بررسی دلایل و عواقب خلع سلاح ایلات فارس در زمان رضاشاه

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 60

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HIRJRL-9-33_005

تاریخ نمایه سازی: 25 فروردین 1403

چکیده مقاله:

در اواخر دوره قاجار به دلیل ضعف سیاسی حکومت، ایلات مناطق مختلف کشور دارای قدرت روزافزونی شده بودند. رضاخان از زمانی که به قدرت رسید، متوجه این مسئله بود. وی برای افزایش قدرت مرکزی ناگزیر از کاهش قدرت ایلات بود. رضاخان برای دستیابی به این مهم فرمان خلع سلاح عشایر کشور از جمله ایلات فارس را صادر کرد. در فارس دو ایل پرقدرت قشقایی به ریاست صولت الدوله و خمسه با ریاست قوام الملک حضور داشتند. در آن زمان ایلات با توجه به ضعف حکومت مرکزی قدرت بسیاری را به دست آورده بودند. آنها در مقابل فرمان خلع سلاح به شورش هایی پرداختند، رضاشاه نیز با کشتن، زندانی کردن و گروگان گیری از سران عشایر، ایلات شورشی را سرکوب کرد.این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی، به چرایی اتخاذ تصمیم خلع سلاح از طرف رضاشاه و عواقب این فرمان در فارس می پردازد. یافته های پژوهش نشان می دهد فرمان حکومتی خلع سلاح که با مقاومت و شورش ایلات همراه بود، با رعب و وحشتی که ایجاد کرد، سبب تطمیع ایلات شد، اما تلاش هایی که رضاشاه برای خلع سلاح عشایر و یکپارچگی کشور انجام داد، با کناره گیری اجباری وی در شهریور ۱۳۲۰ ش. و به سلطنت نشستن فرزندش محمدرضاشاه، متوقف ماند. عشایر دوباره اسلحه به دست گرفتند و توانستند بخشی از قدرت از دست رفته خود را احیا کنند.

نویسندگان

محمدامیر احمدزاده

استادیار رشته تاریخ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

ظریفه کاظمی

دانشجوی دکترای تاریخ اسلام، دانشگاه لرستان.

