روند عرفی شدن و بروز شکاف بین ارزش های فقهی و عرصه سیاسی و اجتماعی
محل انتشار: دوفصلنامه دین و دنیای معاصر، دوره: 10، شماره: 1
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 39
فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_PAVAH-10-1_007
تاریخ نمایه سازی: 28 اسفند 1402
چکیده مقاله:
با وقوع انقلاب اسلامی و تحول در ساختار سیاسی کشور، دانش فقه و رویکرد استنباطی آن مبتنی بر تفکر پیوند دین و سیاست، نقش اساسی در حکمرانی و حکومت داری بر پایه دین به خود می گیرد و مطابقت با شریعت، اصل کلی و حاکم بر جمیع شئون حاکمیتی و اجتماعی کشور (قوانین، آیین نامه ها، هنجارها و ...) می شود. بااین حال مرور تجربه چهار دهه اخیر تعامل فقه با عرصه های سیاست و اجتماع بیانگر ظهور روندی است که حکایت از شکاف و فاصله گرفتن سیاست و اجتماع از احکام و آموزه های فقهی دارد. با بهره گیری از روش روندپژوهی و با تامل در پیمایش ها و یافته های آماری چند دهه اخیر، چنین استنباط می شود که افول موقعیت و کاهش نفوذ اجتماعی نهاد روحانیت، تغییر نگرش در تلقی از دین و دین داری و تحول در ترجیحات ارزشی و نگرشی جامعه به عنوان شواهد و نشانه های ظهور این روند هستند. بروز ناکارآمدی ها، جریان روشنفکری و سیاسی ناهمسو با قرائت رسمی از دیانت و فقه، تغییر و تحول در ایده مشروعیت سیاسی و روند جهانی شدن و مواجهه با دنیای مدرن مهم ترین علل و عواملی هستند که در ایجاد چنین روندی موثر هستند. عرف گرایی در حکمرانی، انزوای ارزش ها و هنجارهای دینی در ساحت سیاست و اجتماع، رواج تساهل اجتماعی، خودمرجعی دینی و ظهور جریان ها و گروه های مدعی دین با رویکردهای غیررسمی و انحرافی ازجمله پیامدهای تدریجی گسترش چنین روندی هستند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مجید محمدلو
دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات، دانشگاه امام صادق، تهران، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :