Effect of tillage and cover crops on soil characteristics, weed biomass, and quantitative and qualitative yield of different maize cultivars (Zea mays)

مقدمه: مطالعه با هدف بررسی تاثیر سیستم­های خاک­ورزی و گیاهان پوششی بر خصوصیات خاک زراعی، زیست توده علف های هرز و عملکرد کمی و کیفی ارقام زودرس، متوسط رس و دیررس ذرت اجرا گردید. مواد و روش­ها: آزمایش به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ۴ تکرار در سال زراعی ۱۳۹۹-۱۳۹۸ در ایستگاه تحقیقاتی کشاورزی کرج اجرا گردید. کرت­های اصلی شامل نوع خاک ورزی (حداقل و مرسوم) و در کرت­های فرعی، گیاهان پوششی (شاهد، ماشک گل­خوشه­ای، شبدر ایرانی، شبدر قرمز و چاودار) و ارقام هیبرید ذرت (رقم دیررس (۷۰۴SKC )، متوسط رس (۶۰۴SKC ) و رقم زودرس (۱۰۸SKC ) به صورت فاکتوریل قرار گرفتند. نتایج: اختلاف معنی­داری بین تیمارهای گیاهان پوششی از نظر صفات زیست توده، نیتروژن جذب شده و درصد رطوبت خاک بدست آمد. بیشترین زیست توده و نیتروژن جذب شده گیاهان پوششی مربوط به چاودار بوده و شبدر قرمز بدلیل رشد کمتر در طول پاییز و زمستان، بیشترین درصد رطوبت سطحی و عمقی خاک را به خود اختصاص داد. اثرات متقابل سه گانه عوامل آزمایش بر زیست توده علف­های هرز معنی­دار گردید. کمترین زیست توده علف­های هرز مربوط به خاک­ورزی مرسوم × چاودار × رقم متوسط رس ذرت و بیشترین زیست توده علف­های هرز از رقم دیررس ذرت در تیمار شبدر قرمز در شرایط خاک­ورزی مرسوم بدست آمد. نتیجه­گیری کلی: با توجه به اینکه اختلاف معنی­داری از نظر صفات اجزای عملکرد، زیست توده، عملکرد دانه، عملکرد پروتئین و نیتروژن جذب شده دانه ذرت بین دو سیستم خاک­ورزی حداقل و مرسوم مشاهده نشد، می­توان با تلفیق سیستم خاک­ورزی حداقل و گیاهان پوششی علاوه بر کاهش برهمزدن خاک مزرعه، از فرسایش و فشردگی خاک جلوگیری کرده و همچنین از وقت و هزینه­ایی که صرف کنترل علف­های هرز می­شود جلوگیری کرد.