جمهوری اسلامی ایران و امنیت منطقه ای اوراسیای مرکزی

منطقه اوراسیایی پس از سه دهه هنوز هم با مسائل و مشکلات زیادی در حوزه توسعه و امنیت روبه روست و با وجود امکان های زیادی که برای همکاری و همگرایی وجود دارد اما همچنان منطقه ای متعارض و گسسته به نظر می رسد و حلقه های مفقوده مهمی برای ورود به دوره ای از ثبات، رونق و پیشرفت وجود دارد. پرسش اصلی در این مقاله آن است که سیاست منطقه ای ایران پس از عضویت در سازمان همکاری شانگهای چه پیامدهایی برای امنیت و ثبات در منطقه اوراسیایی دارد؟ فرضیه ای که مطرح می شود آنست که با توجه به تحول رویکرد روسیه در چارچوب طرح اوراسیای بزرگتر، نقش جدید چین در ابتکار کمربند-راه، گسترش سازمان همکاری شانگهای و عضویت ایران، امکان های بیشتری برای همکاری در زمینه تجارت، حمل و نقل، انتقال انرژی فراهم شده که می تواند در توسعه اقتصادی منطقه اثر جدی داشته باشد و امنیت منطقه ای را به طور جدی تری فراهم نماید. نگارندگان کوشش کرده اند تا از چارچوب نظری « پیوند توسعه و امنیت» در مطالعات جدید امنیت ملی برای بررسی استدلال های فرضیه خود بهره گیرند. برای بررسی فرضیه از روش تحلیل محتوای کیفی اسناد، متون، گزارشات و خبرهای مربوط به حوزه اوراسیایی بهره گرفته ایم و یافته های این پژوهش نشان می دهند که ایران برای دهه سوم سده بیست و یکم وارد مجموعه ای از همکاری های اوراسیایی می شود که امکان های مهمی برای نهادگرایی، همگرایی، توسعه و امنیت منطقه ای ایجاد می کند.