بررسی تطبیقی رویکرد کلامی سلفیه وهابی و سلفیه جهادی در تعامل با حاکم اسلامی با مطالعه موردی دیدگاه های بن باز و بن لادن

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 47

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MAZHB-10-20_005

تاریخ نمایه سازی: 21 فروردین 1403

چکیده مقاله:

بررسی تطبیقی رویکرد کلامی عبدالعزیز بن باز در جایگاه مفتی سابق وهابی و اسامه بن لادن یکی از متنفذترین رهبران جهادی، تحلیل روشنی از مبانی سلفیه وهابی و سلفیه جهادی در کیفیت تعامل با حاکم اسلامی را آشکار می کند. این نوشتار با روش تحلیلی - توصیفی و گردآوری اطلاعات کتابخانه ای، به پاسخ این پرسش می پردازد که کیفیت تعامل سلفیه وهابی و جهادی با حاکم اسلامی بر کدام مبانی کلامی استوار است؟ در تعامل با حاکم اسلامی، بن باز بر اساس مبانی وهابیت، ضمن تاکید بر لزوم تمکین تام در برابر حاکم عادل و ممنوعیت نافرمانی از حاکم فاسد، با ادعای اعلمیت حکام به مصالح، سیاست را جایگاه استقلالی حاکم و قلمرو ممنوعه مردم ترسیم می کند؛ اما بن لادن بر اساس مبانی سلفیه جهادی، بر ممنوعیت تمکین از حاکم فاسد و لزوم خروج مسلحانه برای عزل او تاکید دارد و ناامنی ناشی از خروج بر حاکم فاسد را عقوبتی الهی برای جامعه راضی به جور طاغوت تفسیر می کند. تمسک گزینشی به منابع اسلامی، کمبودهای جدی در منظومه فکری سلفیه وهابی و جهادی در برابر امور حکومتی را موجب شده است که در رویکرد تفریطی بن باز در مشروعیت استبداد و تطهیر حاکم فاسد و در رویکرد افراطی بن لادن در تجویز خشونت و سفک دماء برای عزل حاکم فاسد جلوه گری می کند.

نویسندگان

امیر عباس مهدوی فرد

استادیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه قم، قم، ایران

امید امیدیان

دانشجوی دکتری، مدرسی معارف اسلامی گرایش مبانی نظری اسلام، دانشگاه قم، قم، ایران

محسن ایزدی

دانشیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه قم، قم، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کری ...
  • نهج البلاغ ...
  • ابن حنبل، احمد (۱۴۱۶ ق)؛ مسند احمد بن حنبل؛ قاهره: ...
  • ابن عاشور، محمد بن طاهر (۱۴۲۰ ق)؛ التحریر و التنویر؛ ...
  • ابن کثیر، اسماعیل بن عمر (۱۴۱۹ ق)؛ تفسیر القرآن العظیم؛ ...
  • ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم (۱۴۱۶ ق)؛ مجموع الفتاوی؛ تحقیق: ...
  • ابویعلی، محمد حسین بن فراء (۱۴۲۱ ق)؛ الاحکام السلطانیه؛ بیروت: ...
  • ابی عاصم، احمد بن عمر (۱۴۰۰ ش)؛ السنه؛ مصحح: محمدناصرالدین ...
  • الگار، حامد (۱۳۸۶ ش)؛ وهابی گری؛ مترجم: احمد نمایی؛ مشهد: ...
  • آلوسی، سیدمحمود (۱۴۱۵ ق)؛ روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم؛ ...
  • بن باز، عبدالعزیز بن عبدالله (۱۴۱۴ ق)؛ المعلوم من واجب ...
  • بن باز، عبدالعزیز بن عبدالله (۱۴۲۰ ق)؛ مجموع فتاوی و ...
  • بن لادن، اسامه (۱۴۲۵ ق)؛ «النزاع بین حکام آل سعود ...
  • بن لادن، اسامه (۱۹۹۴ م)؛ «رساله مفتوحه للشیخ بن باز ...
  • بن لادن، اسامه (۱۹۹۶ م)؛ «اعلان الجهاد علی الامریکیین المحتلین ...
  • بن لادن، اسامه (۲۰۰۶ م)؛ «الارشیف الجامع لکلمات و خطابات ...
  • پلی، میشائیل. دوران، خالد (۱۳۸۵ ش)؛ اسامه بن لادن و ...
  • ترمذی، محمد بن عیسی (۱۹۹۶ م)؛ سنن ترمذی؛ بیروت: دار ...
  • الرشید، مضاوی (۱۳۹۳ ش)؛ عربستان سعودی و جریان های اسلامی ...
  • سیدقطب، ابراهیم (۱۴۱۲ ق)؛ فی ظلال القرآن؛ چ هفدهم، بیروت: ...
  • سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر (۱۴۰۴ ق)؛ الدر المنثور فی تفسیر ...
  • طباطبایی، سید جواد (۱۳۶۸ ش)؛ درآمدی فلسفی بر تاریخ اندیشه ...
  • الظواهری، ایمن [بی تا]؛ فرسان تحت رایه النبی؛ چ دوم، ...
  • عزام، عبدالله (۱۴۱۴ ق)؛ فی التربیه الجهادیه و البناء؛ پیشاور: ...
  • غزالی، ابوحامد [بی تا]؛ احیاء علوم الدین؛ بیروت: دار المعرفه ...
  • فخر رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰ ق)؛ مفاتیح الغیب؛ چ ...
  • الفهد، ناصر [بی تا]؛ «الدوله العثمانیه و مواقیت الشیخ محمد ...
  • مجلسی، محمدباقر (۱۴۰۳ ق)؛ بحار الانوار؛ بیروت: دار احیاء التراث ...
  • مظفری، محمدحسین (۱۳۸۹ ش)؛ منشور حقوق بشر اسلامی؛ چالش ها ...
  • مغنیه، محمدجواد (۱۴۱۴ ق)؛ هذه هی الوهابیه؛ چ دوم، بیروت: ...
  • النجدی، عبدالرحمن محمد بن قاسم (۱۴۱۷ ق)؛ الدرر السنیه فی ...
  • نیشابوری، مسلم بن حجاج (۱۴۰۷ ق)؛ صحیح مسلم؛ بیروت: دار ...
  • هیثمی، علی بن ابی بکر (۱۴۱۴ ق)؛ مجمع الزوائد ومنبع ...
  • نمایش کامل مراجع