تاثیر سم ارگانوفسفره کلرپیریفوس بر تغییرات هورمون های تیروییدی ماهی کپور علفخوار (Ctenopharyngodon idellus)

کلرپیریفوس یکی از سموم ارگانوفسفره قوی است که میزان مصرف آن بسیار بالا است و اثرات مضری مانند مسمویت، اختلال در سیستم ایمنی، فیزیولوژی و فعالیت های حیاتی ماهیان دارد. به همین علت اثرات آن می تواند به عنوان شاخص زیستی تعیین آلودگی اکوسیستم ها به کار رود. در مطالعه حاضر اثر غلظت های مختلف سم ارگانوفسفره کلرپیریفوس (۵، ۱۰، ۲۰، ۳۰ و ۴۰ میلی گرم در لیتر) بر هورمون های تیروییدی ماهی کپور علفخوار در بازه زمانی ۱۴ روز بررسی شد. خونگیری از ماهیان در زمان های ۱۲، ۲۴ و ۹۶ ساعت و همچنین پس از ۷ و ۱۴ روز قرارگیری در معرض سم، انجام شد و پس از استخراج سرم، میزان هورمون های تیروییدی به روش رادیوایمونواسی سنجش شد. نتایج مطالعه حاضر نشان دهنده کاهش معنی داری در سطوح T۳ و همچنین افزایش معنی دار T۴ سرم ماهیان تیمار شده در مقایسه با گروه شاهد بود (۰۵/۰>P). همچنین کاهشی در نسبت T۳ به T۴ سرم خون مشاهده شد (۰۵/۰>P). به طور کلی بر اساس نتایج به دست آمده، سم کلرپیریفوس برای ماهی کپور علفخوار جزء سموم آفت کش با سمیت شدید طبقه بندی می شود که اثرات شدیدی بر تعادل هورمون های تیروییدی، فعالیت متابولیسمی و رشد این ماهی دارد.