جدال های مذهبی کاتبان در دست نویس های معتبر شاهنامه و متون منظوم پهلوانی

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 22

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JLSS-56-4_005

تاریخ نمایه سازی: 9 اردیبهشت 1403

چکیده مقاله:

یکی از مشکلات بزرگ و بحث برانگیز در حوزه تصحیح انتقادی متون، بررسی گونه های مختلف دستکاری های کاتبان در دست نویس ها است؛ زیرا اغلب کاتبان حوزه زبان فارسی، رعایت امانت نمی کردند و ضبط درست دست نویس ها را به دلایل گوناگونی تغییر می دادند. جدال های مذهبی کاتبان به منظور اثبات حقانیت مذهب خویش و در رد مذاهب و فرقه های مخالف، یکی از مهم ترین تصرفات عمدی آن ها به شمار می رفت و این امر بیشتر در جاهایی از متن روی می داد که شاعر یا نویسنده به بیان عقاید دینی خود می پرداخت. تاکنون درباره دستبردها و جدال های مذهبی کاتبان در دست نویس های شاهنامه، تحقیقات اندکی شده و متاسفانه درباره متون پهلوانی پس از آن هیچ پژوهش مستقلی صورت نپذیرفته است. توجه به این نکته سبب شد که در این مقاله، جدال های مذهبی کاتبان را که در دست نویس های معتبر و شناخته شده شاهنامه و منظومه های پهلوانی پس از آن روی داده بررسی کنیم و نمونه های مختلفی از دستکاری های آن ها را در این دسته متون نشان دهیم.

