آیین دادرسی و حقوق انتقالی؛ پژوهشی در حقوق ایران و فرانسه گفتاری در نقد رای وحدت رویه شماره ۷۴۳ مورخ ۵/۸/۱۳۹۴ هیات عمومی دیوان عالی کشور

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 39

فایل این مقاله در 44 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_CLRM-22-4_005

تاریخ نمایه سازی: 14 اسفند 1402

چکیده مقاله:

در اغلب نوشته ­های حقوقی، اجرای فوری قوانین آیین دادرسی به عنوان استثنایی بر قاعده عطف به ماسبق نشدن قوانین در گذشته مورد مطالعه قرار گرفته است. رویه قضایی نیز در برخی از آرای خود از جمله رای وحدت رویه شماره ۷۴۳ دیوان عالی کشور همین رویه را اتخاذ نموده است. این در حالی است که اثر فوری قوانین دادرسی مطابق قاعده بوده و استثنایی بر قاعده مذکور در ماده ۴ قانون مدنی (ممنوعیت تاثیر قانون در گذشته) محسوب نمی­شود. ضرورت تمیز قاعده عطف به ماسبق شدن از قاعده اثر فوری قانون، یکی از مبانی اصلی مطالعه حقوق تعارض قوانین در زمان است که در این مقاله به آن پرداخته شده است. بر پایه تفکیک مزبور، قواعد حل تعارض زمانی قوانین دادرسی به منظور ارائه «نظریه عمومی» مطالعه شده و بر اساس معیارهای این نظریه، رای وحدت رویه شماره ۷۴۳ مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

prompt effect of law ، retroactive effect of law ، transitional law ، تعارض قوانین در زمان ، اثر فوری ، عطف به ماسبق نشدن ، تاثیر قانون در گذشته.

نویسندگان

اسماعیل شایگان

Phd. candidate at University of Paris ۲, France

مجید غمامی

Department of Private & Islamic Law, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran,Iran

