غایت شناسی افزایش جمعیت از منظر قرآن کریم با تکیه بر نظرات علامه طباطبایی در تفسیر شریف المیزان

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 23

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PDJ-1-2_005

تاریخ نمایه سازی: 19 فروردین 1403

چکیده مقاله:

غایت شناسی یکی از مسائل اساسی در هر موضوع است تا حدی که کلیه فعالیت ها در راستای هدف سامان دهی می شود. تاکنون کمتر به مقوله جمعیت از منظر غایت شناسانه پرداخته شده و این رویکرد یکی از زوایای مغفول مانده در این حوزه است. یکی از پرسش های اساسی این است که تاکیدات فراوان بر افزایش جمعیت در نهایت به چه چیز منجر خواهد شد؟ و افزایش جمعیت مطلوب از نظر قرآن کریم چیست؟ در این نوشتار، مراد از جمعیت صرفا مقوله فرزندآوری نیست، لذا در ابتدا نسبت «فرزندآوری»، «جمعیت» و «جامعه» تبیین شده و در ادامه با تاکید بر نظرات علامه طباطبایی در المیزان، غایت شناسی افزایش جمعیت بررسی شده است. از منظر علامه جامعه یک هویت مستقل غیرقابل تقلیل به افراد است. فرزندآوری مقدمه افزایش جمعیت است به شرطی که با یافتن هویت مستقل به جامعه تبدیل شوند. از منظر قرآن و با تدبر در سوره های جمعه، منافقون و حدید، این جامعه زمانی به غایت مطلوب خود دست می یابد که حول ولی خدا هویت خود را بیابد. جامعه ی تشکیل یافته حول ولی خدا به دو شرط می تواند غایت ارسال پیامبران یعنی اقامه قسط و عدل را محقق سازد که این دو شرط با تدبر در سوره مبارک حدید بررسی شده است. مخالفان عدالت تلاش می کنند تا چنین جامعه هویت یافته ای حول ولی خدا شکل نگیرد؛ یا با کاهش جمعیت، یا با پراکنده کردن جامعه از حول ولی خدا. در این نوشتار ضمن بررسی غایت افزایش جمعیت، به تبیین توطئه مخالفان تحقق جامعه الهی و راه مقابله با این توطئه ها از منظر قرآنپرداخته شده است

نویسندگان

حسن اورعی

استادیار مرکز علم و فناوری بنیادین اسلامی، پژوهشکده کوثر، دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام، تهران، ایران