بررسی ویژگی های معمارانه کالبدی تاثیرگذار بر تقویت عملکردهای مغزی و شناختی دانش آموزان درطراحی فضاهای آموزشی

انعطاف پذیری مغز از بدو تولد تا میانسالی و حتی پیری ، فرصت های جدیدی را برای بهبود، ترمیم و تقویت عملکردهای مغزی یا شناختی ایجاد کرده است . با توجه به این ظرفیت انعطاف پذیری مغز و با استفاده از ویژگی های محیطی تاثیرگذار می توانیم عملکردهای شناختی به ویژه در کودکان را بهبود ببخشیم و حتی از نقص های شناختی جلوگیری کنیم . آمارهای بالای اختلالات شناختی کودکان در سنین مدرسه و اهمیت پیشگیری این نقایص از یک سو و از سوی دیگر نیاز جامعه ما به پرورش متفکران توانا و خلاق برای حل مشکلات پیچیده زندگی واقعی ، لزوم وجود مداخلات برای بهبود عملکردهای مغزی کودکان در فضاهای آموزشی را نشان می دهد.پژوهش های بسیاری بیان می کند که محیط و ویژگی های فیزیکی محیط تاثیر زیادی بر پیشگیری و بهبود نقص های شناختی دارد. در نتیجه آگاهی معماران از ادراکات و ظرفیت های حسی کودکان در مواجهه با محیط های آموزشی و استفاده از ویژگی های معمارانه نور، رنگ ، سازماندهی و چیدمان کلاس ها، آکوستیک و صدا، مصالح ، فضای سبز و ... در طراحی فضاهای آموزشی ، می تواند به عنوان راهکاری موثر در جهت پیشگیری از اختلالات شناختی کودکان و تقویت مهارت های تحصیلی و اجتماعی و عاملی در جهت رشد آنها باشد.هرچند در زمینه روانشناسی محیطی در مدارس فعالیت هایی صورت گرفته ، اما بیشتر آنها بر مبنای روانشناسی رفتاری بوده است لذا در این مقاله سعی شده است که به بررسی یک لایه مهم درمبانی طراحی فضاهای آموزشی (تاثیرات روانشناختی ویژگی های محیطی ) پرداخته شود که به نظر می رسد این موضوع کمتر مورد توجه قرارگرفته است ، در حالیکه معماران می توانند با کسب دانش و آگاهی کافی و رعایت نکاتی ساده، تاثیرات بسیار عمیقی را در کاربران فضاها ایجاد کنند.در پژوهش حاضراز روش توصیفی ، تحلیلی و کتابخانه ای پیرامون مبانی نظری تحقیق و بررسی یافته های نوین در زمینه تاثیرات علوم شناختی در طراحی فضاهای آموزشی استفاده شده است . لذا در ابتدا از طریق گرد آوری منابع و اسناد کتابخانه ای ، ارتباط بین علوم شناختی و معماری فضاهای آموزشی و لزوم تقویت کارکردهای شناختی در این فضاها مورد بررسی قرارگرفت ، سپس ویژگی های معمارانه تاثیرگذار بر تقویت عملکردهای شناختی کودکان در محیط های آموزشی استخراج گردید و در نهایت ، گزیده ای از تجربیات ۴ ساله تاسیس موسسه شناختی "مغز هوشمند ویرا" توسط نگارنده بیان شده است .