بررسی نقش خودمختاری، خودکارآمدی و سواد بدنی در فعالیت حرکتی سالمندان

دوران سالمندی، یکی از دوران های عمر آدمی، نوعی کمال و بلوغ جسمی، ذهنی و زیستی می باشدکه نیاز به توجه و حمایت گسترده دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش خودمختاری، خودکارآمدی و سواد بدنی در فعالیت حرکتی سالمندان بود. پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه ی آماری پژوهش حاضر، کلیه سالمندان ۶۰ سال و بالاتر ساکن شهر لردگان بودند. از بین جامعه ی آماری تعداد ۲۱۶ نفر از سالمندان مراکز توانبخشی ماهان و امید شهر لردگان براساس جدول مورگان به عنوان نمونه آماری و به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های انگیزش خودمختاری پلیتر و همکارانش(۱۹۹۵)، پرسشنامه سواد بدنی سام و همکاران (۲۰۱۶)، پرسشنامه خودکارآمدی دولانسکی و وبر (۲۰۱۰) و پرسشنامه فعالیت بدنی شارکی (۱۹۹۷) استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون رگرسیون چند متغیره وضریب همبستگی پیرسون با استفاده از spss-۲۶ استفاده شد. یافته های حاصل از ضریب رگرسیونی بتا نشان داد که شدت ارزش پیش بینی کنندگی خودمختاری، خودکارآمدی و سواد بدنی بر فعالیت حرکتی سالمندان به ترتیب ۹۰/۰، ۴۱/۰ و ۶۰/۰ بود. شدت ارزش پیش بینی کنندگی ابعاد خودمختاری شامل انگیزه درونی، تنظیم آمیخته، تنظیم خودپذیر، تنظیم درون فکنی، بی انگیزگی بر فعالیت حرکتی سالمندان به ترتیب ۶۹/۰، ۱۵/۰، ۱۳/۰، ۱۶، و ۱۹/۰ بود. شدت ارزش پیش بینی کنندگی ابعاد خودکارآمدی شامل مراقبت از خود و تحرک بر فعالیت حرکتی سالمندان به ترتیب ۵۲/۰ و ۱۴/۰ بود. شدت ارزش پیش بینی کنندگی ابعاد سواد بدنی شامل خودبیانگری و ارتباط با دیگران، خودباوری و اعتماد به نفس و دانش و درک فعالیت بدنی بر فعالیت حرکتی سالمندان به ترتیب ۳۰/۰، ۳۸/۰ و ۱۱/۰ بود. نتایج این تحقیق نشان داد که فعالیت حرکتی سالمندان بر اساس خودمختاری، خودکارآمدی و سواد بدنی و ابعاد آنها قابل پیش بینی است. به عبارت دیگر، می توان با استفاده از تقویت مهارت های خودمختاری، خودکارآمدی و سواد بدنی، میزان فعالیت حرکتی سالمندان را بهبود داد.