اعتبارسنجی روایات ابوبصیر در الغیبه نعمانی

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 55

فایل این مقاله در 38 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HADITH-15-2_004

تاریخ نمایه سازی: 19 اسفند 1402

چکیده مقاله:

محمد بن ابراهیم نعمانی، متکلم و محدث شیعی قرن چهارم هجری است که مشهورترین و قابل اعتماد ترین و در دسترس ترین اثر وی، کتاب الغیبه اوست؛ که در اوایل دوره غیبت کبری و با به درازا کشیده شدن غیبت امام زمانZ نگارش یافته است. با توجه به اینکه بیشترین میزان روایات مهدویت و غیبت، متعلق به شخص ابوبصیر است و در کتاب الغیبه نعمانی نیز، حدود ۱۱ راوی بیشترین میزان روایات (یعنی ۵۱ روایت) را از او به خود اختصاص داده اند، و با توجه به این تعداد زیاد روایات ابوبصیر درباره مسئله غیبت و مهدویت، سوالاتی پیش روی ما قرار می گیرد که: چرا بیشتر روایات غیبت، از ابوبصیر هستند؟ آیا این وضعیت ارتباطی به فرقه های انحرافی ایجادشده در زمان صادقینn و مسئله غیبت و مهدویت ندارد؟ و ازسوی دیگر، آیا این روایات معتبرند؟ در نوشتار حاضر، ضمن گزارش آماری روایات ابوبصیر، به بررسی وضعیت رجالی او و راویان او در الغیبه نعمانی پرداخته شده است؛ و در انتها نتیجه گیری شده است که بیشتر روایات او، از طریق فرقه واقفیه به کتاب الغیبه سرایت نموده است؛ و این روایات مهدوی، معتبر نیستند.

