مبانی نظری و جایگاه نیروی نظامی و انتظامی در اندیشه های متفکران اسلامی تا پایان عهد صفوی

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 30

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HIRJRL-6-20_005

تاریخ نمایه سازی: 3 اردیبهشت 1403

چکیده مقاله:

حمایت از موجودیت یک جامعه و حکومت و همچنین حفظ دستاوردهای یک ملت، همیشه نیاز به نیروی نظامی و انتظامی را ضروری ساخته است. نیروهای نظامی و انتظامی در شکل گیری و تداوم حکومت ها نقش اساسی داشته اند. پس در هر جامعه ای، نیروهای نظامی و انتظامی حافظ حکومت در برابر آشوب های داخلی و تهاجمات بیگانه بوده اند. شناخت و تحلیل مبانی و جایگاه این نیروها به مفهوم آگاهی یافتن از بخشی از هویت یک جامعه است. کشور ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. به ویژه آن که ایران در موقعیت جغرافیایی خاصی قرار گرفته است که به واسطه آن، بارها آماج هجوم های مختلف گردیده است. این موقعیت جغرافیایی، اهمیت نیروهای نظامی و انتظامی را در ایران دوچندان ساخته است. بر اساس همین اهمیت، متفکران و اندیشمندان از عالمان و دیوان سالاران ایرانی و اسلامی به مبانی این نیروها و جنبه های مختلف آن در آثار خود توجه خاصی داشته اند. سوال اساسی این پژوهش آن است که جایگاه نیروهای نظامی و انتظامی در اندیشه های اسلامی چگونه تبلور یافته است؟ به نظر می رسد که اهمیت مسئله جهاد و غزا و بهره گیری این اندیشمندان از پشتوانه های نظری ایران باستان و همچنین آیات قرآن و روایات اسلامی باعث شد که مبانی نظری نیروهای نظامی و انتظامی در آثار آن ها جایگاه ویژه ای به خود اختصاص دهد. از سوی دیگر، توجه به مسائلی مانند مرزداری، اجرای حدود و احکام الهی و هم چنین حفظ جایگاه و کیان خلافت نیز باعث توجه به مبانی این نیروها شده است. یافته های این پژوهش بیانگر آن است که عالمان و دیوان سالاران ایرانی در آثار خود، با توجه به مبانی ذکر شده و اوضاع سیاسی هر دوره، توجه خاصی به نیروهای نظامی و به ویژه انتظامی داشته اند و وجود آن ها را از ضروریات حکومت و جامعه برشمرده اند. این پژوهش کوششی جهت تبیین مبانی نظری نیروهای نظامی و انتظامی در اندیشه های این متفکران است که با روش تحلیلی توصیفی به این نظریات پرداخته شده است.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آموزگار، ژاله (۱۳۷۴) تاریخ اساطیری ایران، تهران، نشر سمت ...
  • ابن مسکویه، احمد بن علی (۱۳۶۹) تجارب الامم، جلد ۱، ...
  • الحسینی، مجدالدین محمد (۱۳۴۲) زینت المجالس، تهران، نشر سنائی ...
  • اوستا (۱۳۴۳) نگارش جلیل دوستخواه، تهران، نشر مروارید ...
  • اینوسترانتسف، کنستانتین (۱۳۴۸) مطالعاتی درباره ساسانیان، ترجمه کاظم کاظم زاده، ...
  • بلعمی، ابوعلی محمد (۱۳۳۷) تاریخ بلعمی، به اهتمام محمدجواد مشکور، ...
  • توسی، خواجه نصیرالدین، گشایش نامه «دو رساله در اخلاق» (۱۳۴۱) ...
  • جمشید نژاد، غلامرضا (۱۳۳۸) آرمان شهر فارابی، تهران، نشر همشهری ...
  • جمشیدی، محمدحسین (۱۳۸۰) تاریخ نظامی ایران، تهران، نشر دوره ملی ...
