برآورد و مقایسه حداکثر سیلاب محتمل ورودی به سد لتیان با استفاده از تئوری بیزین و مدل HEC-HMS

در راستای مدیریت کارآمد حوضه آبریز، بررسی رویداد حدی سیل به دلیل فراوانی بالا و ایجاد خسارت های جانی و مالی اهمیت ویژه­ای دارد. از طرفی با توجه به بحران آبی و مدیریت سیلاب در مصارف کشاورزی، بررسی سیل امری ضروری است، بنابراین در این پژوهش به برآورد حداکثر سیلاب محتمل (PMF) حوضه آبریز سد لتیان با استفاده از تئوری بیزین و مدل HEC-HMS پرداخته شده است. در این راستا در گام نخست، بیش ترین بارش محتمل (PMP) حوضه آبریز با به کارگیری آمار ۷۰ ساله محاسبه شده است. سپس با استفاده از تئوری بیزین، به عنوان مدلی تصادفی، حداکثر سیلاب حوضه با بررسی پنج مقدار گسسته ضریب تغییرات و چهار سناریوی دبی حداکثر سالیانه، حداکثر فراز روزانه، حداکثر سالیانه و لحظه ای، حداکثر فراز روزانه و لحظه ای تعیین شد. در گام دوم پژوهش نیز مدل HEC-HMS حوضه آبریز سد لتیان ایجادشده و با اعمال PMP محاسبه شده، PMF حوضه تعیین شد. پس از بررسی نتایج با توجه به مقادیر خطا، ضریب تغییرات ۴/۰ درنظر گرفته شد و دو سناریو حداکثر فراز روزانه و حداکثر فراز روزانه با سیلاب لحظه­ای به عنوان سناریوهای منتخب انتخاب شدند که میانگین برآورد پسین آن­ها به ترتیب ۱۵۳۲ و ۱۵۷۷ مترمکعب بر ثانیه می باشد. نتایج مدل HEC-HMS نیز حاکی از آن است که مقدار PMF حوضه آبریز سد لتیان ۱۰۲۵ متر­مکعب بر ثانیه می­باشد که ۳۴ درصد کم تر از مقدار محاسبه شده با استفاده از تئوری بیزین است. براساس نتایج با توجه به داده­های موجود در منطقه موردمطالعه، استفاده از تئوری بیزین نتایج بهتری ارائه می­دهد.