نویسندگان

کاظم استادی

دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه قرآن و حدیث، قم، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن. (بی تا). الذریعه. قم: موسسه اسماعیلیان ...
  • ابن بابویه، محمد بن علی. (۱۴۱۳ق). من لا یحضره الفقیه. ...
  • (بی تا). من لا یحضره الفقیه. تهران: بی نا ...
  • ابن غضائری، احمد بن حسین. (۱۴۲۲ق). الرجال. به کوشش محمدرضا ...
  • ابن ندیم، محمد. (بی تا). الفهرست. به کوشش رضا تجدد. ...
  • ابن داوود، حسن بن علی. (۱۳۸۳ق). الرجال. تهران: دانشگاه تهران ...
  • ابن شهرآشوب، محمد بن علی. (بی تا). معالم العلماء فی ...
  • اردبیلی، محمد بن علی. (۱۴۰۳ق). جامع الروات. قم: مکتبه آیت ...
  • استرآبادی، محمد بن علی. (۱۴۲۲ق). منهج المقال. قم: موسسه آل ...
  • اشعری، ابوالحسین. (۱۴۰۰ق). مقالات الاسلامیین. آلمان: فرانس شتاینر ...
  • انصاری، حسن. (۱۳۹۳ش). کتاب الغیبه ابراهیم بن اسحاق الاحمری النهاوندی ...
  • بحرانی، ابن میثم. (۱۴۱۷ق). النجاه فی القیامه. قم: مجمع الفکر ...
  • برقی، احمد بن محمد. (بی تا). المحاسن. قم: دارالکتب. ...
  • (۱۳۸۳ش). رجال البرقی (کاظم موسوی میاموی، مصحح). تهران: دانشگاه تهران. ...
  • (۱۳۴۲ق). رجال البرقی. تهران: بی نا ...
  • پاکتچی، احمد. (۱۳۸۸ش). ابوبصیر. در دانشنامه بزرگ اسلامی. تهران: مرکز ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن. (۱۴۱۶ق). وسائل الشیعه. قم: آل ...
  • حلی، جعفر بن الحسن. (۱۴۰۷ق). المعتبر فی شرح المختصر. قم: ...
  • حلی، حسن بن یوسف. (بی تا). خلاصه الاقوال. قم: نشر ...
  • (۱۳۸۱ق). رجال. نجف: بی نا ...
  • حمیری، ابوسعید بن نشوان. (۱۹۷۲م). الحور العین. تحقیق کمال مصطفی. ...
  • خاتمی، احمد. (۱۳۷۰ش). فرهنگ علم کلام. تهران: انتشارات صبا ...
  • خاتمی، محسن. (۱۹۹۲م). فهارس بحار الانوار. بیروت: بی نا ...
  • خالصی، محمدباقر. (۱۳۷۸ش). ده انتقاد و پاسخ پیرامون غیبت امامت ...
  • خصیبی، حسین بن حمدان. (۱۳۷۷ق). الهدایه الکبری. بیروت: البلاغ ...
  • خویی، ابوالقاسم. (۱۹۸۳م). معجم رجال الحدیث. بیروت: بی نا (چاپ ...
  • درایتی، مصطفی. (۱۳۹۱ش). فهرستگان نسخه های خطی ایران. تهران: کتابخانه ...
  • شبر، عبدالله. (۱۴۲۴ق). حق الیقین. قم: انوار الهدی ...
  • شبیری زنجانی، محمدجواد. (۱۳۸۵ش). نعمانی و مصادر غیبت. مجله انتظار، ...
  • شبیری زنجانی، موسی. (بی تا). حاشیه بر رساله عدیمه النظیر ...
  • شوشتری، محمدتقی. (۱۴۱۰ق). قاموس الرجال. قم: النشر الاسلامی ...
  • شهرستانی، محمد بن عبدالکریم. (۱۳۶۴ش). الملل و النحل (محمد بدران، ...
  • طوسی، محمد بن حسن. (۱۳۵۶ق). الفهرست. به کوشش بحرالعلوم، نجف: ...
  • (۱۴۱۷ق). الفهرست. به کوشش جواد القیومی. قم: بی نا. ...
  • (۱۴۱۴ق). الامالی. قم: دارالثقافه. ...
  • (۱۴۲۵ق). کتاب الغیبه (عبدالله تهرانی، محقق). قم: المعارف الاسلامیه. ...
  • (۱۳۸۱ق). رجال. به کوشش بحرالعلوم. نجف، بی نا. ...
  • (۱۴۱۵ق). رجال طوسی. به کوشش جواد قیومی الاصفهانی. قم: بی ...
  • (۱۳۹۰ق). تهذیب الاحکام. به کوشش حسن موسوی خرسان. تهران: بی ...
  • (۱۴۰۳ق). عده الاصول. به کوشش محمدمهدی نجف، افست قم ...
  • عاملی، بهاءالدین (۱۴۱۴ق). مشرق الشمسین. مشهد: آستان قدس ...
  • غلامعلی، هدی. (۱۳۸۶ش). درآمدی بر غیبت نگاری. حدیث اندیشه، شماره ...
