بررسی نظریه کلی ها در نمط چهارم اشارات و تنبیهات

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 32

فایل این مقاله در 36 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JITP-56-2_004

تاریخ نمایه سازی: 28 اسفند 1402

چکیده مقاله:

ابن سینا در نمط چهارم اشارات می کوشد تا از طریق معنای مشترک مصادیق یک نوع، موجودی مجرد را درون مصادیق مادی به اثبات برساند. رابطه کلی و مصادیقش در آثار ابن سینا اغلب به صورت رابطه پدران و پسران مطرح شده است؛ اما عبارات نمط چهارم اشارات به گونه ای است که گویا رابطه کلی و مصادیقش همچون رابطه پدر واحد و پسران کثیر است. مقاله پیش رو در پی حل این تعارض است. در پایان خواهیم دید که استدلال ابن سینا ناظر به بحث هستی شناسی است و می تواند وجود کلی را در خارج اثبات کند ولی تجرد آن را اثبات نمی کند؛ زیرا ممکن است حضور کلی در خارج به صورت منتشر در زمان و مکان باشد. چنین موضعی موجب تقویت نظریه واقع گروی است ولی بر نظریه رجل همدانی در باب کلی ها، یعنی پدر واحد و فرزندان کثیر نیز صحه می گذارد؛ نظریه ای که نیازمند اصلاح و بازسازی است. در این مقاله کوشیده ایم تا به روش تاریخی از تمامی شروح و تعلیقات اشارات و تنبیهات بهره ببریم و به روش عقلی آن ها را ارزیابی کنیم تا در نهایت به دیدگاهی کم اشکال تر نائل آییم.

نویسندگان

مهران نجفی

دانشجوی دکترا، حکمت متعالیه، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، پژوهشکده حکمت معاصر، تهران.ایران.