نویسندگان

رضا غفوری

دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه ولیعصر (عج) رفسنجان، رفسنجان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آیدنلو، س. (۱۳۸۷). (← رستم نامه) ...
  • آیدنلو، س. (۱۳۸۸). متون منظوم پهلوانی. تهران: سمت ...
  • آیدنلو، س. (۱۳۹۰). دفتر خسروان، برگزیده شاهنامه فردوسی، تهران: سخن ...
  • آیدنلو، س. (۱۳۹۱). (← طومار نقالی شاهنامه) ...
  • امیدسالار، م. (۱۳۸۱). «بیان ادبی و بیان عامیانه در حماسه ...
  • امیدسالار، م. (۱۳۸۹). «مجمل التواریخ والقصص»، سی ودو مقاله در ...
  • اوشیدری، ج. (۱۳۸۶). دانش نامه مزدیسنا، تهران: مرکز ...
  • ایرا ن شاه بن ابی الخیر. (۱۳۷۰). بهمن نامه، تصحیح ...
  • بانوگشسپ نامه. (۱۳۸۲). تصحیح روح انگیز کراچی، تهران: پژوهشگاه علوم ...
  • تهمتن نامه. (۱۴۰۱). تصحیح و تحقیق رضا غفوری، تهران: بنیاد ...
  • جهانبخش، ج. (۱۳۷۸). راهنمای تصحیح متون، تهران: میراث مکتوب ...
  • جهانبخش، ج. (۱۳۸۵). «بلای کاتبان باسواد»، گزارش میراث، سال اول، ...
  • جهانتاب، ا. (۱۳۸۱). «جهانگیرنامه»، دانشنامه ادب فارسی، ادب فارسی در ...
  • خالقی مطلق، ج. (۱۳۶۴). «معرفی و ارزیابی برخی از دست ...
  • خالقی مطلق، ج. (۱۳۶۵). «یادداشت هایی بر تصحیح انتقادی بر ...
  • خالقی مطلق، ج. (۱۳۷۱). «روش نوینی در نقد»، ایران شناسی، ...
  • خالقی مطلق، ج. (۱۳۷۲). «معرفی قطعات الحاقی شاهنامه»، گل رنج ...
  • خالقی مطلق، ج. (۱۳۸۶). حماسه، تهران: مرکز دایره المعارف بزرگ ...
  • خطیبی، ا. (۱۳۸۵) الف. «کاتب خوش ذوق و دردسر مصحح»، ...
  • خطیبی، ا. (۱۳۸۵) ب. «شاهنامه ای کهن، همخوانی بخشی از ...
  • دوستخواه، ج. (۱۳۸۰). «رهنمودی دیگر به افزودگی چهار بیت در ...
  • ذوالفقاری، ح.، و جعفری (قنواتی)، م. (۱۳۹۴). «جهانگیرنامه»، دانشنامه فرهنگ ...
  • رستم نامه. (۱۳۸۷). به کوشش سجاد آیدنلو، تهران: میراث مکتوب ...
  • ریپکا، ی. (۱۳۸۵). تاریخ ادبیات ایران، ترجمه ابوالقاسم سری، تهران: ...
  • زرین قبانامه. (۱۳۹۳). تصحیح سجاد آیدنلو، تهران: سخن ...
  • زرین کوب، ع. (۱۳۷۷). «روش علمی در نقد و تصحیح ...
  • شاپوران، ع. (۱۴۰۰). «بررسی دستکاری های کاتب نسخه قاهره، مورخ ...
  • شریفی، م. (۱۳۸۷). فرهنگ ادبیات فارسی، تهران: فرهنگ نشر نو ...
  • شفیعی کدکنی، م. (۱۳۸۳). «نقش ایدئولوژیک نسخه بدل ها»، نامه ...
  • صفا، ذ. (۱۳۶۳). حماسه سرایی در ایران، تهران: امیرکبیر ...
  • طومار نقالی شاهنامه. (۱۳۹۱). به کوشش سجاد آیدنلو، تهران: به ...
  • غفوری، ر.، و امینی، م. (۱۳۹۳). «بررسی عناصر دینی و ...
  • فرامرزنامه. (۱۳۲۴ ه.ق). به اهتمام رستم تفتی، بمبئی: چاپخانه فیض ...
  • فرامرزنامه بزرگ. (۱۳۹۴). به کوشش ماریولین فان زوتفن- ابوالفضل خطیبی، ...
  • فردوسی، ا. (۱۳۷۹). شاهنامه فردوسی همراه با خمسه نظامی. [نسخه ...
  • فردوسی، ا. (۱۳۸۶). شاهنامه، تصحیح جلال خالقی مطلق، جلد ششم ...
  • فردوسی، ا. (۱۳۸۹) شاهنامه، نسخه کتابخانه شرقی وابسته به دانشگاه ...
  • فردوسی، ا. (بی تا). شاهنامه، دست نویس کتابخانه ملی به ...
  • مادح، ق. (۱۳۲۵). جهانگیرنامه. چاپ اردشیر بنشاهی [چاپ سنگی]. بمبئی ...
  • مادح، ق. (۱۳۸۰). جهانگیرنامه، به کوشش ضیاءالدین سجادی، تهران: موسسه ...
  • مادح، ق. (بی تا). جهانگیرنامه، دست نویس کتابخانه ایندیا آفیس ...
  • مادح، ق. (بی تا). جهانگیرنامه، دست نویس کتابخانه ملی پاریس ...
  • مادح، ق. (بی تا). جهانگیرنامه، دست نویس کتابخانه آستان قدس ...
  • مادح، ق. (بی تا). جهانگیرنامه، دست نویس کتابخانه مجلس شورای ...
  • مادح، ق. (بی تا). جهانگیرنامه، مندرج در دست نویس شاهنامه ...
  • مایل هروی، ن. (۱۳۸۰). تاریخ نسخه پردازی و تصحیح انتقادی ...
  • محقق، م. (۱۳۸۰). ← مادح، قاسم ...
  • مختاری. (۱۳۹۷). شهریارنامه، تصحیح رضا غفوری، تهران: بنیاد موقوفات دکتر ...
  • مرزبان فارسی، ر. (۱۳۹۹). فرامرزنامه کوچک، تصحیح ابوالفضل خطیبی- رضا ...
  • مصاحب، غ. (۱۳۸۱). دایره المعارف فارسی، تهران: شرکت سهامی کتاب ...
  • مول، ژ. (۱۳۵۴). دیباچه شاهنامه، ترجمه جهانگیر افکاری، تهران: سازمان ...
  • مهراد، ح. (۱۳۹۷). «تاریخ سرایش منظومه حماسی جهانگیرنامه قاسم مادح»، ...
  • نفیسی، س. (۱۳۴۴). تاریخ نظم و نثر در ایران و ...
  • نولدکه، ت. (۱۳۸۴). حماسه ی ملی ایران، ترجمه بزرگ علوی، ...
  • نیازکار، ف. (۱۳۸۶). «جهانگیرنامه»، دانشنامه زبان و ادب فارسی، جلد ...
  • De Blios, F. (۱۹۹۸). “Epics”, Iranica, Edited by Ehsan Yarshater, ...
  • Zutphen, M. (۲۰۱۴), Farāmarz, the Sistāni Hero: Texts and Traditions ...
  • نمایش کامل مراجع