بررسی اصول فرهنگ نویسی و فرآیندهای واژه گزینی (مورد مطالعه کتاب "فرهنگ اصطلاحات ادبی عربی_فارسی")

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 21

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JSAMT-27-52_004

تاریخ نمایه سازی: 23 اردیبهشت 1403

چکیده مقاله:

پیشگامان هر رشته علمی همواره با پیدایش کلمات، اصطلاحات نوین، نخست؛ فرهنگ اصطلاحات آن علم را تدوین می کنند تا بتوانند راه تفهیم و تفاهم و گسترش آن علم را بگشایند. واژه گزینی و معادل سازی برای اصطلاحات در حوزه دانش های تخصصی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده است. وفور واژگان، اصطلاحات و تعبیرات در ادبیات و تنوع حوزه های موضوعات و فنون ادبی که زیرمجموعه های بسیاری نیز دارند، معادل یابی این ترکیبات و اصطلاحات را به یکی از مشکلات و چالش های فرهنگ نویسی دوزبانه عربی به فارسی در زمینه اصطلاحات ادبی بدل کرده است. این جستار کوشیده با روش توصیفی­ تحلیلی ضمن تبیین فرایندهای صرفی در واژه گزینی و معادل یابی در تالیف دانشگاهی با عنوان «فرهنگ واژگان و اصطلاحات ادبی عربی­ فارسی»، اصول و معیارهای مهم در فرهنگ نویسی تخصصی واژگان و اصطلاحات ادبی را بررسی کند. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که در عین نقصان برخی مولفه های ظاهری و محتوایی کلان ساختار، تلاش شایان توجهی برای تدوین فرهنگ لغتی جامع صورت گرفته است. همچنین بیشترین روشی که در خردساختار این فرهنگ لغت برای واژه گزینی اصطلاحات ادبی فارسی استفاده شده، روش ترجمه قرضی و برای اصطلاحات عربی روش اشتقاق و ترکیب بوده است.

کلیدواژه ها:

فرهنگ نویسی ، اصطلاحات ادبی ، واژه گزینی ، فرهنگ واژگان و اصطلاحات ادبی عربی_فارسی

نویسندگان

فاطمه اکبری زاده

استادیار، گروه زبان ادبیات عرب، دانشکده ادبیات، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.