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اردبیلی، محمدعلی، حقوق جزای عمومی، ج ۱، چ ۴۵، تهران، ...
  • خالقی، علی، آیین دادرسی کیفری، چ ۳۰، تهران، موسسه مطالعات ...
  • رحمدل، منصور، حقوق کیفری مواد مخدر، چ ۱، تهران، انتشارات ...
  • زراعت، عباس، حقوق جزای عمومی، ج ۱، چ ۵، تهران، ...
  • شایگان، اسماعیل، « دیوان عالی کشور؛ منطق حقوقی و عدالت ...
  • شایگان، اسماعیل، « اصلاحات در دیوان عالی کشور فرانسه»، مجله ...
  • شمس، عبدالله، آیین دادرسی مدنی( دوره پیشرفته)، ج ۱، چ ...
  • شمس، عبدالله، آیین دادرسی مدنی( دوره پیشرفته)، ج ۳، چ ...
  • شهری، غلامرضا و ...، مجموعه تنقیح شده قوانین و مقررات ...
  • علی آبادی، عبدالحسین، موازین قضایی هیات عمومی دیوان عالی کشور، ...
  • کاتوزیان، ناصر، حقوق انتقالی تعارض قوانین در زمان، چ ۳، ...
  • کاتوزیان، ناصر، اثبات و دلیل اثبات، ج ۱، چ ۱، ...
  • متین دفتری، احمد، آیین دادرسی مدنی و بازرگانی، چ ۵، ...
  • مصدق، محمد، شرح قانون مجازات اسلامی، ج ۱، چ ۹، ...
  • نوبخت، یوسف، نگاهی به آیین دادرسی مدنی، چ ۱، تهران، ...
  • نهرینی، فریدون، آیین دادرسی مدنی، جلد اول، چ ۱، نشر ...
  • Batiffol, Henri, Conflits de lois dans l'espace et conflits de ...
  • Boré, Jacques, Boré, Louis, La cassation en matière civile, ۵e ...
  • Bouloc, Bernard, Procédure pénale, ۲۵e édition, Dalloz, ۲۰۱۶ ...
  • Cadiet, Loïc, Jeuland, Emmanuel, Droit judiciaire privé, ۹e édition, LexisNexis, ...
  • Carbonnier, Jean, Droit civil, Tome ۱, Introduction, Les personnes, La ...
  • Desportes, Frédéric, Le Gunehec, Francis, Droit pénal général, ۱۶e édition, ...
  • Duguit, Léon, « La non-rétroactivité des lois et l'interprétation des ...
  • Guinchard, Serge, Ferrand, Frédérique, Chainais, Cécile, Procédure civile, ۳۳e édition, ...
  • Hébraud, Pierre, Observations sur la notion du temps dans le ...
  • Héron, Jacques, « L'application dans le temps des règles de ...
  • Héron, Jacques, Principes du droit transitoire, Dalloz, ۱۹۹۶ ...
  • Roubier, Paul, « Distinction de l'effet rétroactif et de l'effet ...
  • Roubier, Paul, De l'effet des lois nouvelles sur les procès ...
  • Roubier, Paul, Droit transitoire, conflits des lois dans le temps, ...
  • Roujou De Boubée, « La loi nouvelle et le litige ...
  • اردبیلی، محمدعلی، حقوق جزای عمومی، ج ۱، چ ۴۵، تهران، ...
  • خالقی، علی، آیین دادرسی کیفری، چ ۳۰، تهران، موسسه مطالعات ...
  • رحمدل، منصور، حقوق کیفری مواد مخدر، چ ۱، تهران، انتشارات ...
  • زراعت، عباس، حقوق جزای عمومی، ج ۱، چ ۵، تهران، ...
  • شایگان، اسماعیل، « دیوان عالی کشور؛ منطق حقوقی و عدالت ...
  • شایگان، اسماعیل، « اصلاحات در دیوان عالی کشور فرانسه»، مجله ...
  • شمس، عبدالله، آیین دادرسی مدنی( دوره پیشرفته)، ج ۱، چ ...
  • شمس، عبدالله، آیین دادرسی مدنی( دوره پیشرفته)، ج ۳، چ ...
  • شهری، غلامرضا و ...، مجموعه تنقیح شده قوانین و مقررات ...
  • علی آبادی، عبدالحسین، موازین قضایی هیات عمومی دیوان عالی کشور، ...
  • کاتوزیان، ناصر، حقوق انتقالی تعارض قوانین در زمان، چ ۳، ...
  • کاتوزیان، ناصر، اثبات و دلیل اثبات، ج ۱، چ ۱، ...
  • متین دفتری، احمد، آیین دادرسی مدنی و بازرگانی، چ ۵، ...
  • مصدق، محمد، شرح قانون مجازات اسلامی، ج ۱، چ ۹، ...
  • نوبخت، یوسف، نگاهی به آیین دادرسی مدنی، چ ۱، تهران، ...
  • نهرینی، فریدون، آیین دادرسی مدنی، جلد اول، چ ۱، نشر ...
  • Batiffol, Henri, Conflits de lois dans l'espace et conflits de ...
  • Boré, Jacques, Boré, Louis, La cassation en matière civile, ۵e ...
  • Bouloc, Bernard, Procédure pénale, ۲۵e édition, Dalloz, ۲۰۱۶ ...
  • Cadiet, Loïc, Jeuland, Emmanuel, Droit judiciaire privé, ۹e édition, LexisNexis, ...
  • Carbonnier, Jean, Droit civil, Tome ۱, Introduction, Les personnes, La ...
  • Desportes, Frédéric, Le Gunehec, Francis, Droit pénal général, ۱۶e édition, ...
  • Duguit, Léon, « La non-rétroactivité des lois et l'interprétation des ...
  • Guinchard, Serge, Ferrand, Frédérique, Chainais, Cécile, Procédure civile, ۳۳e édition, ...
  • Hébraud, Pierre, Observations sur la notion du temps dans le ...
  • Héron, Jacques, « L'application dans le temps des règles de ...
  • Héron, Jacques, Principes du droit transitoire, Dalloz, ۱۹۹۶ ...
  • Roubier, Paul, « Distinction de l'effet rétroactif et de l'effet ...
  • Roubier, Paul, De l'effet des lois nouvelles sur les procès ...
  • Roubier, Paul, Droit transitoire, conflits des lois dans le temps, ...
  • Roujou De Boubée, « La loi nouvelle et le litige ...
  • نمایش کامل مراجع