیه در ارتباط با عامل مهم سنگ­شناسی می­باشند.

نویسندگان

فاطمه کیارستمی

مخاطرات ژئومورفولوژیک، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

مجتبی یمانی

ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

ابوالقاسم گورابی

ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

سید محمد زمان زاده

زمین شناسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

محمدرضا قاسمی

پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور،تهران، ایران