واکاوی بیانی نیایش های حضرت ابراهیم (ع) در تفاسیر فریقین

ایمان مذهبی و بهره­مندی صحیح از دعا، رفتاری سفارش شده در فرهنگ اسلامی است که توان مومنان در رویارویی با مشکلات را تقویت می­نماید. نیایش به عنوان مظهر قدردانی از خداوند متعال با حل تعارض ­های درونی، یکپارچه­سازی شخصیت و کاهش رفتارهای نابه هنجار، زمینه سلامت معنوی فرد و اجتماع را فراهم می­سازد. در مکتب انسان­ ساز پیامبران، دعا فرایندی است که از مطلوبیت ذاتی برخوردار است. بنابراین، انبیا هیچ گاه از نیایش با باری تعالی احساس خستگی و ملالت خاطر ننموده­ اند. ایشان افزون بر گسترش فرهنگ استعانت از خداوند و تزریق روحیه­ ی امید در جوامع انسانی با خاکساری در پیشگاه قادر مطلق، به مصاف خودخواهی ای که خود ریشه­ ی تمامی معایب و رذایل اخلاقی است، رفته­ اند. پژوهش کتاب خانه­ ای حاضر که به شیوه­ ی توصیفی تحلیلی سامان یافته با تمرکز بر ادعیه قرآنی وحی بنیان و بهره­ گیری از روش تفسیر بیانی، دعاهای حضرت ابراهیم (ع) را کاویده و مسئله­ ی گستره، ارتباط و انسجام مناجات­ های ایشان را دنبال نموده است. یافته­ های تحقیق نشان از آن دارد که با نگاهی سازوار و بیانی به مناجات­ های قهرمان توحید می­توان دعاهای ایشان را در سه دسته­ جای داد: نخست، دعاهای ابراهیم (ع) برای خود، پدر و ذریه ­اش با محوریت آمرزش و سعاد­تمندی در دنیا و آخرت. دسته­ ی دوم، ادعیه تکلیفی که ابراهیم (ع) در قالب آن، احکام الهی و شیوه­ ی اجرایی نمودن آن از پیشگاه الهی را مطالبه نموده و سرانجام از دسته ­ی سوم، می­توان از دعاهای اختصاص یافته به خانه­ ی خدا با تکیه بر دو اصل امنیت و روزی­ بخشی به زائران بیت الله الحرام یاد نمود.