راهکار های رفع تعارض در نظریه پردازی قرآنی

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 32

فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JQHS-55-2_011

تاریخ نمایه سازی: 16 اسفند 1402

چکیده مقاله:

قرآن کریم، راهنمای الهی به سعادت و کمال است. بهره مندی از هدایت آن، استخراج نظر آن در مسائل گوناگون را می طلبد. برای دست یازیدن به نظر قرآن، باید تمام آیات مربوط به مسئله پژوهش را جمع آوری کرد و فهم مجموعی از آن ها داشت. در مواردی، میان آیات مربوط به مسئله تحقیق، تعارض اولیه احساس می شود که باید ضمن شناسایی نوع آن تعارض، درصدد رفع آن برآمد.این نوشتار، به روش توصیفی تحلیلی و با هدف کمک به نظریه پردازان قرآنی در این باب، گونه های تعارض میان آیات و راهکار های رفع آن ها را بررسی می کند. میان آیات قرآن، تعارض واقعی و رفع نشدنی وجود ندارد و اگر هنگام استخراج نظریه قرآن کریم، میان برخی آیات جمع آوری شده تعارض احساس شد، با استفاده از راهکار های درست، یکی از آیات با قراین درونی یا بیرونی، تقویت و ترجیح می یابد. این راهکار ها عبارت اند از: تقدیم آیه نص بر ظاهر، آیه خاص بر عام، عام غیرقابل تخصیص بر آیه قابل تخصیص، آیه مقید بر مطلق، آیه عام بر مطلق، تضییق یا توسعه اعتباری موضوع یکی از آیات، تضییق حقیقی موضوع یکی از آیات با تعبد شرعی، متفاوت دانستن موضوع هریک از آیات در مواردی مانند متفاوت بودن معنای یک واژه در دو آیه، تفاوت مصداق یک مفهوم در دو آیه و وجود شرط خاص در هریک از آیات.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

مصطفی کریمی

دانشیار موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کری ...
  • ابن شهید ثانی، حسن بن زین الدین. معالم الدین و ...
  • ابن فارس، احمدبن فارس. معجم مقاییس اللغه. بیروت: دار الجیل. ...
  • ابن منظور، محمدبن مکرم. لسان العرب. بیروت: دار الصادر. چاپ ...
  • اصفهانی، محمدحسین. نهایه الدرایه فی شرح الکفایه. قم: سید الشهداء. ...
  • انصاری، مرتضی بن محمدامین. فرائد الاصول. قم: موسسه النشر الاسلامی. ...
  • آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین. کفایه الاصول. قم: آل البیت(ع). ...
  • آلوسی، محمودبن عبدالله. روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و ...
  • بابایی، علی اکبر. قواعد تفسیر. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. ...
  • بابایی، علی اکبر. علوم قرآن: دلالت های قرآن کریم. قم: ...
  • تفتازانی، مسعودبن عمر. شرح المقاصد. تحقیق: عبدالرحمن عمیره. قم: شریف ...
  • حر عاملی، محمدبن حسن. وسائل الشیعه. بیروت: دار احیاء التراث ...
  • خمینی، روح الله. التعادل و الترجیح. تهران: موسسه تنظیم و ...
  • خمینی، روح الله. الرسائل. قم: اسماعیلیان. چاپ اول،۱۴۱۰ق ...
  • خویی، ابولقاسم. البیان فی تفسیر القرآن. قم: موسسه احیاء آثار ...
  • رفیع پور، فرامرز. کندوکاو و پنداشته ها. تهران: شرکت سهامی ...
  • زرکشی، محمدبن بهادر. البرهان فی علوم القرآن. بیروت: دار الفکر. ...
  • ساجدی، ابوالفضل. «واقع نمایی گزاره های قرآنی: تاملی در معیارهای ...
  • سلطانی بیرامی، اسمعیل. اعجاز قرآن در پیراستگی از اختلاف و ...
  • سیوطی، عبدالرحمن بن ابی بکر. الاتقان فی علوم القرآن. بیروت: ...
  • شریف الرضی، محمدبن حسین. نهج البلاغه. نسخه صبحی صالح ...
  • صادقی، حسن. «تعارض ادله و نقش آن در تفسیر با ...
  • صدر، محمدباقر. المدرسه القرآنیه. قم: مرکز الابحاث و الدراسات التخصصیه ...
  • صدر، محمدباقر. دروس فی علم الاصول. قم: دفتر انتشارات اسلامی. ...
  • صدر، محمدباقر. بحوث فی علم الاصول. مقرر: محمود هاشمی شاهرودی. ...
  • طباطبایی، محمدحسین. المیزان فی تفسیر القرآن. قم: دفتر انتشارات اسلامی. ...
  • طبرسی، فضل بن حسن. مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تحقیق: ...
  • طریحی، فخرالدین بن محمد. مجمع البحرین. بیروت: الهلال. ۱۹۸۵م ...
  • عنایت، غازی. شبهات حول القرآن و تفنیدها. بیروت: الهلال. بی ...
  • فیروزآبادی،محمدبن یعقوب. القاموس المحیط. قم: دار الهجره. چاپ دوم، ۱۴۱۴ق ...
  • قمی، علی بن ابراهیم. تفسیر منسوب به قمی. تحقیق: سیدطیب ...
  • کریمی، مصطفی. وحی شناسی. قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام ...
  • کریمی، مصطفی. جامعیت قرآن: پژوهشی در قلمرو موضوعی قرآن. قم: ...
  • کریمی، مصطفی. «فرایند نظریه پردازی در حوزه تفسیر موضوعی»، مطالعات ...
  • کلینی، محمدبن یعقوب. الکافی. تهران: دار الکتب الاسلامیه. چاپ پنجم، ...
  • متقی، علی بن حسام الدین. کنز العمال. بیروت: الرساله. ۱۴۰۹ق ...
  • مجلسی، محمدباقربن محمدتقی. بحار الانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار. ...
  • محمدی، حسین، سیدمحمد موسوی مقدم. «نقد و بررسی انگاره تعارض ...
  • محمدی، علی. شرح کفایه الاصول. قم: امام حسن بن علی. ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی. معارف قرآن: راه و راهنماشناسی. بازنگری و ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی. قرآن شناسی. نگارش: محمود رجبی. قم: موسسه ...
  • مظفر، محمدرضا. اصول الفقه. قم: اسماعیلیان. ۱۴۰۸ق ...
  • مظفر، محمدرضا. المنطق. نجف: النعمان. چاپ دوم، ۱۳۸۸ق ...
  • معرفت، محمدهادی. تاریخ قرآن. تهران: سمت. ۱۳۷۷ ...
  • معرفت، محمدهادی. شبهات و ردود حول القرآن الکریم. قم: تمهید. ...
  • معرفت، محمدهادی. علوم قرآنی. قم: تمهید. ۱۳۷۸ ...
  • میرزای قمی، ابوالقاسم . قوانین الاصول. تهران: مکتبه العلمیه الاسلامیه. ...
  • نائینی، محمدحسین. فوائد الاصول. مقرر: محمدکاظم خراسانی. قم: دفتر انتشارات ...
  • هاشمی، سیدعلی. اعجاز هماهنگی آیات قرآن. قم: پژوهشگاه فرهنگ و ...
  • هومن، حیدرعلی. شناخت روش علمی در علوم رفتاری: پایه های ...
  • یزدی، سیدمحمدکاظم. التعارض. قم: مدین. چاپ اول، ۱۴۲۶ق ...
  • نمایش کامل مراجع