مفهوم دولت کارآمد در قوانین الوزاره ابوالحسن ماوردی (د.۴۵۰ق): با نگاهی به رهیافت مفهومی توماس اسپریگنز

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 19

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_TSSQ-9-36_002

تاریخ نمایه سازی: 19 اردیبهشت 1403

چکیده مقاله:

قوانین ­الوزاره یکی از آثار ابوالحسن ماوردی، اندیشمند سیاسی سده پنجم هجری است که در آن به­جای مبانی نظری سیاست، به ارائه تصویری از ساختارهای حیاتی دولتی کارآمد پرداخته است؛ کاویدن زمینه­ های رابطه متغیرهای فعال در اندیشه و زمانه نگارنده با محتوای این اثر، مساله اصلی پژوهش حاضر است. به ­رغم اهمیت قوانین­الوزاره در میراث اندیشه سیاسی اسلام و دولت نگاری اسلامی، این اثر از سوی پژوهشگران معاصر کم­تر مورد مداقه و مطالعه منظم و هدفمند بوده و بیشتر در سایه دیگر اثر شناخته ­شده ­تر ماوردی، احکام السلطانیه، قرار داشته است؛ از­ همین ­رو، پژوهش حاضر باهدف شناخت ویژگی­های اصلی دولت کارآمد در این اثر مهم دولت نگارانه، کوشیده است تا با کاربست روش تحلیل مضامین به تبیین مبانی دولت کارآمد در قوانین ­الوزاره نائل آید. شیوه این مطالعه کتابخانه ­ای و تمرکز پژوهش بر متن عربی قوانین ­الوزاره بوده است. بخشی از دستاورد این پژوهش استخراج بیش از ۳۰۰ مضمون سازنده قوانین الوزاره است که ماحصل تحلیل آن­ها نشان از تقسیم مضامین به دسته­های مضامین بحران، علل بحران، راه حل بحران و دولت کارآمد یا دولت بدون بحران در نظر ماوردی دارد. طبق بازخوانی این دستاورد با رهیافت مفهومی توماس اسپریگنز، واضح می گردد که ماوردی بحران سیاسی سده پنجم هجری را فقدان روال­های ساختاری، رفتاری و برنامه برای اداره دولت می دانسته و برای رفع آن، به ترسیم دقیق ده­ها الگوی ساختاری، رفتار سازمانی و برنامه ­های دولتی پرداخته است.

