تبعیض مثبت به مثابه مبنایی حمایتی برای تضمین حقوق افراد دارای معلولیت؛ بررسی تطبیقی اقدامات داخلی و بین المللی

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 26

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_CSIW-10-4_007

تاریخ نمایه سازی: 16 اسفند 1402

چکیده مقاله:

انسان های دارای معلولیت، عمده ترین اقلیت جامعه بشری به حساب می آیند. اما علیرغم جایگاه اسلامی، بین المللی و داخلی اصول بنیادین حقوق انسانی؛ نظیر حیثیت ذاتی انسان و برابری، این گروه در استیفای حقوق خویش نسبت به سایرین، با محرومیت مواجه بوده اند که ضرورت اقدامات موثر برای تضمین حقوق آنان، بحث «تبعیض مثبت» را مطرح کرده است، به نحوی که در اسناد بین المللی، همانند موازین اسلامی و قوانین داخلی، این عنصر به مثابه مبنایی حمایتی عمل می کند. پرسش اصلی نوشتار این است که تبعیض مثبت به عنوان مبنای حمایتی، چه آثار و پیامدهایی در تضمین و حمایت از حقوق معلولان در نظام داخلی و بین المللی دارد؟ این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی منتج به این یافته است که تبعیض مثبت به دلیل برخورداری از جایگاه عقلانی و فطری، مشروعیت بخش و عامل مهم شناسایی حقوق حمایتی برای افراد دارای معلولیت می باشد. اصلی ترین تاثیر حقوقی تبعیض مثبت، به رسمیت شناختن این عنصر در قوانین داخلی و اسناد بین المللی می باشد تا معلولان از حقوق خود و مشارکت اجتماعی برابر با سایر شهروندان بهره مند گردند که در این راستا کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت مصوب ۲۰۰۶ و قانون حمایت از حقوق معلولان مصوب ۱۳۹۷ مجلس شورای اسلامی، به عنوان نماد تاثیرپذیری از تبعیض مثبت در حمایت از معلولین محسوب می شوند. البته شایان توجه است که اقدامات داخلی از جهت الزام، از پشتوانه اجرایی قوی تری نسبت به عرصه بین المللی برخوردار است. با این همه باید اذعان کرد که در ادبیات حقوقی کشور ما در خصوص تبعیض مثبت برای افراد توان خواه نظریه پردازی جامعی صورت نگرفته است.

نویسندگان

ابراهیم موسی زاده

استاد گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • نهج البلاغه ...
  • باریکلو، علیرضا، فاطمی نژاد، سیدحسین، ۱۳۹۸ش، «روایی و کارایی تبعیض ...
  • پروین، خیرالله، عارفی، محمدشعیب، ۱۴۰۱ش، «بررسی تطبیقی تبعیض مثبت در ...
  • جان قربان، آزاده، ابوالحسنی زارع، حمید رضا، ۱۳۹۰ش، «حمایت از ...
  • جاهد، محسن، کاوندی، سحر، ۱۳۹۲ش، «اقدامات جبرانی؛ نقد و بررسی ...
  • رمضانی قوام آبادی، محمد حسین، ۱۳۹۰ش، «حمایت از معلولین در ...
  • زارعی، محمدحسین، محمدی، حمزه، ۱۳۹۲ش، «تبعیض روا در آموزش عالی ...
  • سازمان ملل متحد، ۱۳۹۸ش، معلولیت ها: راهنمای تطبیق و اجرای ...
  • طبرسی، فضل بن حسن، ۱۳۸۰ق، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ...
  • عمرانی، سلمان، بکشلو، رضا، محمدی، محمدرضا، ۱۴۰۱ش «تبعیض مثبت» یا ...
  • فهیمی، فاطمه و دیگران، ۱۴۰۰ش، «تحلیل نقد دیدگاه فمنیستی از ...
  • کرمی قهی، محمد تقی، ابراهیمی، مریم، ۱۴۰۱ش، «بررسی تبعیض مثبت ...
  • گرجی ازندریانی، علی اکبر و دیگران، ۱۳۹۰ش، «تبعیض مثبت: تبعیض ...
  • لاریجانی، ساره، کریمی، احمد، ۱۴۰۱ش، «بررسی «نظریه تبعیض مثبت» جاناتان ...
  • محسنی تبریزی، علیرضا، جبلی، خدیجه، ۱۳۹۲ش، «برساخت اجتماعی ناتوانی»، فصلنامه ...
  • مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، ۱۴۰۱، توصیه نامه شماره ...
  • ReferencesBacchi, C. (۲۰۰۹). Challenging the Displacement of Affirmative Action by ...
  • Boxill, B. (۲۰۰۳). Affirmative Action. In R. G. Fryer, C. ...
  • Cane, P. (۲۰۰۸). The new Oxford Companion to Law. Oxford ...
  • CRPD: Convention on the Rights of Persons with Disabilities. Retrieved ...
  • http://unhcr.org/refword/docid/۴۵f۹۷۳۶۳۲.htmlFleming, C. M., & Girma, H. (۲۰۲۱). "Positive discrimination does ...
  • Gurtler, M., & Gurtler, O. (۲۰۱۹). Promotion signaling, discrimination, and ...
  • Bennett, M., Roberts, S., & Davis, H. (۲۰۱۹). THE WAY ...
  • Munyi, C. (۲۰۱۲). Past and present perceptions towards Disability: A ...
  • Renshon, S. (۲۰۰۱). One American? Political leadership, national identity, and ...
  • Ruzicho, A. (۲۰۰۷). Handicap Discrimination: How to comply with the ...
  • Streba, J. (۲۰۰۹). Affirmative Action for the Future. Cornell University ...
  • World Health Organization & World Bank. (۲۰۱۵). World Report on ...
  • نمایش کامل مراجع