آزاده زمانی فروشانی

دانش آموخته کارشناسی ارشد، رشته مترجمی عربی، گروه زبان و ادبیات عرب، دانشکده ادبیات، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آزادفر، رویا، کریمی دوستان، غلامحسین (۱۳۹۴)،سیری برتاریخ فرهنگ نویسی، سومین ...
  • آلارتو، آنتونی (۱۳۸۵)، درآمدی بر زبانشناسی تاریخی، ترجمه یحیی مدرسی، ...
  • ابن عقیل، عبدالله بن عبدالرحمن (۱۹۶۴)، شرح ابن عقیل. مصر: ...
  • احمدی گیوی، حسن، انوری، حسن (۱۳۹۰)، دستور زبان فارسی ۲، ...
  • بوشوشه، ایمان، صالح، غریبی (۲۰۱۷)،ترجمه المصطلح اللسانی و مشکلاته (نماذج ...
  • بهارلو، هادی، محمودیان، سونیا سادات (۱۳۹۸)، تعریف واژه اصطلاح با ...
  • بیکر، مونا (۱۳۹۳)، به عبارت دیگر، ترجمه علی بهرامی، تهران، ...
  • بیکر، مونا و گابریئلا سالدینا (۱۳۹۶)، دایره المعارف مطالعات ترجمه، ...
  • بنی طبا، شیرین (۱۳۹۶)، نقد وبررسی معادل گزینی تعبیرها و ...
  • توکلی، محمودرضا، مصطفوی نیا، سید محمد رضی، ناصری، مهدی (۱۳۹۲)، ...
  • جعفری، زهرا (۱۳۹۲)، مروری بر مقوله نقد فرهنگ لغت و ...
  • جمالی، زواره و همکاران (۱۳۸۷)، معیارهای ارزیابی کتاب های درسی ...
  • حق شناس، علی و همکاران (۱۳۸۱)، فرهنگ نویسی دوزبانه ضرورت ...
  • داوری، حسین (۱۳۹۸)، آسیب شناسی شیوه معادل گزینی در فرهنگ ...
  • داوری، حسین (۱۳۹۹)، ارزیابی و نقد شیوه مدخل گزینی و ...
  • دهخدا، علی اکبر (۱۳۷۷)، لغت نامه دهخدا، ج ۱۲، چ ...
  • دهخدا، علی اکبر (۱۳۷۷)، لغت نامه دهخدا، ج ۱۱، چ ...
  • ذکاوت، میرمحمود (۱۳۹۲)، بررسی فرایندهای واژه سازی در زبان های ...
  • رحمانی، عبدالرزاق، ظفرآبادی، حانیه (۱۴۰۰)، ارزیابی و نقد کیفیت کتاب ...
  • رزم آرا، مرتضی (۱۳۸۰)، فرهنگ معاصر عربی­ فارسی، مقالات و بررسی ...
  • رزیجی، محمد (۱۳۹۵)، مشکل ترجمه اصطلاحات در دوزبان عربی و ...
  • شریفی، ساغر (۱۳۸۷)، نقد و معرفی کتاب: راهنمای فرهنگ نگاری ...
  • شریفی، ساغر و فریبا قطره (۱۳۹۸)، درآمدی بر فرهنگ نویسی، ...
  • شقاقی، ویدا (۱۳۹۵)، مبانی صرف، چ نهم، تهران، سمت ...
  • صابری، علی (۱۳۸۸)، فرهنگ نامه مهارت های ادبی سه زبانه ...
  • صدیقی، کلثوم (۱۳۹۴)، رویکردی نوین به فرایند واژه گزینی در ...
  • عزیز محمدی، فاطمه (۱۳۸۲)، بررسی برخی فرایندهای رایج قرض گیری ...
  • فرحزاد، فرزانه (۱۳۹۴)، فرهنگ جامع مطالعات ترجمه، تهران، نشرعلمی ...
  • هلموت فلبر هلموت (۱۳۸۱)، مبانی اصطلاح شناسی، ترجمه محسن عزیزی، ...
  • فهمی حجازی، محمود (۲۰۱۸)، الاسس اللغویه لعلم المصطلح. قاهره، مکتبه ...
  • گروه واژه گزینی (۱۳۸۸)، اصول و ضوابط واژه گزینی همراه ...
  • مشیری، مهشید (۱۳۶۹)، ساختارفرهنگ ها و واژه نامه های تخصصی، ...
  • نواب زاده شفیعی، سپیده (۱۳۹۳)، تغییرات معنایی و کاربردی وام ...
  • هاشمی میناباد، حسن (۱۳۸۶)، مجموعه مقالات فرهنگ نگاری، چ اول، ...
  • Alan Davies, Catherine Elder.(۲۰۰۴), The Handbook of Applied Linguistics, Blackwell ...
  • Aliyevna, Sodikova Sevinch. (۲۰۲۳), Analysis Of Bilingual Dictionaries And Grammars ...
  • Alkiyumi, Mohammed (۲۰۲۳), The creative linguistic achievements of Alkhalil bin ...
  • Anderson, S.R.(۱۹۹۲), A- Morphous Morphology, Cambridge University Press ...
  • Aronoff, M. & Fudeman, K. (۲۰۱۱), What is Morphology, Oxford, ...
  • Asfour, M. (۲۰۰۳), Problems in Modern English-Arabic Lexicography, Zeitschrift Für ...
  • Atkins, B.T.S & Michael Rundell (۲۰۰۸), The Oxford Guide to ...
  • Baalbaki, Ramzi (۲۰۱۴), The Arabic lexicographical tradition: from the ۲nd/۸th ...
  • Begmatova Zakhra, Sadullayeva Nodira, Usmonova Nasiba (۲۰۱۹), The school Of ...
  • Boiij, G. (۲۰۰۷), The Grammar of Words, Oxford University Press ...
  • Boudelaa, S., & Marslen-Wilson, W. D. (۲۰۰۱), The time-course of ...
  • Glanville, P.J. (۲۰۱۸), The Lexical Semantics of the Arabic Verb, ...
  • Hanifah, N.N. (۲۰۲۱), The Origin of Arabic Lexicography: Its Emergence ...
  • Hartmann, R. R. K., & James, G. (۱۹۹۸), Dictionary of ...
  • Hartmann, R.R.K. & Gregory James (۱۹۸۶), The History of Lexicography, ...
  • Hartmann, R.R.K. (۱۹۹۲), Learner's References: from the Monolingual to the ...
  • Haywood, John A. (۱۹۶۰), Arabic lexicography: Its History,Its Place, in ...
  • Howard Jackson.(۲۰۰۲), Lexicography-An Introduction, London, Routledge ...
  • Krenkow, F. (۱۹۲۴), The Beginning of Arabic lexicography till the ...
  • Landau, Sidney I. (۱۹۸۹), Dictionaries: The Art and Craft of ...
  • Spears. A . Richard (۱۹۷۵), Dictionary of Grammar Terminology, USA, ...
  • Stringer, David. (۲۰۲۳), Lexical Semantics and Morphological Productivity in Arabic: ...
  • نمایش کامل مراجع