نویسندگان

علیرضا اشتری تفرشی

استادیار فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن­اثیر، علی­بن­محمد. (۱۳۸۵ق). الکامل­فی­التاریخ. بیروت: دار صادر. ...
  • ابن­سنجر، هندوشاه. (۱۳۵۷). تجارب­السلف. تصحیح عباس اقبال آشتیانی. تهران: طهوری. ...
  • ابن­مسکویه، احمدبن­محمد. (بی­تا). تجارب­الامم. بی­جا: بی­جا. ...
  • اسپریگنز، توماس. (۱۳۹۷)، فهم نظریه­های سیاسی. ترجمه فرهنگ رجایی. تهران: ...
  • بنداری، فتح­بن­علی. (۱۳۵۶). تاریخ سلسله سلجوقی. ترجمه محمدحسین جلیلی کرمانشاهی. ...
  • بوسه، هیرمبرت. (۱۳۸۹). تاریخ ایران کمبریج: از ظهور اسلام تا ...
  • بیهقی، ابوالفضل. (بی­تا). تاریخ­بیهقی. تهران: دنیای کتاب. ...
  • پودات، پوران، صادقی گیوی، مریم، شیبانی اقدم، اشرف. (۱۴۰۰). تحلیل ...
  • تتوی، احمدبن­نصرالله. (بی­تا). تاریخ­الفی. بی­جا: بی­جا. ...
  • حاجی­خلیفه، مصطفی­بن­عبدالله. (۱۳۸۴). ترجمه­تقویم­التواریخ، مترجم ناشناس. تصحیح هاشم محدث. تهران: ...
  • خواندمیر، غیاث­الدین (۱۳۵۵). دستورالوزراء. تصحیح سعید نفیسی. تهران: اقبال. ...
  • راوندی، مرتضی. (۱۳۵۴). تاریخ­اجتماعی­ایران. تهران: امیرکبیر. ...
  • رضائیان، علی. (۱۳۹۱). کاربست نظریه حکومت استیلای ماوردی در ارتباط ...
  • شبانکاره­ای، محمدبن­علی. (۱۳۸۱). مجمع­الانساب. تصحیح هاشم محدث. تهران: امیرکبیر. ...
  • شروو، پ. ا.، بریان، پی یر، شکی، منصور. (۱۳۸۱ش). طبقات ...
  • فضل الله، محمدرضا. (۱۴۲۸ق). الاداره فی الاسلام. نشریه الاجتهاد و ...
  • قزوینی، یحیی بن عبداللطیف. (۱۳۸۶). لب­التواریخ. تصحیح میرهاشم محدث. تهران: ...
  • کریستن­سن، آرتور. (۱۳۶۸). ایران در زمان ساسانیان. ترجمه غلامرضا رشیدیاسمی. ...
  • گردیزی، عبدالحی­بن­ضحاک. (۲۰۰۶م). زین­الاخبار. ترجمه عفاف السید زیدان. قاهره: مجلس ...
  • لوییس، برنارد. (۱۳۸۹). عباسیان. ترجمه علیرضا اشتری تفرشی. نامه­تاریخ­پژوهان. سال ...
  • ماوردی، الامام ابی الحسن. (۱۹۹۱). قوانین­الوزاره. تصحیح فواد عبدالمنعم احمد ...
  • محمدی، زهرا. (۱۳۹۸) حکومت اسلامی از دیدگاه ماوردی، ابن تیمیه، ...
  • محمدی­ملایری، محمد. (۱۳۷۹). تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال ...
  • هاشمی، احمد، (۱۳۸۸). جواهر­البلاغه. ترجمه حسن عرفان. قم: بلاغت. ...
  • Translated Refrences into English ...
  • Beyhaqi, Abulfazl. (No Date). Tarikh Beyhaqi. Dunyayeh Ketab Publisher. Tehran. ...
  • Bundari, Fath b. Ali. (۱۹۷۷). The history of the Seljuq ...
  • Busse, H. (۲۰۱۰). The Cambridge History of Iran: From the ...
  • Christensen, Arthur. (۱۹۸۹). Iran during the Sasanian era. Translated by ...
  • Fadlullah, Mohammad Reza. (۲۰۰۷). "Administration in Islam". Al-Ijtihad wa al-Tajdid, ...
  • Gardizi, Abdulhay. (۲۰۰۶). Zayn Al-Akhbar. Translated by A. S. Zaydan. ...
  • Haji Khalifah, Mustafa b. Abdullah. (۲۰۰۵). The translation of Taqwim ...
  • Hashemi, Ahmed, (۲۰۰۸). Jawahir al-Balagha. Translated by Hasan Irfan. Balaghat ...
  • Ibn Athir, Ali Ibn Muhammad. (۱۹۶۵). Al-Kamil Fi Al-Tarikh. Dar ...
  • Ibn-Miskawayh, Ahmad b. Muhammad. (No Date). Tajarib Al-Umam. No Place. ...
  • Ibn Sanjar, Hindushah. (۱۹۷۸). Tajarib Al-Salaf. Edited by Abbas Iqbal ...
  • Khandmir, Ghiyathuddin (۱۹۷۶). Dastur Al-Wuzara. Edited by Saeed Nafisi. Iqbal ...
  • Lewis, Bernard. (۲۰۱۰). "Abbasians". Translated by Alireza Ashtri Tafarshi. Nameh ...
  • Mawirdi, Abi al-Hassan. (۱۹۹۱). Qawanin al-Wizarah. Edited by Fouad Abd ...
  • Mohammadi, Zahra. (۲۰۱۸) "Islamic government from the point of view ...
  • Mohammadi Malayeri, Mohammad. (۲۰۰۰). Iran's history and culture during the ...
  • Podat, P., Sadeghi Qavi, M. & Sheybani Aqdam, A. (۲۰۲۱). ...
  • Qazvini, Yahya b. Abdullatif. (۲۰۰۷). Lub al-Tawarikh. Edited by M. ...
  • Ravandi, Morteza. (۱۹۷۵). Social history of Iran. Amir Kabir Publisher, ...
  • Rezaian, Ali. (۲۰۱۱). "The application of Mawirdi's theory of conquest ...
  • Shabankarei, Mohammad b. Ali. (۲۰۰۲). Majma Al-Ansab. Edited by Hashem ...
  • Shrovo, P. A., Brian, Pierre, & Shaki, Mansour. (۲۰۰۲). "Social ...
  • Spragens, Thomas. (۲۰۱۷), Understanding Political Theory. Translated by Farhang Rajai. ...
  • Tatawi, Ahmed bin Nasrullah. (No Date). Tarikh-i-Alfi, No Place. [In ...
  • نمایش کامل مراجع