کاربرد آزمون های غیرمخرب در آزمون های پس از پرتودهی سوخت هسته ای

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

INCWI24_063

تاریخ نمایه سازی: 21 اسفند 1402

چکیده مقاله:

آزمون های غیر مخرب (NDT) به طور گسترده در زمینه هسته ای مورد استفاده قرار گرفته است و در این راستا موفقیت های مهمی به دست آورده است . تکنیک های NDT در صنعت و تحقیقات هسته ای جهت درک رفتار اجزای مختلف کاربرد حیاتی دارد. هنگامی که سوخت هسته ای داخل قلب یک راکتور قرار می گیرد، با شروع به کار راکتور (بحرانی شدن قلب ) واکنش زنجیره ای شکافت هسته ای آغاز می شود. هسته های سوخت به پاره های شکافت (هسته های پایدار و ناپایدار) با پرتوزایی و انرژی جنبشی بالا و نیز تعدادی نوترون شکافته می شود که می تواند از جمله خود سوخت هسته ای و نیز سایر عناصر ساختاری راکتور را تحت آسیب قرار دهد و باعث ایجاد تغییرات شدید دمایی ، تغییر فشار داخلی ، تغییرات ریزساختاری و یا ایجاد تورم در سوخت هسته ای شود. این موارد به همراه شرایط کاری در محیط مرطوب و پیامدهایی نظیر ایجاد خوردگی می تواند باعث از دست رفتن یکپارچگی غلاف سوخت و آزاد سازی مواد رادیواکتیو در محیط شود. لذا بازرسی از سوخت ها و سایرمواد ساختاری تابش دیده از لحاظ ایمنی ، درک رفتار مواد مختلف و درنتیجه بهبود کیفیت ساخت سوخت و سایر اجزای راکتور بسیار حائز اهمیت است . ازآنجا که عنصر سوخت پرتوهای آلفا، بتا و گاما ساطع می کند، به همین دلیل ، اندازه گیری ها در زیر آب و یا در سلول داغ (Hot cell ) انجام می شود تا شرایط ایمن برای کاربران تضمین شود. روشهایی که در حال حاضر مورد استفاده قرار می گیرد شامل آزمون های غیرمخرب بازرسی چشمی ، اندازهگیری ابعادی ، آزمون جریان گردابی ، آزمون فراصوت و رادیوگرافی نوترون و ایکس هستند. با این روش ها می توان مقادیر زیادی از اطلاعات کمی و کیفی در مورد رفتار عنصر سوخت پرتو دهی شده را به دست آورد.

نویسندگان

بهاره روستایی

دکتر، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای

جاوید دبیری

مهندس، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای

زینب نقش نژاد

مهندس، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای