تبیین کارآمدی تکنیک های تعادل و همانندسازی در ترجمه ی قرآن کریم براساس «سبک شناسی تطبیقی» وینه و داربلنه (موردپژوهی مقابله ای؛ ترجمه های نعمت الله صالحی نجف آبادی، کریم زمانی و محمدعلی کوشا)

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 27

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_TSHQ-8-1_009

تاریخ نمایه سازی: 23 اردیبهشت 1403

چکیده مقاله:

یکی از نظریه های کلاسیک ترجمه، نظریه ی وینه و داربلنه است. این دو نظریه پرداز فرانسوی با استناد به بررسی های مقابله ای خود از زبان­های فرانسه و انگلیسی در کتاب «سبک شناسی تطبیقی فرانسه و انگلیسی؛ روشی برای ترجمه»، الگوهایی را برای ترجمه ی متون معرفی­­کرده اند که مترجمان دیگر زبان­ها نیز از آن­ها بهره­مند می­شوند. مترجمان قرآن نیز از این قاعده مستثنی نیستند. وینه و داربلنه در کتاب خود دو گروه استراتژی مستقیم و غیرمستقیم را مطرح می کنند که هر یک دارای چند روش است. استراتژی مستقیم شامل مولفه های قرض گیری، گرته برداری و ترجمه ی تحت اللفظی است و استراتژی غیرمستقیم مولفه های جابه جایی، تغییر بیان، تعادل و همانندسازی را شامل می­شود. دو مولفه ی اخیر بویژه همانندسازی با مقوله ی مهم فرهنگ یک جامعه مرتبط است؛ لذا کیفیت کاربست آنها توسط مترجمان از اهمیت بسزایی برخوردار است. این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی و مقابله ای و براساس نظریه «سبک شناسی تطبیقی وینه و داربلنه» ضمن تبیین دو مولفه ی تعادل و همانندسازی و بررسی نمونه­هایی از آن­ها در ترجمه های صالحی نجف آبادی، زمانی و کوشا به نحوه ی کاربست آنها در ترجمه­های سه مترجم یادشده پرداخته­است. هدف این پژوهش شناسایی معادل یابی ها و همانندسازی­های قرآنی و کیفیت به کارگیری آنها در ترجمه­های فوق است. نتایج حاکی از آن است که هر سه مترجم، اولا در به کارگیری مولفه ی تعادل (معادل یابی) در برخی آیات، واژگان و ساختار متن قرآن را کاملا تغییر نداده­اند. ثانیا در برخی موارد، معادل یابی های متفاوت از یک اصطلاح از سوی سه مترجم ارائه شده است. ثالثا مولفه ی همانندسازی در ترجمه های مورد بحث غالبا در واژه های مفرد (نه ترکیبات و جمله ها) که فرهنگ­بنیادند، کاربرد دارد.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

رضا پاشازاده

دانش آموخته دکتری گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بوعلی سینا ، همدان، ایران

صدیقه زودرنج

استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بوعلی سینا ، همدان، ایران

علی سعیداوی

استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بوعلی سینا ، همدان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن منظور، محمد بن مکرم (بی­تا)، «لسان العرب»، قاهره: دار ...
  • احمدی، محمد نبی و بابایی، یحیی (۱۴۰۱). «نقد ترجمه­ی بخش­هایی ...
  • پاشازاده، رضا و زودرنج، صدیقه و سعیداوی، علی (۱۴۰۱). «کاربست ...
  • حیدری، حمیدرضا (۱۳۹۸). «تغییر بیان و فاخرگویی در ترجمه از ...
  • خزاعی فر، علی (۱۳۸۴). «نظریه ترجمه، دیروز و امروز»، نامه ...
  • دهخدا، علی­اکبر (۱۳۷۷). «لغت­نامه دهخدا»، تهران: دانشگاه تهران.. ...
  • زمانی، کریم (۱۳۹۷). «ترجمه­ روشنگر قرآن کریم»، تهران: علمی، چاپ ...
  • زمخشری، محمود بن عمر بن احمد (۱۹۹۸م). «اساس البلاغه»، بیروت: ...
  • زنده بودی، مهران (۱۳۹۱). سبک شناسی تطبیقی در ترجمه فرانسه ...
  • صالحی نجف­آبادی، نعمت­الله (۱۳۹۸). «ترجمه­ قرآن کریم»، تهران: کویر، چاپ ...
  • طباطبایی، سید محمد حسین (۱۳۷۴). المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه ...
  • فرحزاد، فرزانه (۱۳۹۰). «نقد ترجمه: ارائه مدلی سه وجهی»، مجله ...
  • کاشانی، ملا فتح الله (۱۳۳۶). «تفسیر منهج الصادقین فی الزام ...
  • کوشا، محمد علی (۱۴۰۱). «ترجمه­ قرآن کریم»، تهران: نشر نی، ...
  • __________ (۱۳۹۸). «معرفی اجمالی ترجمه قرآن کریم: اثری جدید از ...
  • __________ (۱۳۹۵). «نقد و معرفی ترجمه­ی قرآن صالحی نجف­آبادی»، نشریه ...
  • ماندی، جرمی (۱۳۹۱). «معرفی مطالعات ترجمه؛ نظریه­ها و کاربردها»، ترجمه­ی ...
  • مدرسی، سید محمدتقی (۱۳۷۷). تفسیر هدایت، چاپ اول، مشهد: بنیاد ...
  • مرادی مقدم، مصطفی و قنسولی، بهزاد (۱۳۹۱). «تطبیق ویژگی های ...
  • مصطفی، ابراهیم و الزیات، احمد حسن و عبدالقادر، حامد و ...
  • معین، محمد (۱۳۸۱). «فرهنگ فارسی»، تهران: انتشارات ادنا.. ...
  • مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). «تفسیر نمونه»، تهران: دار الکتب الاسلامیه.. ...
  • نورسیده، علی اکبر و سلمانی حقیقی، مسعود (۱۴۰۰). «نقد ترجمه­ی ...
  • ولی­پور، واله (۱۳۸۲). «بررسی نظریات معادل­یابی در ترجمه». متن­پژوهی ادبی، ...
  • Jean- Paul Vinay Jean Darbelnet (۱۹۹۵) Comparative Stylistics of French ...
  • Pym. Anthony (۲۰۱۴). Vinay and Darbelnet and the politics of ...
  • Vinay, J-P et Darbelnet, J. (۱۹۷۷). Stylistique compare du francais ...
  • نمایش کامل مراجع