بررسی تاثیر طب فشاری بر کیفیت خواب سالمندان: یک مرور سیستماتیک

مقدمه : حدود ۵۰% افراد ۶۵ سال و بالاتر دچار اختلالات خواب می باشند. اختلالات خواب با مشکلات متعدد جسمی ، روانی ، اجتماعی و در کل کیفیت زندگی سالمندان در ارتباط است . باتوجه به اثرات نامطلوب درمانهای دارویی از جمله اختلالات شناختی و خطر سقوط، استفاده از روشهای مکمل غیردارویی ضروری است . هدف این مطالعه ، مرور سیستماتیک مطالعات مرتبط با تاثیر طب فشاری بر کیفیت خواب سالمندان می باشد.مواد و روش ها: این مطالعه یک مرور سیستماتیک است . جستجو در ژانویه ۲۰۲۳ با استفاده از واژگان کلیدی طب فشاری ، کیفیت خواب، سالمندان و کلیدواژههای MeSH مرتبط با آنها در پایگاههای اطلاعاتی PubMed، Google Scholar، Magiran، SID و بدون هیچگونه محدودیت زمانی انجام شد. تعداد ۷۰ مقاله بازیابی شد. مقالات به صورت مستقل توسط دو نفر از محققین بررسی شد. مطالعات مروری ، نامه به سردبیر و مطالعات غیرمرتبط ، از مطالعه خارج شدند. پس از طی گامهای غربالگری ، انتخاب و ارزیابی کیفیت مقالات با استفاده از چک لیست های JBI، در نهایت ۱۴ مطالعه مداخله ای که به بررسی تاثیر طب فشاری بر کیفیت خواب سالمندان پرداختند، وارد مطالعه شدند.یافته ها: مطالعات صورت گرفته در این زمینه نشان داد طب فشاری عمدتا در نقاط Shenmen و Neiguan دست ها انجام شدهاست . سایر نقاط مورد استفاده به ترتیب شامل Yongquan و Sanyinjiao در پاها، Anmian و Baihui و Fengchi و Tianzhu در سر می باشد. در برخی مطالعات نیز تاثیر طب فشاری گوش مورد بررسی قرار گرفته است . مدت انجام مداخله در مطالعات از ۲ هفته تا ۸ هفته متغیر است ، اما عمدتا مداخله به مدت ۸ هفته و ۴ هفته صورت گرفته است . جهت بررسی کیفیت خواب از پرسشنامه ، پلی سومنوگرافی و اکتی گرافی استفاده شده است . یافته ها نشان داد طب فشاری در نقاط فوق الذکر می تواند بر کیفیت خواب ذهنی ، خواب نهفته ، مدت زمان خواب، کارایی خواب، اختلالات خواب، عملکرد روزانه ، تعداد بیداری های شبانه و زمان بیداری ، تعداد ساعات خواب موثر و سطح ملاتونین تاثیر بگذارد. در کل طب فشاری نقش موثری در بهبود کیفیت خواب در سالمندان دارد.نتیجه گیری : با توجه به تاثیر مثبت طب فشاری بر کیفیت خواب سالمندان می توان از آن به عنوان یک روش غیرتهاجمی ، ارزان، آسان و بدون هیچگونه عوارض جانبی جهت بهبود کیفیت خواب در سالمندان استفاده نمود.