تحلیل بر رویکرد برنامه های عمران و توسعه با تاکید بر محیط زیست در جمهوری اسلامی ایران

در حال حاضر مسائل محیط زیستی یکی از مهم ترین و مسائل مطرح در سطح جهانی و ملی در بسیاری از کشورهای دنیاست. داشتن اطلاعات کافی از وضعیت محیط زیست کشورها و بررسی روند تغییرات محیط زیستی یکی از موضوعات مورد توجه مجامع جهانی طی سال های اخیر بوده است. دو مولفه اصلی اثرگذار برمحیط زیست یکی تعداد افراد و دیگری تاثیر هر فرد بر محیط زیست است. در گذشته، جمعیت انسان بر روی زمین اندک و استفاده از فناوری برای بهره برداری از منابع کره زمین محدود بود، بنابراین تاثیر انسان بر محیط زیست چیزی بیش از یک تاثیر محلی نبوده و طبیعت می توانست خود را بازسازی نماید. در نتیجه آثار درازمدت استفاده بی رویه از منابع محیطی چندان مشهود نبوده وابعاد چندانی نداشت. مشکل بنیادی امروز از زمانی بصورت بحرانی محطرح شد که جمعیت انسان افزایش و قدرت فناوری بشر چنان نیرومند شد که تاثیر انسان بر محیط زیست دیگر محلی نبوده و تبعات آن در سطحی وسیع گسترده شد. پژوهش حاضر به لحاظ روش، بنیادی و به جهت ماهیت توصیفی - تحلیلی می باشد. برای جمع آوری اطلاعات در پژوهش حاضر از اسناد کتابخانه ای و مطالعات نظری مرتبط با موضوع پژوهش استفاده شده است در نهایت با استفاده از تحلیل اسنادی به تبیین موضوع پرداخته است نتایج نشان می دهد علیرغم گسترش مواد و احکام در برنامه های توسعه درباره کنترل و حفظ محیط زیست ، اثربخشی آن با توجه به اداف اصلی اقتصاد یعنی رشد اقتصادی مطلوب، بسیار کم بوده است به عبارت دیگر دولت از طریق برنامه های توسعه نتوانسته است بستر و امکان مناسب را برای حفاظت از محیط زیست فراهم کند. هم چنین نوع نگاه به ایجاد باور افراد جامعه برای جلوگیری از تخریب محیط زیست بیشتر نگاه تحکمانه در برنامه بودهاست و از این حیث هم نتوانسته است موفقیت چندانی داشته باشد.