  • فایضی، طیبه. ۱۳۹۸ش. نقد و بررسی متنی و سندی احادیث ...
  • فرجامی، اعظم. (۱۳۹۴ش). زیدیه و حدیث امامیه. قم: انتشارات دارالحدیث ...
  • کشی، محمد بن عمر. (۱۳۴۸ق). اختیار معرفه الرجال. به کوشش ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب. (۱۴۰۷ق). الکافی. تهران: دارالکتب السلامیه. ...
  • (۱۳۸۸ق). الکافی. به کوشش علی اکبر غفاری. تهران: بی نا ...
  • کلباسی، ابوالهدی. (۱۴۱۹ق). سماء المقال. به کوشش محمد. حسینی قزوینی. ...
  • مامقانی، عبدالله. (۱۳۴۹ق). تنقیح المقال. نجف: چاپ سنگی ...
  • مجلسی، محمدباقر. (۱۴۰۳ق). بحار الانوار. بیروت: الوفاء. ...
  • (بی تا). حق الیقین. تهران: اسلامیه ...
  • محمدی مازندرانی، بشیر. (۱۴۲۵ق). مسند ابی بصیر. قم: دارالحدیث ...
  • مختاری، علیرضا. (۱۳۸۶ش). تحلیلی درباره احادیث غیبت در کتاب الغیبه ...
  • معرفت، محمد. (۱۳۹۷ش). بازشناسی مصادر احادیث کتاب الغیبه نعمانی. مجله ...
  • معماری، داود. (۱۳۷۷ش). جایگاه و مبانی نقد متن در علوم ...
  • مفید، محمد بن محمد. (۱۳۹۸ق). الرساله العددیه، ضمن الدر المنثور. ...
  • (۱۴۱۳ق). الفصول المختاره. قم: کنگره شیخ مفید ...
  • موسوی خوانساری، محمدمهدی. (۱۳۸۴ش). رساله عدیمه النظر فی احوال ابی ...
  • نادری، مرتضی. (۱۳۹۱ش). اعتبار و تداول کتاب الغیبه نعمانی. سفینه، ...
  • نجاشی، احمد بن علی. (۱۴۰۷ق). رجال نجاشی. به کوشش موسی ...
  • (۱۴۱۸ق). رجال نجاشی. به کوشش موسی زنجانی. قم: نشر اسلامی ...
  • نعمانی، محمد بن ابراهیم. (۱۳۹۷ق). الغیبه. تهران: مکتبه الصدوق ...
  • نوبختی، حسین بن موسی. (۱۴۰۴ق). فرق الشیعه. بیروت: دارالاضواء ...
  • نوری، حسین بن محمدتقی. (۱۳۸۲ق). مستدرک الوسائل. تهران: چاپ افست ...
  • ReferencesAghabozur Tehrani, M. (n.b). Al Zaria men al Tassanif al ...
  • Bahrani, A. (۱۹۹۶). Al-nejatFel-ghiamah. Qom: Jamal al-Fikr al-Islami. [In Arabic]Barqi, ...
  • (۱۹۲۴). Rijal al-Barqi Tehran: No publisher name. [In Arabic]Barqi, A. ...
  • (۱۳۸۸ AH). Al-Kafi By the effort of A. Gaffari Tehran: ...
  • (۱۹۶۱). men. Najaf: None. [In Arabic]Hillī, J. (۱۹۸۷). Al-Matbar in ...
  • (۱۹۹۷). The dictionary of Rijal al-Hadith. Qom: Al-Nashar al-Islami. [In ...
  • (n.b). Al haghalyaghin. Tehran: Islamia. [In Persian]Mamaqani, A. (۱۹۳۰). Tanghihalmaghal. ...
  • Mousavi Khansari, M. (۲۰۱۴). Adimah al-Nazir's message in Abi Basir's ...
  • (۱۹۹۲). Al-Fusul al-Mukhtarah. Qom: Sheikh Mufid Congress. [In Arabic]Naderi, M. ...
  • (۱۹۹۷). Rijal Najashi By the effort of M. Zanjani Qom: ...
  • Tusi, M. (۱۹۳۷). al-Fihrist. By the efforts of Bahrul Uloom, ...
  • (۱۹۹۶). al-Fihrist. By the effort of J. Al-Qayoumi Qom: No ...
  • (۱۹۹۳). Al-Amali Qom: Dar al-Thaqafa. [In Arabic] ...
  • (۲۰۰۴). Kitab al-Ghaibah (A. Tehrani, researcher). Qom: Islamic Encyclopaedias. [In ...
  • (۱۹۶۱). Al-Rijal. By the efforts of Bahrul Uloom. Najaf, No ...
  • (۱۹۹۴). Alrij al-Toosi By the effort of J. Qayyumi al-Isfahani. ...
  • (۱۹۷۰). Altahzib Al-ahkam. By the effort of H. Mousavi Khorsan. ...
  • (۱۹۸۳). Al-edaah Alvosul By the effort of M. Najaf, Qom ...
  • نمایش کامل مراجع