ضعف روایی و تورم نمره؛ "چالش های اساسی ارزشیابی دانشجویان از کیفیت تدریس"

ضرورت ارزشیابی کیفیت عملکرد اعضای هیات علمی در تمامی سطوح، به منظور بهبود اثربخشی فعالیت ها و فراهم ساختن امکان پاسخگویی درون و برون موسسه ای، کمتر جای تردید است. اما آنچه اهمیت دارد، شیوه ارزشیابی، منابع و روش های جمع آوری اطلاعات و داده های حاصل از آنهاست. تجربیات ملی و بین المللی حاکی از آن است که شیوه فعلی ارزشیابی کیفیت تدریس به دلایل مختلفی در آموزش عالی مورد انتقاد است. علی رغم اختلاف نظرهای زیادی که درباره کیفیت، صحت و دقت نظرات دانشجویان در ارزشیابی از تدریس اساتید وجود دارد، هنوز بیشتر دانشگاه ها در تلاش خود برای یافتن یک سیستم رضایت بخش ارزشیابی تدریس، ناموفق هستند و در بیشتر دانشگاه ها از جمله اکثریت دانشگاه های کشور ما برای سال های متمادی پرسش از دانشجویان به عنوان تنها منبع یا مهم ترین منبع ارزیابی کیفیت فرایند تدریس تلقی می-شود. پژوهش های مختلف حاکی از آن است، اگرچه استفاده از ارزشیابی دانشجو از کیفیت آموزش به عنوان یک منبع ارزشیابی در ارتباط با برخی از جنبه های آموزش لازم است، اما استفاده از آن به عنوان تنها منبع ارزشیابی و اتخاذ تصمیمات مربوط به استخدام و ارتقاء شغلی بسیار مخرب و موجب بی اعتبار شدن نتایج ارزشیابی، واکنش منفی اعضای هیات علمی و سرانجام بی توجهی به کیفیت آموزش می شود. از مهم ترین چالش های ناشی از این شیوه ارزشیابی، می توان به روایی پایین داده های حاصل از ارزشیابی دانشجویان از کیفیت تدریس، تورم نمره (افزایش سطح نمرات بدون افزایش کیفیت تدریس) و نارسایی های اجرایی اشاره کرد. در این مقاله سعی شده با استفاده از روش اسنادی، ضمن بیان مهم ترین نارسایی های این شیوه و منبع ارزشیابی به تحلیل نتایج پژوهش ها و تجربیات ملی و بین المللی موجود در این زمینه و ارائه راهکارهایی برای بهبود اعتبار، دقت و صحت داده های حاصل از این نوع ارزشیابی بپردازد.