  • حسینی زاده، سید محمدعلی (۱۳۸۰) اندیشه های سیاسی محقق کرکی، ...
  • خالقی، علی (۱۳۸۷) اندیشه های سیاسی فیض کاشانی، قم، نشر ...
  • خنجی، فضل الله بن روزبهان (۱۳۶۲) سلوک الملوک، به کوشش ...
  • ________ ، (۱۳۸۲) تاریخ عالم آرای امینی، تصحیح دکتر عشیق، ...
  • خواجه نظام الملک (۱۳۸۸) سیاست نامه، به کوشش عباس اقبال، ...
  • _______، (۱۳۵۷) سیاست نامه، به کوشش محمد قزوینی، تهران، نشر ...
  • داوری اردکانی، رضا (۱۳۸۲) فارابی فیلسوف فرهنگ، تهران، نشر ساقی ...
  • دین مهر در جهان باستان (۱۳۸۰) مجموعه گزارش های دومین ...
  • رضی، هاشم (۱۳۴۱) آئین مهر، تهران، نشر بهجت ...
  • زرین کوب، عبدالحسین (۱۳۷۳) فرار از مدرسه، تهران، نشر امیرکبیر ...
  • راوندی، مرتضی (۱۳۸۲) تاریخ اجتماعی ایران، جلد ۴، تهران، نشر ...
  • روملو، حسن بیگ (۱۳۵۷) احسن التواریخ، تصحیح عبدالحسین نوائی، تهران، ...
  • سلطان محمدی، ابوالفضل (۱۳۸۹) اندیشه سیاسی علامه مجلسی، قم، نشر ...
  • سیوری، راجر (۱۳۷۲) ایران عصر صفوی، ترجمه کامبیز عزیزی، تهران، ...
  • شاردن، ژان (۱۳۷۲) سفرنامه شاردن، ترجمه اقبال یغمایی، تهران، نشر ...
  • شهبازی، علیرضا (۱۳۷۵) ارتش در ایران باستان، مجله باستان شناسی، ...
  • طارمی، حسن (۱۳۷۵) علامه مجلسی، تهران، نشر طرح نو ...
  • طبری، محمد بن جریر (۱۳۸۵) تاریخ طبری، ترجمه ابوالقاسم پاینده، ...
  • ظریفیان، غلامرضا (۱۳۷۶) دین و دولت در اسلام، تهران، نشر ...
  • عنصرالمعالی، کیکاووس بن اسکندر (۱۳۴۵) قابوس نامه، تصحیح غلامحسین یوسفی، ...
  • غزالی طوسی، امام محمد بن محمد بن محمد (۱۳۶۱) نصیحه ...
  • فارابی (۱۳۷۱) التنبیه علی سبیل السعاده، به کوشش جعفر آل ...
  • فردوسی، ابوالقاسم (۱۳۸۶) شاهنامه، تهران، نشر عقیل ...
  • فرهانی منفرد، مهدی (۱۳۷۷) مهاجرت علمای شیعه از جبل عامل ...
  • فیض کاشانی، ملا محسن (۱۴۰۱) مفاتیح الشرائع، قم، انتشارات خیام ...
  • قرآن کریم ...
  • کارنامه اردشیر بابکان (۱۳۶۹) به اهتمام قاسم هاشمی نژاد، تهران، ...
  • کسائی، نورالله (۱۳۷۴) مدارس نظامیه و تاثیرات علمی و اجتماعی ...
  • لائوست، هانری (۱۳۵۵) سیاست و غزالی، ترجمه مهدی مظفری، تهران، ...
  • ماوردی، ابوالحسن علی بن محمد (۲۰۰۱) الاحکام السلطانیه، تحقیق محمد ...
  • مجلسی، محمدباقر (۱۴۰۳) بحارالانوار، بیروت، موسسه وفاء ...
  • ________(۱۳۶۳) عین الحیات، تهران، انتشارات رشیدی ...
  • محمد بن منصور بن سعید (مبارکشاه) (۱۳۴۶) آداب الحرب والشجاعه، ...
  • مسعودی، ابوالحسن علی بن حسین (۱۳۴۴) مروج الذهب و معادن ...
  • نعمه، عبدالله (۱۳۶۷) فلاسفه شیعه، ترجمه سید جعفر غضبان، تهران، ...
  • نوایی، عبدالحسین (۱۳۵۰) اسناد و مکاتبات تاریخی شاه تهماسب، تهران، ...
  • نهج البلاغه (۱۳۸۹) ترجمه محمد دشتی، قم، انتشارات اشکذر ...
  • ویدن گرن، تئو (۱۳۷۶) مانی و تعلیمات او، ترجمه نزهت ...
  • یزدی، شرف الدین علی (۱۳۳۶) ظفرنامه، تهران، نشر امیرکبیر ...
  • نمایش کامل مراجع