پهنه بندی و تحلیل فرسایش پذیری کناره رود در بالادست رودخانه نکا، استان مازندران
محل انتشار: فصلنامه پژوهش های دانش زمین، دوره: 12، شماره: 3
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 27
فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ESRJ-12-3_009
تاریخ نمایه سازی: 18 فروردین 1403
چکیده مقاله:
فرسایش کرانه رود فرایند پیچیده ای است که از تاثیرگذاری عوامل مختلف به وجود می آید و بر ویژگیهای ژئومورفولوژیکی، هیدرولوژیکی و اکولوژیکی رودخانه تاثیر می گذارد. بسیاری از مطالعات فرسایش کرانه رود به صورت محدود و محلی انجام می شود اما در این مقاله فرسایش پذیری کرانه رود در بالادست رودخانه نکا در مقیاس بازه با استفاده از روش «پهنه بندی آسیب پذیری فرسایش کرانه ای» یا BEVZ مورد بررسی قرار گرفت. پس از ترسیم مسیر رود از گوگل ارث، محدوده ای به عرض ۲۰ متر از کناره رود به عنوان حریم در نظر گرفته شد و پارامترهای موثر در فرسایش کناره رود شامل شیب کانال، پوشش گیاهی، لیتولوژی، شیب کرانه، ارتفاع کرانه، شاخص مئاندر و عامل انسانی برای این حریم مورد بررسی قرار گرفتند و لایه های اطلاعاتی آنها در GIS تهیه گردید. با هم پوشانی لایه های اطلاعاتی، نقشه نهایی فرسایش پذیری کناره رود در پنج کلاس طبقه بندی شد. براساس این نقشه ۶۵ و ۲۰ درصد از طول کرانه رود در محدوده مورد مطالعه به ترتیب فرسایش پذیری متوسط و زیاد دارند. درصد کرانه های با فرسایش پذیری زیاد با میانگین جابجایی کانال طی دوره ۱۳۹۸-۱۳۸۵ در بازه های مختلف ضریب همبستگی نسبتا بالایی (۸۴/۰) را نشان می دهند. از میان پارامترهای مورد بررسی لیتولوژی سست و منفصل، پوشش گیاهی کم تراکم و برداشت شن و ماسه بیشترین تاثیر را در فرسایش پذیری کرانه رودخانه داشته اند. مطالعات فرسایش کرانه رود در مقیاس بازه می تواند با ایجاد نگرش تحلیل فضایی در شناسایی مناطق با حساسیت بیشتر و ارتباط آن با بازه های بالادست و پایین دست در مدیریت کانال رود نقش موثری داشته داشته باشد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
رضا اسماعیلی
گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
سارا معلمی
گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :