اثربخشی عملیات آبخیزداری در کاهش فرسایش و رسوب حوزه آبخیز نکارود در استان مازندران
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 38
فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_WMJI-11-43_006
تاریخ نمایه سازی: 19 فروردین 1403
چکیده مقاله:
فرسایش خاک، باروری اراضی بالادست را تقلیل و از طریق رسوب گذاری در اراضی پایین دست، به آن ها خسارت وارد میکند. به منظور ارزیابی تاثیر عملیات آبخیزداری بر فرسایش و کاهش رسوب دهی، پیمایش صحرایی بررسی عملکرد هر سازه، در حوزه آبخیز نکارود صورت گرفت. عملیات آبخیزداری انجام شده شامل دیوار ساحلی، سرشاخهگیر، سنگی- ملاتی و عملیات بیولوژیکی میباشد. هم چنین با در نظر گرفتن عوامل اثرگذار بر فرسایش و رسوب (زمین ساخت، دبی اوج ویژه و اراضی بدون پوشش) تجزیه وتحلیل با مدل EPM و هم چنین نرم افزارهای GIS و SPSS انجام شد. نتایج نشان دادند که سه عامل زمین ساخت (r=۰.۸) سیلاب (r=۰.۴۷) و کاربری اراضی (r=۰۳۷) دارای بیش ترین تاثیرگذاری بر روی فرسایش و رسوب منطقه بودهاند. هم چنین عامل زمین ساخت و پس از آن سیلاب دارای اثربخشی زیادتری هستند. بنا بر نتایج همبستگی، این سه عامل با فرسایش همبستگی معناداری داشتند بدین صورت که زمین ساخت منطقه با فرسایش دارای همبستگی معنیدار (r=۰.۸) و بهعنوان عامل اصلی تعیین میشود. هم چنین اراضی دیم تحت عملیات بیولوژیکی اثرگذاری بیش تری در کاهش فرسایش و رسوب منطقه داشته است. هم چنین مقایسه قبل و بعد از عملیات آبخیزداری در کاربری های مختلف نشان داد که فرسایش و رسوب در زراعت دیم کاهش بیش تری داشته است. به طورکلی، تغییرات کاربری زمین بهطور قابلتوجهی بر فرسایش خاک تاثیر میگذارد. بنابراین، انجام اقدامات لازم در جهت کاهش فرسایش و رسوب و حفظ خاک منطقه بسیار حائز اهمیت است. هم چنین به منظور مدیریت منابع آب وخاک و اثرگذاری بیش تر عملیات آبخیزداری در کاهش فرسایش و رسوب و افزایش لایه ی پوششی زمین از تلفیق برنامه های بیولوژیک و سازه ای و علاج بخشی عملیات سازه ای اجراشده در حوضه اقدام گردد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مینا نعمتی
کارشناس آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و ابخیزداری مازندران-ساری
آیلین فرجی
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
اسماعیل مختارپور
معاون فنی و آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران- ساری
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :