مروری گذرا بر خواص و مضرات انیسون در طب ایرانی و طب نوین

سابقه و هدف: انیسون یا بادیان رومی ( Pimpinella anisum L. ) گیاهی است از خانواده چتریان Umbelliferae به بلندی یکمتر که بخش مورد استفاده آن، تخم گیاه است که در غلافی سفید و بلند به رنگ سبز و کمی مایل به زرد می باشد. انیسون بومیایران، آسیای صغیر ، مصر، و جزایر یونان است. در ایران در مناطق غرب ایران از جمله کردستان و آذربایجان می روید که سابقه ۴۰۰۰ساله به عنوان گیاهی درمانی و معطر را دارد. هدف از این مطالعه بررسی اثرات درمانی انیسون در متون طب سنتی ایران و مطالعاتنوین اثبات شده می باشد.مواد و روش ها: تحقیق به روش مطالعه مروری و بر اساس جستجوی کتابخانه ای در منابع اصلی و مکتوب طب سنتی ایران همچونمخزن الادویه، قرابادین کبیر، الشامل و ذخیره خوارزمشاهی انجام گرفت. همچنین پایگاه های مختلف اطلاعاتی مانندSID ، PubMed, Scholar Google و ScienceDirect به منظور بررسی یافته های جدید جستجو شد.یافته ها: انیسون Pimpinella anisum L. در طب سنتی برای درمان بیمار یهای مغزی، ریوی، گوارشی و دستگاه مجاری ادراریمورد استفاده می باشد. از نظر فیتوشیمی پس از تقطیر انیسون، اسانس روغنی فرار و بسیار معطری در حدود ۲ - ۳ درصد وزن تخمبه دست می آید. این اسانس دارای ماده عاملی به نام آنتول است که به اسانس، رنگ زرد کم رنگ میدهد. بقیه اسانس شامل پی متوکسی فن یل، آستون و چاویکول می باشد. این گیاه در طب رایج برای درمان آسم و بهبود کارکرد دستگاه گوارشی و کاهش علایمقاعدگی و درمان کبد چرب استفاده شده است و به عنوان دارویی برای اثر آرام بخشی بر روی ماهیچه ها، ضد تشنج و صرع،تسکین دهنده و ضد التهاب، کاهش علائم یائسگی مانند گرگرفتگی و ضد اکسیدان مورد توجه قرار گرفته است. منع مصرف انیسوندر زنان باردار می باشد و برای افراد گرم مزاج مضر است.