تبیین الگوی نظری شهید آوینی در مطالعه دفاع مقدس، به مثابه الگوی مطالعه پدیده های اجتماعی دینی

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 35

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JRC-30-2_008

تاریخ نمایه سازی: 27 فروردین 1403

چکیده مقاله:

مسئله اصلی این تحقیق، بازخوانی روش شناختی الگوهای موفق مطالعات اجتماعی دین، در مسیر دست یابی به مدل سازی نظری و الگوی روش شناختی بدیل است. برای این هدف، مجموعه متون روایت فتح، نوشته های شهید آوینی در رابطه با دفاع مقدس، به عنوان یک نمونه موفق در شناخت پدیده های اجتماعی دینی، مورد مطالعه قرار گرفت. مجموعه آثار آوینی در رابطه با دفاع مقدس شاخصه های متعددی دارد که می توان آن را به عنوان یک مطالعه اجتماعی دین محسوب کرد؛ از جمله: تجربی بودن، اجتماعی بودن، روشمند بودن، نظری و تحلیلی بودن و ... . برای استخراج الگوی نظری روش شهید آوینی، از روش کیفی داده بنیاد استفاده گردید. نتایج حاصل از تحقیق حاکی از آن است که الگوی نهایی حول مقوله محوری «حضور»، شکل گرفت. حضور به عنوان عنصر محوری روش شناسی آوینی دارای سه بعد حضور تجربی و میدانی، حضور اجتماعی و تاریخی و حضور معنوی است. عنصر «عشق و باور» پیش زمینه و مقدمه حضور است و عنصر «سنخیت» نتیجه آن. سنخیت و محرمیتی که حاصل نفی حجاب خودیت و غیریت است، منتج به تماشا، رازیابی، تجلی واقعیت در آیینه جان محقق و تحقق یافتن به «حقیقت» ساری و جاری در پدیده مورد مطالعه می شود. پس از آن عنصر و مقوله «روایت» قرار می گیرد که روشی برای بیان فطری، فرازمانی و فرامکانی و مستند نتایج تحقیق به غایبان و هم افق سازی آنها با حقیقت است. این الگوی روش شناختی شهید آوینی را می توان «حقیقت گرایی اشراقی» و تحقیقات حاصل از این روش را «دانش اجتماعی اشراقی» نامید.

نویسندگان

سید حسام الدین حسینی

دانشجوی مقطع دکتری رشته دانش اجتماعی مسلمین دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

نعمت اله کرم الهی

دانشیار و معاون پژوهش دانشگاه باقرالعلوم(ع) قم

علیرضا مومن آرانی

دانشگاه تهران

اصغر اسلامی تنها

دانشکده علوم اجتماعی و رفتاری دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آزاد ارمکی، تقی (۱۳۷۷). الگوی تحلیل وبر از رابطه دین ...
  • آوینی، سیدمرتضی (۱۳۸۲). یک تجربه ماندگار؛ مجموعه مستند روایت فتح ...
  • آوینی، سیدمرتضی (۱۳۹۱). گنجینه آسمانی؛ گفتار متن فیلم های روایت ...
  • الیاده، میرچا (۱۳۷۵). دین پژوهی. ترجمه بهاءالدین خرمشاهی. تهران: پژوهشگاه ...
  • کاربرد روش تحقیق نظریه داده بنیاد در استخراج نظریه از متون دینی [مقاله ژورنالی]
  • پارسانیا، حمید (۱۳۸۵). روش رئالیستی و حکمت صدرایی. مقدمه کتاب ...
  • حسینی، سیدحسام الدین (۱۳۹۵). نقش مسجد در نظام ولایی امامت ...
  • دانایی فرد، حسن و امامی، سیدمجتبی (۱۳۸۶). استراتژی های پژوهش ...
  • دوویکتور، انیس (۱۳۹۹). روایت جنگ در دل جنگ؛ با نگاهی ...
  • ساغروانی، سیما؛ مرتضوی، سعید؛ لگزیان، محمد و رحیم نیا، فریبرز ...
  • سایر، آندرو (۱۳۸۵). روش در علوم اجتماعی؛ رویکرد رئالیستی. ترجمه ...
  • شجاعی زند، علیرضا (۱۳۸۰). دین، جامعه و عرفی شدن: جستارهایی ...
  • شریفی، احمدحسین (۱۳۹۷). نشست تخصصی «بررسی کاربست روش نظریه پردازی ...
  • طائی، محمدعلی (۱۳۹۶). واقع گرایی اسلامی به مثابه نظریه فیلم؛ ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین (۱۳۹۲). گلشن شیدایی: کامل ترین مجموعه اصلاحی ...
  • طبرسی، فضل بن حسن (۱۳۹۳). تفسیر مجمع البیان. جلد ۱. ...
  • فصیحی، امان الله (۱۳۸۸). بررسی روش های مطالعه جامعه شناسانه ...
  • فلیک، اووه؛ کاردورف، ارنست فون و اشتاینکه، اینس (۱۳۹۷). راهنمای ...
  • کافی، مجید و جمشیدیها، غلامرضا (۱۳۹۱). مدل روش شناختی نظریه ...
  • کیوی، ریمون و کامپنهود، لوک وان (۱۳۷۳). روش تحقیق در ...
  • گیدنز، آنتونی (۱۳۷۶). جامعه شناسی. مترجم: منوچهر صبوری، تهران: نشر ...
  • محمدپور، احمد (۱۳۸۹). روش در روش. تهران: جامعه شناسان ...
  • محمدرضایی، محمد (۱۳۸۲). نگاهی به دین پژوهی. قبسات، (۲۷)، ۳۹-۷۲ ...
  • مددپور، محمد (۱۳۸۴). سینمای اشراقی؛ سینمای دینی و هنر اشراقی ...
  • معززی نیا، حسین (۱۳۸۸). سینما و افق های آینده؛ جستجویی ...
  • مهرابی، امیرحمزه و دیگران (۱۳۹۰). معرفی روش نظریه پردازی داده ...
  • وبر، ماکس (۱۳۷۱). اخلاق پروتستان و روح سرمایه داری. مترجم ...
  • یامین پور، وحید (۱۳۹۹). ماجرای فکر آوینی؛ گفتارهایی در شناخت ...
  • یورگنسن، ماریان و فلیپس، لوئیز (۱۳۹۲). نظریه و روش در ...
  • Charmaz, C. (۱۹۹۰). Discovering Chronic Illness: Using Grounded Theory. Social ...
  • Charmaz, C. (۲۰۰۰). Grounded Theory: Objectivist and Subjectivist Methods. In ...
  • Giddens, Anthony (۱۹۷۶). Introduction. in Max Weber.The Protestant Ethic and ...
  • Glaser, Barney G. (۱۹۹۲). Emergence vs. Forcing: Basics of Grounded ...
  • Strauss, Anselm L. & Corbin, Juliet (۱۹۹۸). Basics of Qualitative ...
  • نمایش کامل مراجع