سعادت از فضل است و شقاوت از عدل الهی(سعادت و شقاوت از منظر خواجه یوسف همدانی)

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 61

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IPT-55-2_010

تاریخ نمایه سازی: 28 اسفند 1402

چکیده مقاله:

آیاتی از قرآن کریم و شماری از احادیث به سرنوشت آدمی یعنی سعادت یا شقاوت اشاره دارد. خواجه یوسف همدانی از جمله صوفیان متشرعی است که دیدگاه ویژه خود را درباره سعادت و شقاوت در کتاب، الکشف عن منازل السائرین الی الله با تکیه بر کلام اشعری ارائه داده است. البته خواجه در رتبهالحیات هم به این موضوع اشاره کرده ولی در الکشف به تفصیل به آن پرداخته است. الکشف مفصل ترین اثر خواجه یوسف است که متاسفانه تصحیح و به زیور طبع آراسته نشده است. در این جستار، بر اساس دست نویس نویافته الکشف، دیدگاه های خواجه یوسف درباره سعادت و شقاوت را استخراج و بررسی و تحلیل کرده ایم. دستاورد این پژوهش آن است که خواجه با پشتوانه کلام اشعری و مشرب صوفیانه خود، نشان داده است که سعادت از صفت فضل و شقاوت از صفت عدل خداوند سرچشمه می گیرد و هر دو خلق خداوندند که بنده، از گذرگاه بندگی، سعادت یا شقاوت را کسب می کند یعنی با این که سعادت و شقاوت به ظاهر در مقابل هم قرار گرفته اند ولی هر دو از جانب حق ناشی شده اند.

کلیدواژه ها:

خواجه یوسف همدانی ، الکشف عن منازل السائرین ، رتبهالحیات ، شقاوت ، سعادت

نویسندگان

منصور معتمدی

گروه ادیان و عرفان، دانشکده الهیات، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

