آینده نگاری مشارکتی در برنامه ریزی راهبردی

استفاده روزافزون از آینده نگاری در سال های اخیر موجب شده است که مسائل اساسی و پایه ای در مفهوم حال حاضر آینده نگاری تغییر یابد. روبرو شدن با چالش های پیچیده، جهانی شدن، انواع شبکه و خوشه ها، تغییرات تکنولوژیک سریع، متوازن کردن بودجه ها و دغدغه های اجتماعی درباره فناوری های نوین از جمله محرک هایی برای توسعه آینده نگاری است. روش این پژوهش روش کیفی است. برای گردآوردی داده از روش پژوهش کتابخانه ای بر اساس تحلیل اسنادی (مقالات) استفاده شده است. هدف از این پژوهش بررسی آینده نگار در برنامه ریزی راهبردی، ارتباط میان تفکر استراتژیک با آینده- نگاری است. تاکید بسیار آینده نگاری به درگیری و مشارکت گروه های ذینفع سبب شده است تا این مقاله به آینده نگاری مشارکتی بپردازد. رویکرد موجود در برنامه ریزی شهری و منطقه ای بیشتر مبتنی بر پارادایم اکتشافی است؛ درحالی که تغییر رویکرد به سوی رویکرد هنجاری در موضوع برنامه ریزی و کاربرد آینده نگاری میتواند بسیاری از مشکلات شیوه برنامه ریزی کنونی را حل و میزان موفقیت طرح ها را افزایش دهد. آینده نگاری فرآیند سیستماتیک، مشارکتی و گردآورنده ادارک آینده است که چشم اندازی میان مدت تا بلندمدت را با هدف اتخاذ تصمیمات روزآمد و بیسج اقدامات مشترک بنا می سازد. به دلیل وجود مسائل پیچیده، وجود عدم قطعیت ها، وجود شرایط نامعلومی ها و تغییرات سریع تکنولوژی شیوه سنتی برنامه ریزی را ناکارآمد کرده و رویکردهای نوینی را وارد عرصه مدیریت و برنامه ریزی کرده است. آینده نگاری مشارکتی نه تنها زمینه های عملی برای مشارکت تمامی ذی نفعان در طراحی و خلق آینده مرجح جامعه، بخش، سازمان و ... را فراهم می سازد بلکه تلاش میکند ضمن دسته بندی انواع آینده ها از منظر ذینفعان، دیدگاه های آنها را حتی الامکان در قالب یک چشمانداز مشترک به هم نزدیک نماید.