سلسله مراتب ها در پیوندهای بندی و پیوستار جمله های مرکب در فارسی گفتاری

نابسندگی تعریف های پیشینی از مفاهیم بندهای وابسته (ناهمپایه /پیرو) و بندهای پیوسته (همپایه) در کنار آشفتگی اصطلاح شناختی، و لحاظ همه ی جمله هایی که در ساختارشان بندهای موصولی، متممی، و قیدی به کار رفته است به عنوان جمله ی مرکب از یک سو، و عدم توجه به امکان پیوستاری بودن مقوله ی پیوند بندی از سوی دیگر، موجب پراکندگی بسیار در تعریف پیوند بندی و جمله های مرکب در پژوهش های پیشین شده است. همچنین در زبان فارسی در موارد بسیاری به ویژه در گفتار پیوندنماها ناآشکارند که موجب می شود بندهای همپایه (یا پیوسته) و ناهمپایه (یا وابسته، یا پیرو) به یکدیگر و نیز به بندهای مستقل شبیه گردند. جمله هایی وجود دارد که نمی توان آن ها را به آسانی در زمره ی یکی از بندهای پیوسته یا پیرو قرار داد، زیرا به طور تمام عیار ویژگی های یک جمله ی پیوسته یا پیرو را ندارد. درخصوص اقسام حروف ربط یا به عبارت دیگر پیوندنماهایی که در پیوندهای بندی به کار می روند نیز اتفاق نظری دیده نمی شود و این مجموعه شامل مواردی است که با یکدیگر تفاوت آشکار دارند. به منظور پرداختن به این مسائل، در شیوه ای توصیفی، پیکره ای گفتاری شامل ۴۵۰۰ دقیقه برنامه های مختلف رسانه ی ملی در بازه ی زمانی خرداد ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱ مورد بررسی قرار گرفت. برای تحلیل داده ها در این پژوهش، الگویی پیشینی به کار نرفت بلکه بر مبنای داده های جمع آوری شده، با رویکردی پیوستاری، و سرنمونی، الگویی برای مطالعه ی پیوندهای بندی و جمله های مرکب در زبان فارسی پیشنهاد شده است. برای این منظور، ابتدا مفاهیمی با عنوان اتصال بندی و ارتباط بندی طرح گردید و تمایزی میان پیوندهای درون بندی، میان بندی و ورابندی بنا نهاده شد. سپس مفاهیم پیوستگی، وابستگی، و پیروی بندی بازتعریف شد. همچنین به پیوندنماهایی که در هر رابطه ی بندی کاربرد دارند اشاره شد. سپس از طریق مولفه های مشترکی که بتوان با آن هم بندهای همپایه (یا پیوسته) و هم ناهمپایه (یا وابسته، یا پیرو) را تعریف کرد، سلسله-مراتب ها و پیوستارهایی پیرامون پیوندهای بندی و جمله های مرکب فارسی ارائه گردید.