نقش طلب استعدادی در اجابت دعا

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 16

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MAZHB-10-20_017

تاریخ نمایه سازی: 21 فروردین 1403

چکیده مقاله:

دعا در دیدگاه عارفان جایگاه بسیار ویژه ای دارد؛ به طوری که عارفان در مسئله اجابت دعا معتقدند لسان قال و حال بدون استعداد موثر نیست؛ اما صبغه عبادی دعا به هرحال محفوظ و مورد تاکید شارع است. در اجابت دعا، ظرفیت و استعداد وجودی افراد در مرتبه علم الهی معیار دریافت فیض حق متعال است. طلب استعدادی یعنی دعای باطنی یا به اصطلاح عارفان خفی الدعوات. به بیان دیگر طلب استعدادی یعنی نفس انسان به مرتبه ای از کمال می رسد که مستعد دریافت فیض حق متعال می گردد؛ چرا که حق متعال فیاض علی الدوام و جواد علی الاطلاق است و هیچ بخل و امساکی در او راه ندارد؛ به همین دلیل چنانکه ابن عربی با کلمه بسیار زیبای فتنفهق علی تلک الاعیان بیان می کند حق متعال مستفیض را سرشار از فیض می نماید؛ بنابراین دعای نفس مستعد مجاب و تاثیرگذار است؛ چون نفس مستعد استعداد دریافت فیض را یافته است و نقص در قبول قابل نیست؛ فاعل یعنی حق متعال فیاض علی الدوام نیز هر نفس مستعدی را بهره مند می نماید. درباره این قسم از دعا چنین آمده است: «وآتاکم من کل ما سالتموه» (ابراهیم: ۳۴)؛ یعنی هر چه را به لسان استعداد خواستید به شما داد و چه بسیار دعاهایی که مقرون به لسان استعداد نیست و مورد اجابت حق متعال قرار نمیگیرد. تمام بحث ما در موضوع نقش طلب استعدادی در اجابت دعا در استعداد اعیان ثابته است که آیا استعداد بسته شده و اصولا دعا مفهومی ندارد یا اینکه فیض حق متعال بر اساس استعداد ظهور و گسترش می یابند؛لذا این پژوهش به بررسی جایگاه دعا در مراتب هستی و نقش طلب استعدادی در اجابت دعا می پردازد.

نویسندگان

سید جواد سبزپوش

دانشجوی دکتری تصوف و عرفان اسلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران

اصغر نوروزی

استادیار عرفان، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم ، ایران

امیر جوان آراسته

استادیار دانشکده گروه تصوف و عرفان اسلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی، قم، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • نهج البلاغ ...
  • ابن درید، محمد بن حسن (۱۹۸۸ م)؛ جمهره اللغه؛ چ ...
  • ابن سبعین، عبد الحق بن ابراهیم بن محمد (۱۴۲۸ ق)؛ ...
  • ابن عربی، محیی الدین (۱۴۱۶ ق)؛ شرح فصوص الحکم من ...
  • ابن عربی، محیی الدین (۱۹۴۶ م)؛ فصوص الحکم؛ چ اول، ...
  • ابن عربی، محیی الدین [بی تا]؛ الفتوحات المکیه؛ بیروت: دار ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم (۱۴۱۴ ق)؛ لسان العرب؛ چ ...
  • ابن یحیی، عبدالله قطب (۱۳۸۴ ش)؛ مکاتیب عبدالله قطب؛ قم: ...
  • امین، سیده نصرت (۱۳۶۱ ش)؛ مخزن العرفان در تفسیر قرآن؛ ...
  • آملی، سیدحیدر (۱۴۲۲ ق)؛ تفسیر المحیط الاعظم؛ محقق/ مصحح: سیدمحسن ...
  • آملی، سیدحیدر (۱۳۸۲ ش)؛ انوار الحقیقه و اطوار الطریقه و ...
  • آملی، سیدحیدر (۱۳۶۷ ش)؛ المقدمات من کتاب نص النصوص، تهران: ...
  • جامی، عبدالرحمن (۱۳۷۰ ش)؛ نقد النصوص فی شرح نقش الفصوص؛ ...
  • جندی، مویدالدین محمود، (۱۴۰۱ ش)شرح فصوص الحکم جندی، قم: بوستان ...
  • جوادی آملی، عبدالله (۱۳۸۸ ش)؛ مجله الکترونیکی اسراء، ش ۵ ...
  • جوهری، اسماعیل بن حماد (۱۳۷۶ ش)؛ الصحاح: تاج اللغه و ...
  • حمزه فناری، شمس الدین محمد (۲۰۱۰ م)؛ مصباح الانس بین ...
  • حمیری، نشوان بن سعید (۱۴۲۰ ق)؛ شمس العلوم و دواء ...
  • خمینی، سیدروح الله (۱۳۷۶ ش)؛ مصباح الهدایه الی الخلافه و ...
  • خمینی، سیدروح الله (۱۴۱۶ ق)؛ شرح دعاء السحر؛ قم: موسسه ...
  • سبزواری، ملاهادی (۱۳۷۲ ش)؛ شرح الاسماء الحسنی؛ تحقیق: نجفقلی حبیبی؛ ...
  • شیرازی، مسعود بن عبد الله (بابا رکنا) (۱۳۵۹ ش)؛ نصوص ...
  • طباطبایی، سیدمحمدحسین (۱۳۷۴ ش)؛ ترجمه تفسیر المیزان؛ مترجم: محمدباقر موسوی؛ ...
  • طباطبایی، سیدمحمدحسین (۱۳۹۷ ق)؛ تفسیر المیزان؛ تهران: دارالکتب اسلامیه ...
  • قونوی، صدرالدین (۱۳۷۱ ش)؛ الفکوک؛ تصحیح: محمد خواجوی؛ تهران: نشر ...
  • قونوی، صدرالدین (۱۳۷۱ ش)؛ النصوص با تعلیقات میرزاهاشم اشکوری؛ محقق/ ...
  • قونوی، صدرالدین (۱۳۷۱ ش)؛ النصوص؛ محقق/ مصحح: سیدجلال الدین آشتیانی؛ ...
  • قونوی، صدرالدین (۱۳۷۲ ش)؛ شرح الاربعین حدیثا؛ قم: انتشارات بیدار ...
  • قونوی، صدرالدین (۱۳۷۵ ش)؛ النفحات الالهیه؛ تهران: انتشارات مولی ...
  • قونوی، صدرالدین (۱۳۹۳ ش)؛ النفحات الالهیه؛ تصحیح و تعلیق: محمد ...
  • کاشانی، عبدالرزاق (۱۳۹۳ ش)؛ تاویلات قرآن حکیم مشهور به تفسیر ...
  • کاشانی، عبدالرزاق (۱۳۷۰ ش)؛ شرح فصوص الحکم( کاشانی)؛ قم: انتشارات ...
  • کاشانی، عبدالرزاق (۱۳۸۰ ش)؛ بیان المقدار السنه السرمدیه (مجموعه رسائل ...
  • نوروزی، اصغر (۱۳۹۰ ش)؛ اعیان ثابته در عرفان اسلامی؛ قم: ...
  • نمایش کامل مراجع