مدینه پورمحمود ناورودی

دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه زبان و ادبیات فارسی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • ابن اثیر، عزالدین علی محمد. (۱۳۸۵ ق.) الکامل فی التاریخ. ...
  • ابن بابویه قمی، ابوالحسن علی بن حسین. (۱۴۰۰ ق). الامالی، ...
  • ابن جوزی، ابوالفرج عبدالرحمن بن علی بن محمد (۱۴۲۳). صفه ...
  • ابن جوزی، ابوالفرج عبدالرحمن بن علی بن محمد (۱۴۱۲ ق). ...
  • ابن حنبل، احمد. (۱۴۲۱ ق). المسند احمد. تحقیق شعیب الارنووط. ...
  • ابن خلکان، ابوالعباس. (۱۳۶۴). وفیات الاعیان و انباء ابناء الزمان. ...
  • ابن فارس، احمد بن فارس. (۱۳۷۹ ق). معجم مقائیس اللغه. ...
  • ابن فضل الله عمری، شهاب الدین احمد. (۱۴۲۴ ق). مسالک ...
  • ابن قتبیه، عبدالله بن مسلم. (۱۴۰۶ ق). تاویل مختلف الحدیث. ...
  • ابن ماجه، محمد. (۱۳۷۳ ق). سنن. تحقیق محمد فواد عبدالباقی. ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم. (۱۴۰۵ ق). لسان العرب. قم: ...
  • اسفراینی، ابوالمظفر. (۱۳۷۵). تاج التراجم. تحقیق نجیب مایل هروی. تهران: ...
  • اسفراینی، شهفور بن طاهر. (۱۳۵۹ ق). التبصیر فی الدین. تحقیق ...
  • اسنوی، عبدالرحیم. (۱۴۲۲ ق). طبقات الشافعیه. تحقیق کمال یوسف الحوت. ...
  • بخاری، محمد بن اسماعیل. (۱۴۲۲ ق). صحیح بخاری. تحقیق زهیر ...
  • بدوی، عبدالرحمن. (۱۳۸۹). تاریخ اندیشه های کلامی. ترجمه حسین صابری. ...
  • پورمحمود، مدینه و دیگران. (۱۴۰۱). «سه گانه اسلام، ایمان و ...
  • حمیدی، عبدالله بن زبیر. (۱۴۰۹ ق). المسند. تحقیق حبیب الرحمان ...
  • جامی، عبدالرحمن. (۱۳۷۵). نفحات الانس من حضرات القدس. تحقیق محمود ...
  • ذهبی، شمس الدین محمد. (۱۴۰۹ ق). تاریخ الاسلام و وفیات ...
  • راغب اصفهانی. (۱۴۱۲ ق). المفردات فی غریب القرآن. تحقیق صفوان ...
  • سجادی زاده، سیدعلی. (۱۳۷۷). «سعادت و شقاوت از دیدگاه قرآن ...
  • سمعانی، عبدالکریم. (۱۳۸۲ ق). الانساب. تحقیق عبدالرحمن معلمی. حیدرآباد: دایرهالمعارف ...
  • سمنانی، علاءالدوله. (۱۳۸۳). مصنفات فارسی سمنانی. تصحیح نجیب مایل هروی. ...
  • سورآبادی، عتیق بن محمد. (۱۳۸۱). تفسیر سورآبادی. به تصحیح علی ...
  • شعرانی، عبدالوهاب. (۱۴۲۶ ق). الطبقات الکبری. تحقیق احمد عبدالرحیم السایح. ...
  • شهرستانی، محمد بن عبدالکریم. (۱۴۱۴ ق). نهایهالاقدام فی علم الکلام. ...
  • شیخ صدوق. (۱۳۹۸). التوحید. تصحیح هاشم حسینی. قم: دفتر انتشارات ...
  • صابری، حسین. (۱۳۸۸). تاریخ فرق اسلامی. تهران: سمت ...
  • صفی، فخرالدین. (۱۳۹۳). لطایف الطوایف. ترجمه حسن نصیری جامی. تهران: ...
  • صنعانی، عبدالرزاق بن همام. (۱۴۰۳ ق). المصنف. تحقیق حبیب الرحمان ...
  • طبری، محمدبن جریر. (۱۳۵۶). ترجمه تفسیر. به کوشش جبیب یغمایی. ...
  • عمادی حائری، سیدمحمد. (۱۳۹۶). دانشنامه جهان اسلام ...
  • فخر رازی. (۱۴۲۱ق). التفسیر الکبیر او مفاتیح الغیب. بیروت: دار ...
  • فخری، ماجد. (۱۳۹۴). سیر فلسفه در جهان اسلام. گروه مترجمان. ...
  • غزالی، ابوحامد محمد بن محمد. (۱۳۷۵). کیمیای سعادت. به کوشش ...
  • غزالی، ابوحامد محمد بن محمد. (۱۳۶۵). جواهر القرآن. به کوشش ...
  • قشیری، عبدالکریم بن هوازن. (۱۴۰۳ ق). لطائف الاشارات. نحقیق ابراهیم ...
  • قشیری، عبدالکریم بن هوازن. (۱۳۷۴). رساله قشریه. تصحیح بدیع الزمان ...
  • قشیری نیسابوری، مسلم بن حجاج. (بی تا). صحیح مسلم. تحقیق ...
  • کلابادی. ابوبکر محمد. (۱۳۷۱). تعرف. کوشش محمدجواد شریعت. تهران: اساطیر ...
  • موسوی کیانی، صدیقه و دیگران (۱۳۹۸). «ارزیابی سندی و تحلیل ...
  • مستملی بخاری، ابوابراهیم اسماعیل (۱۳۹۰). شرح التعرف لمذهب التصوف. به ...
  • ملکیان اصفهانی، رسول. (۱۳۹۵). «سعادت و شقاوت انسان از منظر ...
  • میبدی، رشیدالدین. (۱۳۷۱). کشف الاسرار و عدهالابرار. به کوشش علی ...
  • میراحمدی، عبدالله و فاطمه مکاریان کاشان. (۱۳۹۸). «تحلیلی بر دیدگاه ...
  • نبهانی، یوسف بن اسماعیل. (۱۴۱۱ ق). جامع الکرامات الاولیا. تصحیح ...
  • نسفی، محمد. (۱۳۷۶). نسفی تفسیر. تصحیح عزیزالله جوینی. تهران: سروش ...
  • هجویری، علی بن عثمان. (۱۳۸۳). کشف المحجوب. به کوشش محمود ...
  • همدانی، خواجه یوسف. (کتابت: ۶۵۷ ق.). الکشف عن منازل السائرین. ...
  • یاقوت حموی، شهاب الدین. (۱۳۹۷). معجم البلدان. بیروت: دارالصادر ...
  • نمایش کامل مراجع