بررسی مشخصه های خشکسالی های هواشناسی و هیدرولوژیکی (آب زیرزمینی) و ارتباط آن با الگوهای دورپیوند هواشناسی (دشت های سفید دشت و فرادنبه، استان چهارمحال و بختیاری)

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 50

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JWAI-18-1_002

تاریخ نمایه سازی: 28 اسفند 1402

چکیده مقاله:

شناخت اثرات الگوهای دورپیوند و پیش بینی آنها به خصوص در دوره های خشکسالی، کمک بسزایی در جهت برنامه ریزی و مدیریت دقیق تر در حوضه آبخیز خواهد داشت. هدف تحقیق حاضر بررسی ارتباط الگوهای دورپیوند بر خشکسالی های هواشناسی و هیدرولوژیکی (آب های زیرزمینی) در دشت های فرادنبه و سفیددشت می باشد. جهت بررسی خشکسالی هواشناسی از داده های بارش ماهانه ایستگاه های سینوپتیک استان چهارمحال و بختیاری و به منظور بررسی خشکسالی آب های زیرزمینی دشت های فرادنبه و سفیددشت از داده های تراز آب ۱۹ حلقه چاه مشاهداتی استفاده شد. همچنین به منظور پایش خشکسالی هواشناسی از شاخص بارش استاندارد شده (SPI) و برای پایش خشکسالی هیدرولوژیکی دشت های سفیددشت و فرادنبه از شاخص منبع آب زیرزمینی (GRI) استفاده گردید. نتایج این بررسی ها نشان داد که شاخص های دورپیوند NAO و IOD دارای بالاترین همبستگی معنی دار با بارش و شاخص SPI بوده و بیشترین اثر را بر بارش و خشکسالی منطقه مورد مطالعه داشته اند. همچنین دو شاخص IOD و ENSO همبستگی منفی و معکوس با شاخص GRI داشته اند. به طور کل می توان گفت تفاوت زمان پاسخ خشکسالی های هواشناسی و آب زیرزمینی در میزان تاثیرپذیری آن از رخدادهای دورپیوندی نقش مستقیم دارد. به طوری که پدیده NAO که دوره تناوب کمتری نسبت به النینو و IOD دارد، بیشتر با خشکسالی هواشناسی که دارای زمان پاسخ کمتر است، ارتباط معنی دار دارد و خشکسالی هیدرولوژیکی که زمان پاسخ طولانی تری دارد بیشتر متاثر از دورپیوند النینو است که زمان تناوب بیشتری دارد. پدیده MJO که کمترین دوره تناوب را در بین پدیده های دورپیوند مطالعه شده دارد، هیچ ارتباط معنی داری بر خشکسالی های استان نداشته است.

نویسندگان

زهرا رفیعی طاقانکی

گروه علوم و مهندسی آب/دانشگاه شهرکرد

محمدعلی نصراصفهانی

استادیار/ گروه مهندسی آب دانشگاه شهرکرد

رسول میرعباسی نجف آبادی

دانشیار، مهندسی منابع آب، دانشکده کشاوری، دانشگاه شهرکرد، ایران.