قهوه سبز: غذای فراسودمند با اثرات کاهش دهنده وزن و فشارخون در بیماران مبتلا به کبد چرب غیر الکلی

بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) معمولترین شکل بیماری مزمن کبدی در دنیا است و طیفی از بیماریها در محدوده استئاتوز تا استئاتوهپاتیت غیرالکلی همراه با درجات مختلفی از فیبروز را شامل میشود که میتواند نهایتا به سیروز توسعه یابد. مطالعات حاکی از آن است که استفاده از غذاهای فراسودمند یکی از راه های کاهش خطر NAFLD می باشد. غذاهای فراس ودمند، مواد مغذی یا مواد دیگر از منابع غذایی که حاوی مواد فعال بیولوژیک اند که دارای مزایای سلامتی مرتبط با پیشگیری و مدیریت بیماری های مزمن هستند. قهوه از جمله مواد غذایی فراسودمند می باشد و به دلیل داشتن طعم و بوی مطبوع و خواص دارویی به عنوان یکی از محبوب ترین و پرمصرف ترین نوشیدنی ها شناخته شده است. قهوه، بویژه قهوه سبز دارای فعالیت آنتی اکسیدانی بالایی می باشد که عمل خود را از طریق کاهش تولید گونه های واکنشی اکسیژن و افزایش زدودن رادیکال های سوپراکسید انجام می دهند. به دلیل فرآیند برشته شدن که در قهوه سیاه انجام می شود، ترکیبات و اثرات آن متفاوت از قهوه سبز می باشد. فرایند برشته شدن، باعث از دست رفتن آب و از بین رفتن بسیاری از ترکیبات نظیر پلی فنول های آنتی اکسیدانی می شود، در طی این فرآیند تخریب پیشرونده و تغییر شکل در کلروژنیک اسید اتفاق می افتد.قهوه ی سبز یا خام دارای محتوای پلی فنولی بالایی است، پلی فنول اصلی (پلی فنولیک اسید) موجود در آن کلروژنیک اسید است. هم چنین حاوی کافئین، تریگونلین، متیل گزانتین، مواد معدنی از قبیل پتاسیم و منیزیم، دی ترپن ها (کافستول و کاوئول)، هیدروکسی سینامیک اسید و دیگر پلی فنول ها می باشد.فشار خون بالا و چاقی از عوامل خطر مهم برای درNAFLD بوده. از سوئی دیگر چاقی به خصوص چاقی شکمی، با مقاومت انسولینی و شدت التهاب در بیماران NAFLD ارتباط دارد. به گونه ای که شاخص توده بدن Body Mass (BMI))Index، دور کمر و نحوه توزیع چربی در بدن به عنوان شاخص های پیشگویی کننده عوامل خطر متابولیکی معرفی شدهاند. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات عصاره قهوه سبز (Green coffee extract (GCE)) بر فشار خون و پارامترهای تن سنجی در بیماران مبتلا به NAFLD انجام شد.مواد و روش هااین کارآزمایی بالینی تصادفی دوسوکور بر روی ۴۵ بیمار مبتلا به NAFLD در محدوده سنی ۵۰-۲۰ سال در زنان و ۶۰-۲۰ سال در مردان با BMI بین ۹۹/۳۴- ۲۵ کیلوگرم بر متر مربع انجام شد. افراد به روش تصادفی به یکی از دو گروه مداخله (۲۲(n= یا دارونما (۲۳(n= وارد شدند. گروه مداخله به مدت ۸ هفته ، مکمل GCE را به صورت دو عدد کپسول ۲۰۰میلی گرمی در روز و گروه دارونما روزانه دو عدد کپسول دارونما را به مقدار و مدت مشابه دریافت می کردند. در ابتدای مطالعه پرسشنامه مشخصات عمومی و فعالیت فیزیکی تکمیل گردید. اندازه گیری های تن سنجی (شامل قد، وزن، BMI، دور کمر و نسبت دور کمر به دور باسن )، آنزیم های کبدی ALT)،(AST و فشارخون انجام شد.کلیه اندازه گیری ها در پایان مطالعه تکرار گردید. ارزیابی دریافت غذایی افراد، در ابتدا، وسط و انتهای مطالعه توسط روش ثبت غذایی (برای ۳ روز) مورد ارزیابی قرار گرفت .دادهها توسط spss نسخه ۲۴ با استفاده از تست های independent t-test، paired t-test، sign test و آنالیز کواریانس انجام شد. P کمتر از ۰۵/۰ معنی دار در نظر گرفته شد.یافته هادر ابتدای مطالعه تفاوت معنی داری از نظر متغیرها ی مورد بررسی بین دو گروه وجود نداشت . وزن، BMI، دور کمر، فشارخون سیستولیک و دیاستولیک در گروه دریافت کننده GCE به طور معنی داری در پایان مطالعه نسبت به ابتدای مطالعه کاهش یافت (۰۵/۰.(P< در انتهای مطالعه کاهش معنی دار در وزن (۹۱/۱% و ۰۰۱/۰(P<، BMI (۹۹%/۱ و ۰۰۱/۰(P<، دور کمر (۷۴/۱ % و ۰۰۱/۰(P= و فشارخون سیستولیک (۱۴/۱۰% و ۰۰۱/۰(P= در گروه مداخله در مقایسه با گروه دارونما مشاهده گردید. در پایان مطالعه تغییر معنی داری در نسبت دور کمر به دور باسن و آنزیم های کبدی در هیچ یک از دو گروه مشاهده نگردید (۰۵/۰.(P›نتیجه گیری نتایج این پژوهش نشان داد مکمل یاری GCE اثرات مطلوبی بر وزن بدن، BMI، دور کمر و فشارخون سیستولیک و دیاستولیک در افراد مبتلا به NAFLD داشته و احتمال میرود در کنترل برخی عوامل خطر این بیماری مفید باشد. مطالعات بیشتر برای ارزیابی اثرات بیشتر GCE بر مدیریت NAFLD ضروری است.