مروری بر روش های تعیین تعداد نمونه، نمونه گیری آماری و گردآوری داده ها در پژوهش های دامپزشکی

در شروع هر مطالعه ای، معمولا این سوال ها به ذهن پژوهشگر می رسد؛ چه تعداد نمونه برای انجام این مطالعه باید اخذ شود؟، این نمونه ها با چه روشی از بین اعضای جامعه هدف انتخاب می شوند؟، داده های مورد نیاز برای انجام این پژوهش با چه روشی باید جمع آوری شوند؟ در این مقاله تلاش می شود به این سوال ها پاسخ داده شود. برای انتخاب تعداد نمونه مناسب باید به روش آماری که قرار است داده ها با آن تجزیه و تحلیل شوند، توجه شود. در بررسی ها پژوهشگر قصد دارد با توجه به میانگین یا شیوعی که در نمونه آماری به دست آمده، میانگین یا شیوع مورد نظر را در جامعه با حدود اطمینان ۹۵ درصد برآورد نماید. دو فرمول برای تعیین حجم نمونه در بررسی ها وجود دارد که به آن ها اشاره می شود. در مطالعه ها هدف مقایسه میانگین یا شیوع بین گروه های مختلف است. در هر مطالعه با توجه به این که از کدام آزمون آماری برای آنالیز داده ها استفاده شود، فرمول خاصی برای تعیین تعداد نمونه وجود دارد که به برخی از آن ها در این مقاله اشاره می شود. برای انتخاب روش نمونه گیری از لحاظ آماری باید به نوع پژوهش توجه شود، در بررسی ها و مطالعه ها مشاهده ای مقطعی نمونه آماری باید به صورت تصادفی از بین اعضای جامعه انتخاب شود. در غیر این صورت نمونه معرف جامعه هدف نخواهد بود. اما در مطالعه های مداخله ای، بحث روش نمونه گیری آماری مطرح نیست، بلکه ضوابطی برای ورود به مطالعه وجود دارد و هر فرد یا حیوانی (در مطالعه های دامپزشکی) که این ضوابط را داشته باشد؛ می تواند وارد مطالعه شود. پس از ورود اعضاء به مطالعه مداخله ای، باید این اعضا به صورت تصادفی به تیمارهای مختلف تخصیص داده شوند. داده های مورد نیاز برای انجام پژوهش را می توان از طریق معاینه، مشاهده، انجام آزمایش ها یا مصاحبه جمع آوری کرد. برای انجام مصاحبه باید پرسشنامه ای طراحی شود. در طراحی پرسشنامه باید به پایایی و روایی سوال ها توجه شود.