ارزیابی استراتژی های بومی و خانگی روستاییان در کاهش مخاطرات ناشی از تغییرات اقلیمی مطالعه موردی : شهرستان زابل

یکی از عوامل مهم آسیب پذیری سکونتگاههای روستایی در کشور در دهه های اخیر، مخاطرات محیطی ناشی از تغییرات اقلیمی بوده است و موجب تخلیه روستاها و تخریب زیادی شده است . به نظر می رسد علل افزایش این بحرانها ناشی از عدم توجه به رویکردهای پایین به بالا، محلی ، مشارکتی و دانش ها و تجربیات بومی مردمان در مدیریت بحرانها بوده است . بدین منظور پژوهش حاضر با هدف بررسی استراتژی های بومی و خانگی روستاییان شهرستان زابل در کاهش مخاطرات ناشی از تغییرات اقلیمی تدوین گردید. روش تحقیق توصیفی تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات مبتنی بر شیوه کتابخانه ای و اسنادی می باشد. جامعه آماری پژوهش را خانوارهای روستایی شهرستان زابل تشکیل می دهند که با توجه به پراکندکی روستاها و تعداد زیاد آنها تعداد ۱۲ روستا (از هر دهستان ۳ روستا) به صورت تصادفی به عنوان روستای نمونه انتخاب شدند و با توجه به ۱۵۱۹ خانوار جامعه مورد مطالعه و استفاده از فرمول کوکران ( و مطابقت با جدول نمونه گیری مورگان) با درصد احتمال صحت گفتار ۹۵ درصد، حجم نمونه ۳۰۷ خانوار به دست آمد که به ۳۱۰ خانوار ارتقاء داده شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل اطلاعات نشان داد که در بعد استراتژی سازهای ، استفاده از مصالح و معماری بومی (میانگین ۱۲/۴)، در بعد اقتصادی ، تلفیق باغداری با دامداری سنتی و در بعد اجتماعی ، استفاده از راههای بومی هشدار خطر بیشترین میانگین را به خود اختصاص دادهاند. یعنی روستاییان جهت مقابله و سازگاری با تغییرات اقلیمی بیشتر این استراتژی های بومی خانگی را در اولویت قرار می دهند. همچنین روستاییان جهت کاهش اثرات مخاطرات ناشی از تغییرات اقلیمی بیشتر به استراتژی های بومی اقتصادی اهمیت می دهند.