پهنه بندی خطر سیل با استفاده از مدلهای تصمیم گیری چند معیاره (مطالعه موردی : حوضه آبریز هراز)

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 46

فایل این مقاله در 10 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

ECSAN03_018

تاریخ نمایه سازی: 12 اسفند 1402

چکیده مقاله:

سیلاب یکی از مخرب ترین مخاطرات طبیعی در جهان است که سالانه خسارات زیادی را در مناطق مختلف به وجود می آورد. از این رو شناسایی مناطق مستعد رخداد سیل برای مدیریت و کاهش خسارات سیلاب های احتمالی آینده بسیار ضروری و مهم است . با توجه به اهمیت موضوع هدف مطالعه حاضر بررسی وضعیت خطر سیل حوضه هراز با استفاده از مدل ترکیبی FAHP-Weighted sum است . بدین منظور ابتدا وزن معیارهای موثر در رخداد سیل حوضه هراز با استفاده از مدل FAHP محاسبه و در ادامه نتایج با مدل Weighted sum ترکیب شد و نقشه های خطر سیل در چهار کلاس" بدون خطر سیل ، خطر کم سیل ، خطر متوسط سیل ، خطر شدید سیل " تهیه شدند. نتایج وزن معیارها نشان داد که معیارهای بارش، فاصله از جریانات رودخانه و شیب بیشترین و معیار خاک کمترین وزن را دارند. همچنین براساس نتایج مدل FAHP-Weighted sum بخش زیادی از مساحت حوضه دارای وضعیت های خطر شدید و متوسط سیل هستند. بیشترین مساحت خطر شدید سیل در بخش های شمال و شمال غرب حوضه هراز هستند و وضعیت خطر متوسط سیل علاوه بر بخش های شمالی در بخش های جنوب غربی و شرق حوضه هراز نیز دیده می شود. همچنین مناطق دارای وضعیت خطر کم و بدون خطر سیل نیز به ترتیب در نیمه جنوبی حوضه مانند بخش های جنوبغربی ، جنوب شرقی ، شرق و غرب حوضه هراز هستند. به طورکلی ۰۲۶ .۹۲۴، ۰۵.۱۳۰۲، ۶۵.۱۱۳۵ و ۴۵۴.۶۴۸ کیلومترمربع از مساحت حوضههراز به ترتیب در وضعیت های خطر شدید، متوسط ، کم و بدون خطر سیل هستند که با توجه به مساحت بالای مناطق در وضعیت های خطر شدید و متوسط سیل در سطح حوضه ، میتوان گفت که حوضه هراز یکی از مناطق اصلی رخداد سیل به شمار می رود که برنامه ریزی های کنترل و مدیریت سیل در این منطقه باید در اولویت قرار گیرد.

نویسندگان

کریم سلیمانی

استاد، گروه مهندسی آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران،

محمد کریمی کمالوند

دانشجوی کارشناسی ارشد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، موسسه آموزش عالی آبان هراز، آمل، ایران

شادمان درویشی

کارشناسی ارشد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، موسسه آموزش عالی آبان هراز، آمل، ایران