حقوق مالکیت معنوی در اسناد و معاهدات داخلی و تجارت بین الملل

امروزه حقوق مالکیت معنوی، حق مولف، کپی رایت، حقوق مالکیت فکری یکی از مسائل مهم و نوپدید در عرصه حقوق بین الملل است. تحولات روزمره در زندگی بشر، تخصصی شدن مشاغل اجتماعی و به طور کلی علوم، پیچیدگی در کلیه روابط و شئون زندگی و پیشرفت های شگفت انگیز در عرصه فناوری های اطلاعات و ارتباطات از یک سو سبب شده تا استفاده های غیرقانونی از دستاوردهای علمی و فناوری صورت گیرد و از سویی دیگر برخورد با این امور غیراخلاقی کشورها را وادار به بروز کردن مقررات و قوانین جدید در این زمینه کرده است. نظر به اهمیت این مسئله، در این مقاله با روش توصیفی تحلیلی به بررسی حقوق مالکیت معنوی در اسناد و معاهدات داخلی و خارجی پرداخته است و چنین به دست آمد که در سال ۱۸۸۶ کنفرانس برن با هدف حمایت از آثار ادبی و هنری به عنوان (WIPO) با هدف ارتقای حمایت از مالکیت فکری در سراسر جهان از طریق همکاری بین دولت ها و در صورت لزوم با همکاری سایر سازمان های بین المللی و همچنین ایجاد همکاری اداری بین اتحادیه های تاسیس شده به وسیله معاهدات تحت نظر پا به عرصه ظهور گذاشت و سپس اتحادیه های متعددی وابسته به ان ایجاد شد. تلاش های بین المللی برای حمایت از حقوق مالکیت فکری و تلاش های بین المللی برای توسعه مقررات ناظر برای حمایت از حقوق مالکیت فکری منجر به تصویب تعدادی کنوانسیون و موافقت نامه کنوانسیون های حمایت از حقوق مالکیت ادبی و هنری، کنوانسیون های حمایت از حقوق مالکیت صنعتی، معاهده همکاری ثبت اختراع، موافقت نامه جنبه های تجاری حقوق مالکیت فکری (Trips) ازجمله آن هاست. حمایت از حقوق مالکیت صنعتی در ایران به سال ۱۳۱۰ بازمی گردد. در عرصه بین المللی ایران در سال ۱۳۳۷ به کنوانسیون پاریس برای حمایت از مالکیت صنعتی پیوست.با تصویب قانون جدید ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری در سال ۱۳۸۹ که با هدف انطباق مقررات این قانون با موافقت نامه جنبه های تجاری مرتبط با حقوق مالکیت فکری در زمان های تجارت و سرعت بخشیدن به فرآیند الحاق ایران به سازمان جهانی تجارت WTO تصویب شد، برای اولین بار ثبت و حمایت از طرح های صنعتی وارد نظام حقوق مالکیت صنعتی ایران شد و این در حالی بود که قانون سال ۱۳۱۰ در این باره ساکت بوده و حمایتی از طرح های صنعتی ننموده بود.