زهرا رضایی

کارشناسی ارشد مطالعات خلیج فارس، دانشگاه اصفهان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آرشیو اسناد و کتابخانه ملی ایران (۱۳۳۵ ق). اعتراض به ...
  • _____ (۱۳۳۶ ق)، جمع آوری اسلحه موجود در دست مردم ...
  • _____ (۱۳۰۱)، اخذ تعهد از سردار صولت مبنی بر پرداخت ...
  • _____ (۱۳۱۷). ابلاغ جمع آوری اسلحه به اهالی فارس. ۲۹۰۰۰۱۵۲۹. ...
  • _____ (۱۳۱۴)، تعدیات حیات داوودی در بوشهر و اطراف آن، ...
  • _____ (۱۳۱۷)، موافقت کدخدایان قرا اهرم و تنگستان با اجرای ...
  • _____ (۱۳۰۶)، اعلامیه ثبت شماره سلاح های اهالی دشتستان توسط ...
  • اطلاعات (۱۳۰۹، ۱۷ شهریور). «شیوع قاچاق در بنادر بوشهر»، س ...
  • آهنگران، محمدرسول (۱۳۸۰)، اصلاحات اقتصادی رضاخان و تاثیر عوامل خارجی، ...
  • آوری، پیتر (۱۳۶۹)، تاریخ معاصر ایران، ترجمه محمد رفیعی مهرآبادی، ...
  • ابطحی، علیرضا (۱۳۸۴)، نفت و بختیاری ها، تهران: موسسه مطالعات ...
  • افشار، ایرج (۱۳۷۸)، استان هرمزگان، تهران: هیرمند ...
  • امان اللهی بهاروند، سکندر (۱۳۷۴)، کوچ نشینی در ایران (پژوهشی ...
  • امینی، علیرضا (۱۳۸۱)، تحولات سیاسی و اجتماعی ایران در دوران ...
  • بیات، کاوه (۱۳۶۵)، شورش عشایری فارس ۱۳۰۹- ۱۳۰۷ ه. ش، ...
  • پسندیده، مرتضی (۱۳۸۴)، خاطرات آیت الله پسندیده، تهران: موسسه تنظیم ...
  • ترابی، سهیلا (۱۳۸۴)، تجار مشروطیت و دولت مدرن، تهران: تاریخ ...
  • زرگر، علی اصغر (۱۳۷۲)، تاریخ روابط سیاسی ایران و انگلیس ...
  • سایکس، پرسی (۱۳۷۰)، تاریخ ایران، ترجمه محمدتقی فخرداعی گیلانی، تهران: ...
  • سایکس، پرسی (۱۳۷۰)، تاریخ ایران، ترجمه محمدتقی فخر داعی گیلانی، ...
  • سلیمانی، افشار (۱۳۷۸)، ماموریت های دکتر میلسپو در ایران (ریشه ...
  • سهرابی، علی (۱۳۷۳)، آموزش وپرورش در عشایر ایران، شیراز: مرکز ...
  • غنی، سیروس (۱۳۷۸)، ایران برآمدن رضاخان / برافتادن قاجار و ...
  • غنی، سیروس (۱۳۸۰)، ایران: برآمدن رضاخان/ برافتادن قاجار و نقش ...
  • فوران، جان (۱۳۸۷)، مقاومت شکننده، ترجمه احمد تدین، تهران: موسسه ...
  • کاتوزیان، محمدعلی (۱۳۸۷)، اقتصاد سیاسی ایران، ترجمه محمدرضا نفیسی و ...
  • کاظمی، ظریفه (۱۳۹۳)، «وضعیت ایلات فارس در زمان رضاشاه»، پژوهشنامه ...
  • کیاوند، عزیز (۱۳۶۸)، حکومت، سیاست و عشایر (از قاجاریه تاکنون)، ...
  • کدی، نیکی آر (۱۳۸۷)، ایران دوران قاجار و برآمدن رضاخان، ...
  • کدی، نیکی آر (۱۳۶۹)، ریشه های انقلاب ایران، ترجمه عبدالرحیم ...
  • کرونین، استفانی (۱۳۷۷)، ارتش و حکومت پهلوی، ترجمه غلامرضا علی ...
  • کرونین، استفانی (۱۴۰۰)، «مقاومت در برابر دولت جدید: کشاورزان و ...
  • میرزایی، غلام رضا (۱۳۸۱)، قشقایی ها و مبارزات مردم جنوب، ...
  • میروشینکف، لوایوانویچ (۱۳۴۴)، ایران در جنگ جهانی اول، تهران: امیرکبیر ...
  • میکوش، داگوبرت فن (۱۳۷۷)، واسموس، ترجمه کیکاووس جهانداری، قم: موسسه ...
  • ملک زاد، علی (۱۳۳۳)، جغرافیای طبیعی و تاریخ سیاسی خلیج ...
  • مهدی نیا، جعفر (۱۳۶۵)، زندگی سیاسی قوام السلطنه، تهران: پاسارگاد ...
  • نجفی، علی محمد (۱۳۸۱)، وقایع ایلات خمسه، قم: موسسه فرهنگی ...
  • واعظ، نفیسه، (۱۳۸۸)، روش های سلب قدرت اقتصادی سران ایلات ...
  • واعظ، نفیسه، (۱۳۹۰)، انگیزه های سیاسی و اقتصادی شورش های ...
  • ویلسون، آرنولد (۱۳۶۳)، سفرنامه ویلسن (تاریخ سیاسی اقتصادی جنوب غربی ...
  • هدایت، مهدی قلی (۱۳۶۱)، خاطرات و خطرات، بی جا: کتاب ...
  • Documents Archive and National Library of Iran (۱۹۱۶) Objection to ...
  • ________ (۱۹۱۷), Collecting weapons in people's hands to establish security, ...
  • ________ (۱۹۲۲), Obtaining a commitment from Sardar Soulat to pay ...
