مقایسه عملکرد و ارزش غذایی برخی گونه های شورزیست در منطقه اردکان و سبزوار

با هدف ارزیابی میزان عملکرد و ارزش غذایی برخی گونه های شورزیست، یک مطالعه تحقیقی-ترویجی در منطقه چاه افضل شهرستان اردکان استان یزد و منطقه حارث آباد شهرستان سبزوار استان خراسان رضوی انجام شد. گونه های مورد پژوهش شامل کوشیا (Bassia scoparia)، سالیکورنیا (Salicornia sinus persica)، ارزن پادزهری (Panicum antidotale)، چغندرعلوفه ای (Beta vulgaris)، کینوا (Chenopudium quinoa) و خارشتر (Alhagi persarum) بود. شوری آب آبیاری مورد استفاده در منطقه چاه افضل اردکان ۵/۹ دسی زیمنس بر متر و در منطقه حارث آباد سبزوار ۱۳ دسی زیمنس بر متر بود. نتایج نشان داد که در منطقه چاه افضل اردکان، مقدار تولید گونه های سالیکورنیا، کوشیا، ارزن پادزهری و چغندر علوفه ای به ترتیب ۱۸/۹، ۱۷/۱، ۱۰/۴ و ۷ تن علوفه خشک در هکتار بود. مقادیر مذکور در منطقه حارث آباد سبزوار برای گونه های کوشیا، کینوا و خارشتر، به ترتیب ۷/۸، ۴/۶ و ۴ تن علوفه خشک در هکتار بود. بیشترین و کمترین درصد خاکستر علوفه گونه های شورزیست با ۳/۵۱ و ۶/۱۰ درصد، به ترتیب متعلق به سالیکورنیا و ارزن پادزهری بود. میزان پروتئین خام علوفه کوشیا، برگ چغندر، سالیکورنیا، ارزن پادزهری و ریشه چغندر، به ترتیب ۱۳/۳۴، ۱۳/۷۱، ۱۰/۱۸، ۶/۶۲ و ۷/۷۴ درصد ماده خشک بود. هرچند علوفه تولیدی گونه های شورزیست دارای محدودیت های تغذیه ای مانند خاکستر نسبتا بالاست، ولی این گونه ها با توجه به تولید بیوماس قابل توجه در شرایطی که به دلیل شوری بالای آب و خاک، امکان کاشت و توسعه گیاهان علوفه ای مرسوم نیست، می توانند درصد قابل توجهی از جیره دام را به خود اختصاص دهند. ارزن پادزهری به عنوان یک گراس چندساله و با میزان خاکستر پایین، گونه امیدبخش علوفه ای در این شرایط می باشد.