مطالعه های مشاهده ای در پژوهش ها و خدمات دامپزشکی

از مهم ترین کاربردهای علم اپیدمیولوژی، بررسی علت رخداد بیماری ها است. در این راستا طراحی درست مطالعه ها برای نزدیک شدن به علت و عوامل خطر رخداد بیماری ها امری حیاتی است. مطالعه های مشاهده ای، دسته ای از مطالعه ها هستند، که به شناسایی عوامل خطر رخداد بیماری ها کمک کرده و با برآورد کمی اثر این عوامل بر رخداد بیماری، در کنترل آن در جامعه تاثیر می گذارند. این مطالعه ها از راه مشاهده سیر طبیعی بیماری در جمعیت انجام می شوند. ثبت درست و دقیق داده ها (بخشی که در کشور کم تر مورد توجه قرار می گیرد) زیربنای اصلی این مطالعه ها است که نیازمند توجه ویژه مراکز آموزشی، ترویجی و پژوهشی است. در این مقاله در ابتدا انواع مطالعه های مشاهده ای به طور کلی معرفی شده است. پس از آن مطالعه های مقطعی، مورد- شاهدی و هم گروهی به عنوان سه نوع اصلی مطالعه های مشاهده ای به طور کامل توضیح داده شده اند. چگونگی گروه بندی نمونه ها برای ورود به مطالعه، محاسبه حداقل تعداد نمونه، کاربردها و مزایا و معایب هر یک از مطالعه ها به تفصیل شرح داده شده است. هم چنین امکاناتی که هر یک از انواع این مطالعه ها برای تفسیر علیتی رخداد بیماری یا حاصل مورد نظر در مطالعه، در اختیار پژوهشگر می گذارد؛ در انتهای هر بخش آمده است. پس از معرفی چگونگی اجرای هر مطالعه، برای آشنایی بیشتر خوانندگان بسته به مورد به ۳ یا ۴ مقاله که طرح مطالعاتی مشابه دارند، ارجاع داده شده است تا به عنوان نمونه ای از یک مطالعه مشاهده ای به عنوان الگو قرار گیرد. باید توجه داشت این نوع مطالعه ها زیربنایی، برای اجرای مطالعه های مداخله ای هستند و ایجاد زیرساخت برای ثبت داده و تحلیل آن برای انجام این مطالعه ها ضروری است.