حیات موسیقایی نقاره خانه های حکومتی در دوران صفوی و قاجار

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 52

فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ASO-3-8_006

تاریخ نمایه سازی: 28 فروردین 1403

چکیده مقاله:

از مطالعه منابع و مستندات تاریخی به خصوص در حوزه موسیقی، می توان به اهمیت و جایگاه نقاره خانه ها و حیات موسیقی نقاره خانه ای در دربار شاهان، والی ها، امرا و بیگلربیگی ها، همچنین در اجتماع آن روزگاران پی برد. از آنجا که نقاره خانه های حکومتی، نقطه کانونی فعالیت رسمی موسیقایی کشور به خصوص در عصر صفوی از دوران شاه عباس اول تا اوایل سلطنت ناصرالدین شاه قاجار بوده است؛ از این رو آگاهی یافتن از حیات موسیقی نقاره خانه-ای و جایگاه نقاره خانه ها در حکومت و جامعه، شرح وظایف نقاره چیان و شناخت سازهای اصلی این نوع موسیقی امری ضروری می نماید؛ چراکه این پرسش در ذهن شکل می گیرد، با توجه به منهیات مذهب شیعه در رابطه با هنر موسیقی و سیاست خنیاگری شاهان در دوران صفوی و قاجار، موسیقی نقاره خانه ای به عنوان تنها سازمان موسیقایی رسمی کشور، چه نقشی در حفظ و تداوم بنیه علمی موسیقی ملی ایران و حفظ آلات موسیقایی در آن دوران داشته است؟ روش تحقیق توصیفی و تحلیلی با رویکرد تاریخی است. همچنین داده ها و اطلاعات نیز از طریق منابع و اسناد کتابخانه ای جمع-آوری شده است. تا قبل از تاسیس شعبه موسیقی نظامی دارالفنون در اواسط سلطنت ناصرالدین شاه قاجار و تحولات علمی بنیادین در حوزه موسیقی ملی ایران، نقاره خانه ها مکان رسمی و محفل انسی برای اجتماع موسیقی دانان به جهت حفظ و بسط نغمه های موسیقی ملی و آموزش سازها بوده است.

نویسندگان

آیدین پارسایی راد

دانشجوی دکترای پژوهش هنر، گروه مطالعات عالی هنر دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه تهران، واحد پردیس بین المللی کاسپین، گیلان، ایران.

حسن بلخاری قهی

استاد تمام، مدیرگروه مطالعات عالی هنر، معاونت علمی دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه تهران، واحد پردیس مرکزی هنرهای زیبا، تهران، ایران.