تبیینی از مختصات علوم انسانی اسلامی بر پایه قلمرو موضوعی-معرفتی آن (با تاکید بر آیات قرآن کریم)

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 41

فایل این مقاله در 32 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HPI-2-8_004

تاریخ نمایه سازی: 18 اسفند 1402

چکیده مقاله:

موضوع علوم انسانی در یک معنای کلی، انسان، جامعه و رفتار فردی و اجتماعی آن می باشد و در معنای خاص و دقیق تر در منظومه فکری اسلام و با رویکرد قرآنی، عبارت است از: «کنش ها» و «واکنش های» انسان؛ اعم از کنش های ظاهری یا باطنی؛ ملکی یا ملکوتی، جوارحی یا جوانحی؛ فردی یا اجتماعی و امثال آن. بر پایه این معنا، شبکه روابط و کنش های انسانی را می توان حداقل در چهار دسته رابطه انسان با خود، با خدا، با دیگر انسان ها (و جامعه) و با جهان (طبیعت و زیست)، ترسیم نمود. این تلقی از موضوع علوم انسانی اسلامی و قلمرو آن، نتایج زیادی در تحول و تولید این علوم دارد. مقاله حاضر می کوشد با روش عقلی و نقلی و بر اساس شبکه روابط یادشده، نتایج مبنای یادشده را در ماهیت و مختصات (کمیت و کیفیت) علوم انسانی اسلامی نشان دهد. برخی یافته های پژوهش حاضر عبارتند از: توحیدمحوری در شبکه کنش ها و روابط انسانی؛ تنوع مفاهیم و مسائل علوم انسانی اسلامی، تنوع رشته های علوم انسانی اسلامی، توسعه یابندگی رشته های علوم انسانی اسلامی، تنوع و تکثر منابع معرفتی و تنوع کارکردی علوم انسانی اسلامی.

نویسندگان

رمضان علی تبار فیروزجایی

دانشیار گروه منطق فهم دین پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریمنهج البلاغهابن ابی جمهور احسایی، محمد (۱۴۰۳ ق). عوالی ...
  • ابن سینا، عبدالله (۱۴۰۴ ق). الشفاء (المنطق، کتاب البرهان). قم، ...
  • ابوطالبی، مهدی (بهار ۱۳۹۶). «نقش علوم انسانی اسلامی در تمدن ...
  • ایمان، محمدتقی (۱۳۹۱). فلسفه روش تحقیق در علوم انسانی. قم، ...
  • آخوند خراسانی، محمدکاظم (۱۴۱۱ ق). کفایه الاصول. قم، موسسه آل ...
  • برایسون، ریچارد (۱۳۹۱). برنامه ریزی استراتژیک. ترجمه دکتر مهدی خادمی، ...
  • بلیکی، نورمن (۱۳۹۳). پارادایم های تحقیق در علوم انسانی. ترجمه ...
  • پارسانیا، حمید (۱۳۹۲). جهان های اجتماعی. چاپ دوم، قم، کتاب ...
  • تاملی در یگانه انگاری علوم انسانی اسلامی و سکولار [مقاله ژورنالی]
  • ترخان، قاسم (۱۴۰۰ب). «علامه طباطبایی و الزامات اعتباری بودن علوم ...
  • چالمرز، آلن اف. (۱۳۷۹). چیستی علم. ترجمه سعید زیباکلام، چاپ ...
  • حبیبی، رضا، و محمد شجاعی شکوری (۱۳۹۱). فلسفه علوم تجربی. ...
  • حلی، ح‍س‍ن ب‍ن ی‍وس‍ف (۱۴۲۳ ق). الجوهر النضید. قم، انتشارات ...
  • دیلمی، حسن بن ابی الحسن (۱۴۱۲ ق). ارشاد القلوب. قم، ...
  • رشاد، علی اکبر (۱۳۹۰). منطق طبقه بندی علوم انسانی. تهران، ...
  • ریتزر، جورج (۱۳۸۲). نظریه جامعه شناسی در دوران معاصر. ترجمه ...
  • شریفی، احمدحسین (۱۳۹۳). مبانی علوم انسانی اسلامی. چاپ اول، تهران، ...
  • صدر، سید محمد باقر (۱۴۰۶). دروس فی علم الاصول. بیروت، ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین (بی تا). المیزان فی تفسیر القرآن. قم، ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین (۱۳۶۴). اصول فلسفه و روش رئالیسم. چاپ ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین (۱۳۸۷). رسالت تشیع در دنیای امروز. چاپ ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین (۱۳۸۸). انسان از آغاز تا انجام. ترجمه ...
  • علی تبار، رمضان (پاییز ۱۳۹۷). «موضوع شناسی علوم انسانی و ...
  • قرشی بنایی، علی اکبر (۱۴۱۲ ق). قاموس قرآن. چاپ ششم، ...
  • گیلیس، دانالد (۱۳۸۱). فلسفه علم در قرن بیستم. ترجمه میانداری، ...
  • مجلسی، محمدباقر (۱۴۰۳ ق). بحار الانوار. بیروت، دار احیاء التراث ...
  • مصباح، محمدتقی (۱۳۹۱). شرح الهیات شفا. قم، موسسه امام خمینی ...
  • مصطفوی، حسن (۱۳۶۸). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم . تهران، ...
  • مصلح، علی اصغر (۱۳۹۱). جست و جو و گفت و ...
  • مصلح، علی اصغر (۱۳۹۲الف). ادراک اعتباری علامه طباطبایی و فلسفه ...
  • مصلح، علی اصغر (۱۳۹۲ب). «اعتباریات علامه طباطبایی مبنای طرحی فلسفی ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۸۶). آشنایی با منطق. چاپ سی و هفتم، ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۸۹). مجموعه آثار. قم، انتشارات صدرا ...
  • مکارم شیرازی، ناصر (بی تا). تفسیر نمونه. قم، دارالکتب الاسلامیه ...
  • میرنصیری، سید روح اله و ابوالفضل ساجدی (۱۳۹۶). «اعتباریات و ...
  • ولایتی، علی اکبر (۱۳۸۲). پویایی فرهنگ و تمدن اسلام و ...
  • هاملین، دیوید (۱۳۷۴). تاریخ معرفت شناسی. ترجمه شاپور اعتماد، تهران، ...
  • نمایش کامل مراجع