مهدی اسدی

استادیار، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، پژوهشکده حکمت معاصر، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم (۱۴۱۱ ه.ق)، درء تعارض العقل ...
  • ابن سینا (۱۳۸۱)، الاشارات و التنبیهات، قم، ب‍وس‍ت‍ان ک‍ت‍اب ق‍م ...
  • (۱۳۷۶)، الالهیات من کتاب الشفاء، تحقیق حسن زاده آملی، قم، ...
  • (۱۴۰۴ ه.ق)، التعلیقات، قم، مکتب الاعلام الاسلامی. ...
  • (۱۳۸۳)، دانشنامه علائی (الهیات)، همدان، دانشگاه بوعلی سینا. ...
  • (۱۳۳۲)، رساله بعض الافاضل الی علماء مدینه السلام فی مقولات ...
  • (بی تا)، رسائل ابن سینا (عیون الحکمه)، قم، بیدار. ...
  • (۱۳۷۹)، النجاه من الغرق فی بحر الضلالات، تهران، انتشارات دانشگاه ...
  • ابن کمونه، سعد ابن منصور(۱۰۸۶ م)، شرح الاصول و الجمل ...
  • ابهری، سیف الدین (۱۱۰۳)، حاشیه شرح الاشارات، نسخه خطی، جار ...
  • (بی تا)، حاشیه شرح الاشارات، نسخه خطی، فیض الله افندی، ...
  • ارسطو(۱۳۸۵)، مابعدالطبیعه (متافیزیک)، ترجمه: محمدحسن لطفی. تهران، طرح نو ...
  • ارموی، سراج الدین محمود ابن ابی بکر (۱۳۹۷)، شرح الاشارات ...
  • آمدی، علی بن محمد (۱۴۳۴ ه.ق)، کشف التمویهات فی شرح ...
  • باغنوی، میرزاجان حبیب الله (۱۳۸۱)، المحاکمات بین شرحی الاشارات (مع ...
  • بهشتی، احمد (۱۳۸۳)، هستی و علل آن، قم، بوستان کتاب ...
  • بهمنیار بن مرزبان (۱۳۷۵)، التحصیل، تهران. موسسه انتشارات و چاپ ...
  • پلنگی، منیره (۱۳۸۹)، «تاملاتی در مبحث کلی با مروری در ...
  • توکلی، محمدهادی، و شیروانی، علی (۱۳۹۲)، «بررسی مساله کلیات از ...
  • جرجانی، میرسیدشریف (۸۷۶ ه.ق)، حاشیه شرح اشارات، نسخه خطی، Or. ...
  • جوادی آملی، عبدالله (۱۳۹۵)، رحیم مختوم، تهیه و تنظیم: حمید ...
  • حسن زاده آملی، حسن (۱۳۹۴)، دروس شرح اشارات و تنبیهات، ...
  • حسینی خاتون آبادی، میرزا ابوالقاسم (۱۱۰۳ ه.ق)، حاشیه بر شروح ...
  • خمینی، مصطفی (۱۳۷۶)، تعلیقات علی الحکمه المتعالیه، تهران: موسسه تنظیم ...
  • خوانساری، حسین بن محمد (۱۳۷۸)، الحاشیه علی الشفاء، قم: کنگره ...
  • (۱۳۸۸)، الحاشیه علی شروح الاشارات، قم، بوستان کتاب قم (انتشارات ...
  • (۱۰۷۶)، حاشیه تجرید، نسخه خطی، کتابخانه ملی ایران ...
  • رازی، فخرالدین محمد (۱۳۸۴)، شرح الاشارات و التنبیهات، تهران، انجمن ...
  • (۱۹۸۶ م)، لباب الاشارات و التنبیهات، قاهره: مکتبه الکلیات الازهریه. ...
  • (۱۳۸۱)، منطق الملخص، تهران: دانشگاه امام صادق (ع). ...
  • (بی تا)، الاربعین فی اصول الدین، قاهره: مکتبه الکلیات الازهریه. ...
  • (۱۴۰۷)، المطالب العالیه من العلم الالهی، بیروت: دار الکتاب العربی. ...
  • (۱۴۰۶ ه.ق)، اساس التقدیس، قاهره: المکتبه الازهریه للتراث ...
  • رازی، قطب الدین محمد (بی تا الف)، القطبی، کراچی: مکتبه ...
  • (۱۴۰۳ ه.ق)، شرح الاشارات و التنبیهات للطوسی (مع المحاکمات)، قم، ...
  • (بی تا ب)، شروح الشمسیه، بیروت: شرکه شمس المشرق ...
  • رضاپور، محمد (۱۳۹۳)، «بررسی و بازخوانی دلیلی از ابن سینا ...
  • رفیعی قزوینی، ابوالحسن (۱۳۸۶)، مجموعه حواشی و تعلیقات بر ۱۹ ...
  • زنوزی، علی بن عبد الله (۱۳۷۸)، تعلیقات الاسفار (مجموعه مصنفات ...
  • سعادت مصطفوی، سیدحسن (۱۳۹۴)، شرح اشارات و تنبیهات (تقریرات درس ...
  • سمرقندی، محمد ابن اشرف (۱۳۹۹)، بشارات الاشارات فی شرح الاشارات ...
  • شیرازی، محمد هادی بن معین الدین محمد (۱۰۶۰ ه.ق)، حاشیه ...
  • شیرازی، سیدرضی (۱۳۸۱)، الاسفارعن الاسفار، تهران، سازمان چاپ و انتشارات ...
  • شیرازی، صدر الدین محمد بن ابراهیم (۱۳۶۸)، الحکمه المتعالیه فی ...
  • (۱۳۹۲)، تعلیقات حکمه الاشراق، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا ...
  • شیرازی، قطب الدین محمود (۷۶۰ ه.ق)، حاشیه علی حل مشکلات ...
  • شیروانی، علی (۱۳۹۳)، هستی و علل آن در حکمت مشاء، ...
  • طوسی، نصیر الدین محمد بن محمد (۱۳۹۵)، شرح الاشارات و ...
  • عشاقی اصفهانی، حسین (۱۳۹۳)، برهان های صدیقین، تهران: موسسه پژوهشی ...
  • (۱۳۹۵)، کثرت یا وحدت وجود، تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و ...
  • (۱۳۸۲)، وعایه الحکمه فی شرح نهایه الحکمه، قم، المرکز العالمی ...
  • (۱۳۸۹)، «تشکیک در «تشکیک وجود» حکمت صدرایی»، معرفت فلسفی، سال ...
  • (۱۰۲۲ ه.ق)، کحل الابصار، نسخه خطی، شماره ۶۸۶۳، تهران: دانشگاه ...
  • کاشانی، نصیرالدین علی ابن محمد (۷۷۷ ه.ش)، حاشیه حل مشکلات ...
  • معصوم قزوینی، میرمحمد (بی تا)، حاشیه شرح اشارات، نسخه خطی، ...
  • نخجوانی، اکمل الدین موید بن ابی بکر بن ابراهیم (۷۰۱ ...
  • یمانی تستری، بدرالدین محمد (بی تا)، المحاکمات بین شراح الاشارات، ...
  • (۷۵۹ ه.ق)، المحاکمات بین شراح الاشارات، نسخه خطی، Ms. or. ...
  • بی نام (بی تا)، حاشیه علی متن الاشارات، نسخه خطی، ...
  • Shihādeh, A (۲۱۰۵), Doubts on Avicenna, A Study and Edition ...
  • نمایش کامل مراجع