نگاهی نو به احوال و آثار دو حکاک باشی همنام عصر قاجار

در عصر قاجار حکاکی و مهرسازی رواج فراوانی داشته و حکاکان چیرهدست با بهرهمندی از هنر خوشنویسی و مهارت ویژه طراحی ، ترکیب بندی ،قرینه سازی طغری آثار نفیسی را به عنوان مهر پدید می آوردند که با توجه به سلیقه ، مبانی اعتقادی و جایگاه اجتماعی افراد می توانست برگ هویت و شناسنامه آنان محسوب شود. این مقاله بر اساس پژوهش دیگری با عنوان »بررسی ساختار و تحلیل مهر انگشتری های دوره قاجار بر عقدنامه های موجود در موزه ملک « تهیه شده است در این تحقیق ، منابع بی شمار دست اول و دوم مطالعه شده و برای دستیابی به مراجع نایاب در کتابخانه های مرکزی تلاش بسیار صورت گرفته است . در مسیر انجام تجربه عملی طراحی ،ساخت و حکاکی یک نمونه مهر انگشتری ، نظر محقق به موضوع حکاکی روی مهرها و بازشناسی حکاکان معاصر دوره قاجار معطوف گردید. به این انگیزه مطالعه مجردی در کتب و مقالات تخصصی مرتبط با موضوع حکاکی و حکاکان دوره قاجار صورت گرفت در طی این بررسی ها به یک شبهه تاریخی درباره احوال و آثار بعضی حکاکان این دوره برخورد شد و رفع این شبهه را هدف تهیه مقاله مستقلی قرار دادیم . در این دوره تاریخی دو حکاک همنام با فاصله زمانی نیم قرن می زیسته اند که تشابه اسمی و بعضا مشابهت هایی که در روش حکاکی آنها وجود داشته ، شبهه یکی بودن آنها را پدید آورده یا بعضا موجب شده که آثار یکی از آنها را به دیگری نسبت دهند. در این مقاله تلاش شده با بررسی و تحلیل منابع مختلف مجزا بودن شخصیت و آثار آنها اثبات شده و با تکیه بر احوال و آثار یکی از آنان، امکان معرفی این هنرمند ارزنده به محققان این حوزه فراهم شود. محمد طاهر حکاک باشی اصفهانی و محمد طاهر حکاک باشی آستان قدس، استادان حکاک مورد مطالعه این مقاله هستند.