  • ________ (۱۹۳۸), Notification of the collection of weapons to the ...
  • ________ (۱۹۳۵), The invasions of Hayat Dawoodi in Bushehr and ...
  • ________ (۱۹۳۸), The agreement of the Kodkhodayans of Qara Ahram ...
  • ________ (۱۹۲۷), Announcement of the registration of the weapons numbers ...
  • Ettelaat (۱۹۳۰, ۸September), Prevalence of smuggling in Bushehr ports , ...
  • Abrahamiyan, yervand, (۲۰۰۳), Iran between two revolutions, Kazem firozmand; Hasan ...
  • Ahangaran, Mohammadrasul, (۲۰۰۱), Reza Khan's economic reforms and the influence ...
  • Averi, Piter (۱۹۹۰), Contemporary history of Iran , Mohammad Rafiee ...
  • Abtahi, alireza (۲۰۰۵), Oil and Bakhtiari, Tehran: Institute of Contemporary ...
  • Afshar, eeraj (۱۹۹۹), Hormozgan Province, Tehran: Hirmand ...
  • Amanallahi Baharvand, Sekandar, (۱۹۹۵), Migration in Iran (Aresearch about the ...
  • Amini, alireza (۲۰۰۲), Iran's political and social developments during the ...
  • Bayat, Kaveh (۱۹۸۶), Persian Tribe revolt, Tehran: Ghatreh ...
  • Pasandideh, Morteza (۲۰۰۵), Memories of Ayatollah Pasandideh, Tehran: Institute for ...
  • Torabi, Soheila (۲۰۰۵), The merchants of constitutionalism and the modern ...
  • Razzaghi, Ebrahim (۱۹۸۸), Iran's economy, Tehran: Ney ...
  • Zarger, Aliasghar (۱۹۹۳), The history of political relations between Iran ...
  • Sykes, Percy (۱۹۹۱), History of Iran, Mohammadtaghi Fakhredaeei Gilani Translator, ...
  • Sykes, Percy (۱۹۹۱), History of Iran, Mohammadtaghi Fakhredaeei Gilani Translator, ...
  • Soleiani, Afshar (۱۹۹۹), Dr. Millspo's missions in Iran (The rooting ...
  • Sohrai, Ali (۱۹۹۴), Education in Iranian Tribes, Shiraz: Shiraz University ...
  • Ghani, Syrus (۱۹۹۹), Iran, the rise of Reza Khan / ...
  • Ghani, Syrus (۲۰۰۱), Iran, the rise of Reza Khan / ...
  • Fanmikuch, Dagobert von (۱۹۹۸), Wassmuss, Kikavus Jahandari Translator, Qom: Cultural ...
  • Foran, Jan (۲۰۰۸), Fragile resistance, Ahmad Tadauon Translator, Tehran: Institute ...
  • Katozian, Mohammdali (۲۰۰۸), Political economy of Iran, Mohammdreza Nafisi and ...
  • Kazemi, Zarifeh (۲۰۱۴), The status of Tribes Fars during Reza ...
  • Kiavand, Aziz (۱۹۸۹), Government, politics and Tribes (From Qajar until ...
  • Keddie, Nikki R, (۲۰۰۸), Iran during the Qajar era and ...
  • Keddie, Nikki R, (۱۹۹۰), The roots of the Iranian revolution, ...
  • Cronin, Stephanie (۱۹۹۸), Pahlavi army and government, Gholamreza Alibabaee Translator, ...
  • Cronin, Stephanie (۲۰۲۱), Resistance against the new government: Farmers and ...
  • Mirzaee, Gholamreza (۲۰۰۲), Qashqais and the struggles of the people ...
  • Miroshnikov, Lev Lvanovich, (۱۹۶۵), Iran in the First World War, ...
  • Ali (۱۹۵۴), Natural geography and political history of the Persian ...
  • Mahdinia, Jaafar (۱۹۸۶), The political life of Qawam al-Sultaneh, Tehran: ...
  • Najafi, Alimohammad (۲۰۰۲), The Events of Eilat Khamse, Qom: Cultural ...
  • Vaez, Nafiseh (۲۰۰۹), The methods of taking away the economic ...
  • Vaez, Nafiseh (۲۰۱۱), Political and economic motivations of Tribes revolts ...
  • Wilson, Arnold (۱۹۸۴), Wilson's travelogue (Political and economic history of ...
  • Hedayat, Mahdigholi (۱۹۸۲), Memories and dangers, out of place: Zovvar ...
  • نمایش کامل مراجع