پایداری در فضاهای آموزشی با بهره وری از نور خورشید در ایران

رشد سریع استفاده از انرژی در جهان، نگرانی هایی را در مورد تمام شدن منابع انرژی و تاثیرات زیان بار آنها بر محیط زیست مثل تخریب لایه ی اوزون، گرم شدن کره ی زمین و تغییرات آب و هوا ایجاد کرده است. با توجه به اینکه بناهای آموزشی ده درصد از مصارف انرژی در بخش ساختمان را به خود اختصاص می دهند و با عنایت به اینکه معماری پایدار علاوه بر توجه به منابع محیطی، ابعاد انسان مدارانه و ارتقاء کیفیت زندگی را نیز مورد توجه قرار می دهد، لذا توسعه پایدار می تواند یکی از معیارهای اثربخش در طراحی فضاهای آموزشی چون مدرسه بوده و علاوه بر صرفه جویی در منابع محیطی، سبب ارتقای قابلیت های چنین فضاهایی شود. در این میان استفاده ی بهینه از نور روز و بهره گیری از انرژی خورشید در فضا های آموزشی در همان مراحل اولیه ی طراحی می تواند نیل به پایداری و اصول آن را تسهیل نماید. با توجه به مباحث فوق، رویکرد این مقاله استخراج اصول طراحی فضا های آموزشی از لحاظ مسائل پایداری می باشد که به ارائه احکام طراحی فضاهای آموزشی با رویکرد تامین نور روز مناسب و بهره وری از انرژی خورشید کمک خواهد کرد. روند پیشبرد تحقیق، با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای و میدانی انجام شده است. در بخش مبانی نظری از شیوه های تحلیلی-توصیفی و بخش طراحی معماری از شیوه مطالعات میدانی و پیمایشی بهره گرفته شده است. روش تحقیق داده بنیاد است و به تجزیه و تحلیل و تلفیق اطلاعات پرداخته است. بر اساس کدگذاری محوری، اختصاصی یافته های تحقیق نشان می دهد روشنایی، گرمایش، آسایش بصری و سلامت جسمی- روانی به یکدیگر وابسته اند. بهره گیری از نور روز، علاوه بر روشنایی، سبب دریافت گرما شده و همچنین آسایش بصری، جسمی و روانی کاربران را به دنبال دارد. برای بهره گیری از نور روز و فواید آن در فضاهای آموزشی می بایست به ساختار کالبدی مدارس، جهت گیری و موقعیت قرارگیری سطوح شیشه ای توجه ویژه شود.