معیارهای سیاست گذاری اقتصادی: از اقتصاد متعارف تا اقتصاد اسلامی

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 40

فایل این مقاله در 33 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_EPYA-10-19_005

تاریخ نمایه سازی: 20 اسفند 1402

چکیده مقاله:

موضوع اصلی این نوشتار، نقد مبانی سیاست گذاری در اقتصاد متعارف و تبیین ملاک های سیاست گذاری اقتصادی در اسلام است. به عبارتی به دنبال پاسخ به این سوال هستیم که «ملاک های سیاست گذاری در اقتصاد متعارف با چه محدودیت هایی مواجه است و در مقابل اقتصاد اسلامی، چه ملاک هایی را ارائه می کند؟ و سیاست گذار مسلمان بر چه مبنایی می تواند اقدام به سیاست گذاری نماید». نشان داده ایم که اقتصاد متعارف اصرار زیادی بر تحلیل هزینه فایده به عنوان ملاک اصلی سیاست گذاری دارد و آن را معیاری جهان شمول می داند، اما بعد از نقد و بررسی آن به این نتیجه رسیده ایم که هر چند این ملاک دارای کاربردهای فراوانی است و در ظاهر بسیار منطقی است، اما محدودیت هایی دارد که از منظر اقتصاد اسلامی قابل بهبود است. با توجه به این انتقادات، به تبیین ملاک های سیاست گذاری اقتصادی در اسلام پرداخته شده است. جمع بندی از مجموع ملاک های سیاست گذاری این است که مبنای اصلی سیاست گذاری در اقتصاد اسلامی توجه به مسئله حق (Rights) می باشد و ملاک هایی مانند عدالت و کارایی ریشه در احقاق حق دارند. البته در کنار حق از رضایت عمومی نیز به عنوان ملاک دیگری بحث شده است و با استناد به آیات و روایات این موضوع نیز تبیین شده است. جایگاه مصلحت نیز به عنوان قاعده حاکم بر حق و رضایت عمومی تبیین شده است. در نهایت با تکیه بر ملاک های مورد نظر، نشان داده شده است که رویکرد هزینه فایده در شرایطی خاص می تواند قابل توجیه باشد و محدودیت های تحلیلی هزینه فایده در اقتصاد رفاه را نداشته باشد. ملاک و شروط سیاست گذار مسلمان نیز از همین منظر تبیین شده است.

نویسندگان

عبدالمحمد کاشیان

Assistant Professor & Member of the Faculty of Economics, Management and Administrative Sciences at Semnan University

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • نهج البلاغه، قم، موسسه فرهنگی تحقیقاتی امیرالمومنین علیه السلام ...
  • رساله حقوق حضرت سجاد علیه السلام، قم، انتشارات امام عصر ...
  • امام خمینی، روح الله (۱۳۷۱). صحیفه نور، سازمان مدارک فرهنگی ...
  • آیت الله جوادی آملی، عبدالله (۱۳۷۹). ولایت فقیه، قم، مرکز ...
  • اعتصامی، منصور. و فاضلی کبریا، حامد (۱۳۹۳). "تدوین الگوی پیشنهادی ...
  • بلاگ، مارک (۱۳۸۰). روششناسی علم اقتصاد. غلامرضا آزاد ارمکی؛ تهران، ...
  • راسخ، محمد (۱۳۸۱). حق و مصلحت، تهران، انتشارات طرح نو، ...
  • سن، آمارتیا (۱۳۷۷). اخلاق و اقتصاد. حسن فشارکی؛ تهران، شیرازه ...
  • طریحی، فخرالدین بن محمد (۱۳۷۵). مجمع البحرین، تهران، نشر مرتضوی ...
  • عربی، سید هادی (۱۳۸۷). "از اقتصاد اثباتی تا اقتصاد هنجاری ...
  • عربی،سیدهادی. رضائی، محمدجواد. و موحدی بکنظر، مهدی (۱۳۹۲). "نظریه «اخلاق ...
  • علامه امینی، بحار الانوار، نرم افزار جامع الاحادیث نور، جلد ...
  • فرانک، ویلیام (۱۳۷۶). فلسفهی اخلاق. هادی صادقی؛ قم، موسسهی فرهنگی ...
  • فریدمن، میلتون (۱۳۸۰). سرمایهداری و آزادی. غلامرضا رشیدی؛ تهران، نشر ...
  • نصیری زاده، حمیدرضا. و سعیدی نیا، سعیده (۱۳۹۳). "بازار اسلامی: ...
  • لیارد، پی. و والترز، ا. (۱۳۷۷). تئوری اقتصاد خرد. عباس ...
  • لیتل، دانیل (۱۳۷۳). تبیین در علوم اجتماعی. عبدالکریم سروش؛ تهران، ...
  • لیونز، دیوید. سود، گروی. لارنس، ازبکر. و لارنس، مری (۱۳۸۰). ...
  • مکلاپ، فریتز (۱۳۸۱). «اقتصاد اثباتی و دستوری». یدالله دادگر و ...
  • موحد، محمد علی (۱۳۸۱). در هوای حق و عدالت، تهران، ...
  • هولمز، رابرت (۱۳۸۲). مبانی فلسفهی اخلاق. مسعود علیا؛ تهران، ققنوس ...
  • Campbell, T. D. and Ross, I. S. (۱۹۸۱). "The Utilitarianism ...
  • Hausman, D. (۲۰۰۷). The Philosophical Foundations of Mainstream Normative Economics, ...
  • _____, (۲۰۰۶). Economic Analysis, Moral Philosophy, and Public Policy, ۲nd ...
  • Hausman, D. M. & McPherson M. S. (۱۹۹۳). "Taking Ethics ...
  • Horton, J. (۱۹۹۲). Political Obligation, Humanities Press, P. ۱۹ ...
  • Raphael, D.D. (۱۹۹۰). Problems of Political Philosophy, Macmillan ...
  • Robert E. Hoskin, Maureen R. Fizzell, Donald C. Cherry (۲۰۰۳). ...
  • نمایش کامل مراجع