بازنگری در گاهنگاری شاهان ماد و سال شمار آن ها در نام نامه های اساطیری؛ نشانه هایی از تاریخ مندی اسطوره

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 125

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IAEJ-8-2_009

تاریخ نمایه سازی: 27 اسفند 1402

چکیده مقاله:

«باستان شناسی اساطیر» دریچه ای از مطالعات میان رشته ای است که در آن باستان شناس به واکاوی ریشه های یک اسطوره از منظر شواهد باستان شناختی می پردازد تا از میزان «تاریخ مندی» هسته آن اسطوره آگاهی به دست آورد. این مقوله پژوهشی به زنجیره‎ ای از اطلاعات مرتبط با علوم تاریخی، اسطوره شناسی، باستان شناسی و نیز آشنایی با دو نگرش مطالعاتی با نام های «رهیافت تاریخی»و «رهیافت فرهنگی» نیازمند است. وجود دو نام نامه پرجزئیات در گزارش های برگرفته از کتاب گم شده آسوریکا نوشته کتسیاس اهل کنیدوس که بقایای اطلاعات آن، عمدتا در کتاب دوم دیودور و کتاب اوسبیوس برجای مانده است، روی هم از وجود شاهانی پیش از شاهان نام برده شده از سوی هرودوت و یا موازی آنان یاد می کند که ناشناخته محسوب می شوند. این مقاله می کوشد تا در کنار تحلیل کیستی این اشخاص اسطوره ای، به یک گاه نگاری دقیق و ممکن برای آن ها دست یابد که هم با داده های آماری-تاریخی موجود در منابع مکتوب قابل هماهنگ و هم از منظر شواهد باستان شناختی میدانی، قابل دفاع باشد. این که سرآغاز و سرانجام این نام نامه ها منطبق بر کدام شخصیت ها و ادوار تاریخی است، موضوعی است که در این نوشته با انجام آن، به تحلیل داده های مرتبط پرداخته می شود. پژوهش پیش رو نشان می دهد که آن چه برخی از نویسندگان درباره پیشینه قدمت و شخصیت های شاهانه ماد نوشته اند، این امکان را دارند تا از حیطه اساطیر، به بستر تاریخ وارد شوند. این که از منظر باستان شناسی اساطیر، شواهدی از هم خوانی میان این داده های اساطیری و اطلاعات موجود در منابع مکتوب میان رودانی برقرار است، نتیجه ای است که این پژوهش کنونی به آن دست یافته است.

نویسندگان

سورنا فیروزی

دانشجوی باستان شناسی دوره تاریخی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه مازندران

رضا مهرآفرین

استاد دوره تاریخی دانشگاه مازندران

سید رسول موسوی حاجی

استاد گروه باستان شناسی دانشگاه مازندران،دانشکده هنر،گروه باستان شناسی